Üçüncü havalimanı nasıl olmalı?

Bugün bir aksaklık olmaz ise Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanı Binali Yıldırım,

İstanbul'a yapılacak 3. havalimanı hakkında bilgilendirme toplantısı yapacak. Merak edilen birçok husus arasında en önemlisi havalimanı için Hazine garantisi anlamına gelecek yaklaşım olup olmayacağı. Çünkü Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle yapılan birçok büyük proje ihaleye çıkılmadan önce iyi hazırlık yapılmadığı için kredi sorunu yaşıyor. İzmit Körfez Geçişi, Boğaza 3. Köprü, Çukurova Havalimanı ve Boğaz'ın altından lastikli araçların geçişine imkân verecek Avrasya Tüneli Oto Geçişi Projesi'nde bu sorunlar yaşandı, yaşanıyor.

Özkaynak ve çeşitli meseleler nedeniyle kredi sıkıntısı yaşayan konsorsiyumlar için ilginç bir formül bulundu. Hazine garantörlüğünde "Borç Üstlenim" anlaşması diye bir model geliştirildi. YİD modeliyle devletin sorumluluk yüklediği özel şirketlerin yükü tekrar Hazine'ye yüklenmek isteniyor. Birçok açıdan sakıncaları olan bu yaklaşım her şeyden önce YİD modelli ihalenin mantığına ters olduğundan fazla bir mesafe de kat edilemedi.

Bu sebeple 3. havalimanı için devlet bir garanti verecekse veya Hazine, bu projeye rahat kredi bulunması için destek olacaksa, bu durumun önceden ihale şartnamesine konulması gerekir. Aksi takdirde sonradan yapılacak her düzenleme, "Hazine garantisi" anlamına gelecek yaklaşım projenin geleceğini başka türlü risk altına atacaktır. Karayolları Genel Müdürlüğü'nün yapmış olduğu sorunlu büyük ihaleler de gösteriyor ki, ihaleye ilgi gösteren katılımcıların özkaynak ve kredibilitesinin tescil edilmesinde ciddi titizlik gerekiyor.

Farklı bir konsept: Transit şehir

"İstanbul ve Türkiye'yi yansıtacak, bölgenin transit merkezi olmasında önemli roller üstlenecek bir havalimanı nasıl olmalı?" sorusuna iyi cevap aramak gerekir. Halihazırda bazı transit merkez haline gelen yeni nesil havalimanlarında saatlerin değil bir günün rahat geçirilmesine, yaşam merkezi olmasına yönelik düzenlemeler söz konusu. 3. havalimanı da sadece kapalı terminalleriyle değil, açık alanlarıyla, içinde camisi, kilisesi, havrası, otelleri, alışveriş merkezleri, eğlence mekânları, spor ve diğer tesisleriyle farklı bir konseptte inşa edilmesi gerekir. Şu an mevcut alan buna müsait, yarın çok geç olabilir.

Ayrıca Atatürk Havalimanı'ndaki Türk Hava Yolları (THY), MNG, Onur Air ve diğer şirketlerin küçük hangarlarının, antrepolarının geleceğinin de ne olacağının bu aşamada netliği kavuşturulması gerekir. Havayollarının kullandığı meydana uzak noktada uçak bakım hangarları olmaz, olamaz. Bu şirketlere yatırım için onay veren DHMİ çözüm bulmak durumunda...

Kayseri Valisi mantıyı mahvetti

Hafta sonu Kayseri'de gerçekleşen iki ayrı program için bir taşla iki kuş vururum düşüncesiyle yola çıktım. Birisi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın, diğeri ise Atlasjet'in İstanbul-Kayseri uçuşlarına başlaması programıydı. THY'nin alt markası Anadolujet ile yoları ayrıldıktan sonra Atlasjet İcra Kurulu Başkanı olan Sami Alan ve Atlasjet'in patronu Murat Ersoy, Bakan Yıldız, TBMM Başkanvekili Sadık Yakut ve Kayseri'nin ileri gelenleriyle bir hat açılış töreni yaptılar. Umarım bu hattaki uçuşlarda kısa sürede rafa kalkmaz.

Zira Atlasjet'in bu şekilde bakanlarla, bürokratlarla, valilerle epeyce hat açmışlığı var, sonradan iptal edip uçmadığı. Ama Kayseri'deki iş dünyası, Erciyes ve Kapadokya bu uçuşların kalıcı olacağını gösteriyor. Ayrıca Atlasjet'in 70 civarında yabancı havayoluya yolcu paylaşım (interline) anlaşmasının olması da önemli...

Mantı meselesine gelince. Kayseri'ye sınırlı bir zaman diliminde gitmişken Kaşıkla restoranındaki yemek davetini de geri çevirmedik. Ama keşke katılmasaydık. Kayseri Valisi bizleri tam bir saate yakın yemek masasının başında bekletti. Özel kalem müdürünü de restoranda nöbetçi olarak koyduğundan, yemek servisi yapılmadı. Biz beklerken doğal olarak mantılar da mantı olmaktan çıktı. Bir kaşığa 40 mantı değil 4'ü bile sığmaz oldu. Açlıktan kaşıkla modundan, avuçla modeline geçtik...