EYT’li işçinin izni nasıl hesaplanır?
İşçilerin yıllık izin süreleri o iş yerindeki çalışma süresine göre belirleniyor. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasasından yararlanarak emekli olanların bir kısmı farklı bir kısmı ise aynı iş yerinde çalışmaya devam ediyor. Peki izin hakları nasıl belirlenir? Önceki çalışmaları izin hesabında dikkate alınır mı? Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, işçilerin yıllık izinleriyle ilgili merak edilenleri yazdı
İş Kanununa göre, işçinin yıllık izne hak kazanabilmesi için o iş yerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekiyor. Yıllık izin süresi, aynı iş yerindeki toplam çalışma süresine göre belirleniyor. Çalışması bir yıldan beş yıla kadar olanlara 14 gün; 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 gün; çalışması 15 yıl ve daha fazla olanlara 26 gün yıllık ücretli izin verilir. İzin süreleri kanunda belirlenen bu sürelerin altında olamaz ama toplu iş sözleşmesiyle veya işverenle işçi arasındaki iş sözleşmesiyle daha fazla izin süresi belirlenebilir.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
Kanun, işçinin daha önce aynı işverenin bir ya da değişik iş yerlerinde geçen hizmetlerinin yıllık izne hak kazanma ve izin süreleri hesabı yönünden dikkate alınmasını öngörüyor.
AYNI İŞVERENE BAĞLI ARALIKLI ÇALIŞANLARIN İZİN SÜRELERİ
EYT’den emekli olan işçilerin bir kısmı farklı iş yerlerinde bir kısmı ise aynı işverene ait iş yerinde çalışmaya devam ediyor. Bunların izin sürelerinin tespiti konusunda zaman zaman anlaşmazlık yaşanıyor.
Yargıtaya (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, Esas No: 2025/3410, Karar No: 2025/4040) göre, işçinin ilk dönem çalışmasında yıllık izinlerinin tamamını kullanması veya kullanmadığı yıllık izinlerin ücretlerinin ödenmesi, ikinci çalışma döneminde hak kazandığı yıllık izin gün sayısının belirlenmesinde, ilk dönemdeki kıdeminin dikkate alınmasını engellemez. Buna göre, ikinci çalışma döneminde hak kazanılan yıllık ücretli izin süresinin ilk dönemdeki çalışma süresi de dikkate alınarak tespit edilmesi gerekir.
KULLANILMAYAN İZİN PARASINI ALMIŞ OLMAK ENGEL DEĞİL
Bir iş yerinde 15 yıl çalışan işçinin kıdem tazminatını ve kullanmadığı izin günlerinin parasını alarak EYT kapsamında emekli olduğunu kabul edelim. Bu işçi emekli olduğu tarihe kadar yılda 20 gün izne tabidir. İşçi emekli olduktan sonra aynı işverene ait iş yerinde çalışmaya devam ederse bu kez 15 yılı tamamlamış olacağından yılda 26 gün izne hak kazanır. Emekli olduktan sonra çalıştığı her yıl 26 gün izin hakkı elde eder.
Kullanmadığı iznin parasını almış olması, önceki çalışmalarının izin hakkı hesabında dikkate alınmasını engellemez.
Burada bir hatırlatma yapmak istiyorum. Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin (Esas No: 2015/4478, Karar No: 6713) daha önce vermiş olduğu kararda emekli olurken izin parasını ödenmiş olan işçi aynı iş yerinde çalışmaya devam ederse izin süresinin hesabında önceki çalışmalarının dikkate alınmayacağı öngörüldü. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 5 Mayıs 2025 tarihinde verdiği bu kararla içtihat değişikliğine gidilmiş oldu.
50 YAŞINDAN BÜYÜK EYT’Lİ İŞÇİNİN İZİN HAKKI
Emekli olan işçi aynı işverene ait iş yerinde değil de başka bir iş yerinde çalışmaya başlarsa ilk izin hakkını elde edebilmek için bir yıl çalışması gerekir.
Ancak, kanuna göre 18 yaş ve daha küçük yaştaki işçiler ile 50 ve daha büyük yaştaki işçilere verilecek izin süresi 20 günden az olamaz. EYT’li işçilerin çoğunluğu 50 yaş ve üzerinde olduğu için yeni bir işte çalışmaya başlasalar bile 20 günlük izin hakkından yararlanırlar.
ARALIKLI ÇALIŞMADA İZİN PARASI
İşçilerin işverenin aynı iş yerinde veya farklı iş yerlerinde aralıklı çalışması, yıllık izne hak kazanma bakımından dikkate alınır. Kullanılmamış izin ücretleri için zaman aşımı süresi işçinin işten ayrıldığı tarihten itibaren beş yıldır. Aynı işverenin birden fazla iş yerinde aralıklı çalışanların kullanılmamış izin parası için zaman aşımı süresi ise son işten ayrılma tarihinde başlar.
MEVSİMLİK İŞÇİNİN İZİN HAKKI VAR MIDIR?
Bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanların yıllık izin hakkı bulunmuyor. Bir işyerinde başlangıçta mevsimlik işçi olarak çalıştırılan ve daha sonra sürekli çalıştırılmaya başlayan işçinin mevsimlik dönemdeki çalışması kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır ancak yıllık ücretli izin hesabında dikkate alınmaz.
Bazı işverenler, normalde tam yıl çalışılması gereken ve devamlılığı olan işte, işçilerin sözleşmesini 1-2 ay askıya alarak mevsimlik işçi gibi gösteriyorlar. Bu tür durumlarda Yargıtay işvereni haksız buluyor. Yargıtaya göre bir işin mevsimlik iş olarak kabul edilebilmesi için işçinin mevsimlik çalıştığı belirtilen dönemde yapılan işin gerçekten mevsime bağlı yapılması gerekir.
