THY 10 yılda iki kat büyüyebilir mi?
Türk Hava Yolları (THY) Yönetimi Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat, yarın gazetelerin ekonomi müdürleri kanalıyla kamuoyuna açıklayacağı THY’nin 10 yıllık büyüme stratejisinin en önemli bölümünü dün TGS iftarına telefonla katılarak, ilk önce personele duyurdu. “THY önümüzdeki 10 yılda iki kat büyüyecek.”
Gelecek 10 yılın stratejisinde, bugünün iki katı bir THY hayal ediliyor. “Böyle bir hedefe ulaşılır mı? Bu strateji tutar mı?” diye sormaya gerek yok. Çünkü THY 2003’te 65 uçaklık filodan, 2023’te yani tam 20 yıl sonra 412 uçaklık devasa bir yapıya kavuştu. Uçak sayısıyla birlikte her şeyi; iştirak şirketleri, personeli, yatırımları, uçuş nokta sayıları da büyüdü.
Ancak bu noktaya bir strateji, önemli bir karar sonrası gelindi. Neydi o strateji? Hatırlanacağı üzere THY’nin Star Alliance üyeliği ile birlikte büyümesi de hızlandı. Şu an bu ittifak içinde bazı tartışmalar olsa da THY’nin büyümesine ciddi katkı sunuyor.
Candan Karlıtekin’in THY Yönetim Kurulu Başkanı, Temel Kotil'in Genel Müdür olduğu (henüz icra komitesi yoktu) dönemde, 2006’da Star Alliance’a girilmesi için karar verildi. O anlaşma metnini gören ilk gazeteci de bendim. Çünkü Karlıtekin, bu konuda medya desteğine ihtiyaç duyduğunu, eleştirilerim varsa iletmemi, yoksa da desteğimi istemişti. İyi hatırlıyorum, “THY büyüyecekse bu ittifak katkı sunar. Şayet mevcut haliyle küçük adımlarla ilerleyecekse daha da küçülür eleştirisini yapmıştım.” Karlıtekin hem de çok hızlı büyüyecek yorumunu yapmıştı. İşte o günlerden buralara geldik.
THY, dünyanın en büyük havayolu birliği Star Alliance ile ön katılım mutabakatı imzaladıktan sonra yaklaşık 16 aylık bir entegrasyon süreci yaşadı. Ve Nisan 2008’de birliğin üyesi oldu. Sonra 100, 200, 300 ve derken 400 uçaklık filoya erişti.
- Candan Karlıtekin’in THY Yönetim Kurulu Başkanı olduğu dönemde, Ağustos 2006’da THY tarihinde ilk defa 100 uçağı geçen havayolları arasına katıldı.
- Hamdi Topçu’nun THY Yönetim Kurulu Başkanı olduğu Kasım 2012’de milli havayolu 200 uçağa ulaştı.
- İlker Aycı döneminde, Şubat 2016’da 300 uçaklık THY ile tanıştık.
- Ocak 2022’de THY Yönetim Kurulu Başkanı olan Ahmet Bolat döneminde, Şubat 2023’te milli havayolu 400 uçaklık devasa bir yapıya kavuştu.
THY artık bu devasa yapısıyla daha titiz ve dikkatli yönetilmek durumunda. Aksi halde Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan da olabiliriz. Çünkü havayolları nakit akışının hızlı, satış gelirlerin yüksek olduğu, kâr marjının da sık sık değiştiği ve sabit olmadığı zor bir sektör.
Eğer THY, Ahmet Bolat’ın vurguladığı gibi gelecek 10 yılda iki kat büyüyecekse mutlaka bir hikayesi, stratejisi vardır. Lufthansa gibi başka havayollarını bünyesine katarak da büyüyebilir. Zira edindiği tecrübeyle dünyanın her yerinde rahatlıkla havayolu işletmeciliği yapar, zor durumdaki herhangi bir havayolunu da elindeki geniş uçuş ağıyla rahatlıkla ayağa kaldırabilir. Yarını merakla bekliyorum. Bakalım THY’nin gelecek 10 yıllık stratejisinde neler var?
Bir not; THY Star Alliance'a girdiğinde…
Evet THY, Star Alliance'a üye olduğunda birliğin liderliğini Alman Havayolları Lufthansa yapıyordu. Birlik içinde en fazla ciroya Lufthansa, en büyük filoya ise 460 adet uçakla Amerikan United Airlines sahipti. THY, birlik içinde 2007 yılında taşıdığı yolcu sayısıyla sekizinci, cirosuyla 10'uncu, uçak sayısıyla ise dokuzuncu sıradaydı. THY, birliğin Avrupalı üyeleri içinde ise en çok yolcu taşıyan üçüncü, en çok uçağı olan dördüncü şirketti.