THY'ye Boeing 787'ler geliyor, Airbus 350'ler gelemiyor

Türk Hava Yollarının (THY) uçak üreticileri; Boeing ve Airbus ile Covid-19 salgını sürecinde diğer şirketlerin yaşadığı benzer sorunlar nedeniyle tartışma içinde olduğu biliniyor. Fakat Airbus ile görüşmelere Covid-19 farklı bir boyut kazandırdı. Mart’ta teslim alınacak A350-900’ler henüz THY filosuna katılamazken, geçen hafta 2 adet daha Boeing 787-9 Türkiye’ye gelerek milli havayolunun filosuna girdi. Böylece Airbus 350-900 rakibi Boeing 787-9’ların THY’deki adetleri 14’e yükseldi.

THY bir yandan 787 teslimatlarına devam ederken, A350’lerin teslimat süreciyle ilgili görüşmeler ise devam ediyor. Airbus tarafından öğrendiğim kadarıyla hem A350 hem de 787 siparişlerinde yüzde 30 indirime gidilmesi için de çalışmalar yapılıyormuş. Ancak THY tarafında Boeing 787’lerle ilgili bir çalışma olduğunu teyit etmek zor.

Boeing 737 MAX’lerin yere inmesinden sonra Airbus da THY’nin siparişi olan A321 NEO teslimatlarını geciktirmeye başlamış, THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı İlker Aycı da bu durumdan rahatsızlığını gündeme taşımıştı. Derken Covid-19 dengeleri değiştirdi.

Mart 2020’den itibaren THY filosuna katılacak olan A350-900’ler Covid-19 salgını sebebiyle doğal bir sürprizle karşılaştı. Mart’tan bu yana teslime hazır olan A350-900’ler Airbus’ın merkezi Toulouse’da beklemeye koyuldu. 787’ler THY gelirken, A350’ler gelemedi.

Ancak THY’nin kısa sürede 787 sayısını 14 ulaştırmasının arka planı var. THY’den önce 787 kullanan şirketlerin bu uçaklar için tercih ettiği Rolls Royce motorlarında ortaya çıkan sorunlar sebebiyle ciddi sıkıntılar yaşanmıştı. THY, bu tecrübelerden hareket ederek Boeing ile 787’ler için iyi bir anlaşmaya imza attı. Bu modellerde kullanacağı motor olarak GE’yi tercih ederek, kapsamlı bir motor bakım anlaşması yaptı. Çünkü yeni nesil motorların bakım ve onarımları her yerde yapılmadığından sorun yaşanmaması için iyi bir anlaşma gerekiyordu. THY de motor tarafın da sorunsuz yönettiği için iyi bir 787 kullanıcısı oldu.

Fakat kabin içi tasarımı 30 business class, 270 ekonomi sınıfı koltuk şeklinde olan Boeing 787’lerdeki tek sorun, business bölümdeki koltuk sayısının bazı hatlarda yetersiz olması. Konfigürasyon değişikliği için de uçağın iki bölümden oluşan yapısı yeterli imkan sunmuyor.

THY’nin henüz teslim almadığı A350-900 modeli (Airbus 359 şeklinde anılıyor) iki sınıfta 330 koltuklu olacak şekilde tasarlanmıştı. 32 business koltuk olması yine yetersizlik tartışmasını beraberinde getirecektir. 787’lerde olduğu gibi 350’lerde 1-2-1 şeklinde business koltuk tasarımı var.

THY, yakıt verimliliği ve operasyon ücretlerindeki avantajıyla öne çıkan Boeing 787 ve Airbus A350’lerden 25’er adet sipariş vermişti. Her iki model için 5 adet de opsiyon vardı. 787’ler geçen yıl filoya girmeye başladı, operasyon başarısında milli hava yolu memnun. Airbus 350’lerden ne kadar THY filosuna katılacağı ve operasyon başarısında 787’lere göre nasıl bir tablo ortaya koyacağı ise filoya katılınca belli olacak.