Korkunun adı %10
Hafta içinde açıklanan 16 Mart toplantı tutanakları ABD merkez bankası Fed’in agresif bir parasal daralma ve faiz artırımına niyetlendiğini gösterdi. 4 Mayıs’taki toplantıda 50 baz puan faiz artırımı ile 95 milyar dolarlık bilanço daraltımı kesin gibi.
Salı günü açıklanacak ABD mart ayı enflasyonu bütün rakamların anası ve nasıl çıkacağına göre herkesi yatırıp kaldıracak bir öneme sahip. Yükseleceğinde bir belirsizlik yok, enflasyonun yüzde 7.9’dan yüzde 8.5’e çıkacağı tahmin ediliyor.
Ama baştan sona savaşın etkisinde geçen, enerji fiyatlarının rekor kırdığı martta enflasyon ya yüzde 8.5’i yukarı geçerse ne olacak? Savaşın gıda fiyatlarına yansıması henüz tamamlanmadı. Çift haneyi görmeye de çok az yer kalacak.
%10’UN ÖNEMİ NEREDE?
➔Enflasyona müdahalede geç kalan Fed için geri sayım başladı. Yılın üçüncü çeyreği bitmeden enflasyonu tek haneli rakamlarda tutmak kritik önemde. Yüzde 10 psikolojik eşik ve çok önemli bir baraj.
➔Yükselişi 10 barajının altında tutmak Fed ve Fed üyeleri için hayati derecede önemli. Korkunun da, Fed içinde yaşanan paniğin de adı yüzde 10.
➔Yüzde 10 sadece psikolojik eşik değil. Aynı zamanda yüzde 10 geçildiğinde doğrudan 1970’lerdeki enflasyonla kıyaslama yapılacak. Aynen 1980’de alınan önlemlerin gündeme gelmesi zorunlu olacak. Bu da kesin olarak ABD için şok faiz artışı ve ekonomi için resesyon demek. Bu vesileyle bir süre önce kullandığımız grafiğe bitişikte yeniden yer verdik.
➔Fed’in bütün üyeleri, enflasyonun gerisinde kaldıkları ve ne yapılması gerektiği konusunda aynı görüşte ve aynı çizgide. ABD’yi 40 yılın öncesine, 1970’li yılların çift haneli enflasyon dönemine döndüren ekip olarak tarihe geçmeyi ve böyle anılmayı istemiyorlar.
ŞAHİN, KANLI ŞAHİNE DÖNÜŞÜR MÜ?
➔Bu nedenle agresifleşecek Fed arka arkaya toplantılarda hem yarım puan faiz artışına hem de 95 milyar dolarlık bilanço daralmaya gitmeye niyetli. Her toplantıda 50+95 yeni normal gibi. Frene sert bir şekilde basarken Fed’in konuşma dilinin “kanlı şahine” dönmesi de mümkün.
➔Fed’in faiz artışı ve bilanço daraltma operasyonu ABD piyasalarında endişe ile izleniyor.
➔Bankanın bu adımlarının enflasyonu düşürmesinin yanı sıra ülke ekonomisini de resesyona sokmasından korkuluyor.
➔Piyasalar para bolluğuna kolay alışır, kıtlığa ise zor. Havuzun suyu kısalacak ama balık sayısı çok fazla. Eski rahatlık olmayacak. Yeni normale alışana kadar piyasalar için kolay geçmeyecek, sert hareketler yaşanabilecek.
➔Bu sırada gelecek veriler spekülasyona yer bırakmayacak şekilde net olacağından yatırım iştahını azaltabilir.
4 MAYIS DÖNÜM NOKTASI
➔Mayıs ayı zaten piyasalar için genelde kırılma ayıdır. Karlı olunan yıllarda “Mayısta sat, bas git, yat” derler. Ancak bu yıl tatile çıkmak için elde edilen kar pek yok. Stres zaten yılın ilk günlerinden itibaren kendini hissettiriyor.
➔4 Mayıs’ta Fed’in Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı dönüm noktası olmaya aday. Hareketler elbette öncesinden başlayabilir.
➔Faizler artıyor bile. ABD 10 yıllıkları yüzde 2.72’yi, 2 yıllıkları 2.54’ü, 3 aylıkları yüzde 0.70’i gördü. Negatif faizli küresel tahvil stoku 2.56 trilyona geriledi.
➔3 aylık dolar Libor faizi uzun bir aradan sonra yüzde 1’in üzerine çıktı ve yüzde 1.01’e yükseldi.
➔ABD faizlerindeki yükseliş dolar kurunu değerlendiriyor. Büyük paralara karşı doları ölçen Dolar Endeksi yüzde 1.4 yükseldi ve 2 yılın ardından 100 seviyesini gördü. Euro/dolar paritesi de 1.0875’e indi.
➔Doların bundan sonraki seyrinin yükseliş yönünde olacağı tahmin ediliyor. Bu koşullarda düşeceğini tahmin eden yok.
ALTIN VE PETROL NE SÖYLEYECEK?
➔Faiz artışlarına rağmen altın düşmedi, hatta yüzde yarım düzeyinde yükseldi. Normalde altın fiyatlarının gerilemesi beklenirdi. Bu açıdan artışın bu hafta veya birkaç hafta sürmesi yeni bir yorumlamayı gerektirir. Dünyanın genel gidişi, enflasyon, faizler, jeopolitik durum hakkında öncü işaretler buradan gelebilir.
➔Petrol fiyatlarında 100 doların üzerindeki dalgalanma sürüyor. Savaşın başlamasıyla yüzde 46 yükselen, ardından yüzde 36 gerileyen Brent petrol fiyatı 16-25 Mart arasında yüzde 22.5 prim daha yaptı. 25 Mart’ta 120 dolardan başlayan düşüş 7 Nisan’da 100.7 dolara kadar indi ve haftayı 104.5 dolardan kapattı. İki haftalık düşüş yüzde 13’e vardı.
➔Petrolün birkaç haftalık seyri de bize küresel ekonomi, enflasyonla mücadelenin nasıl sonuçlanabileceği ve savaşın seyri konusunda işaretler verecek.
