Akdeniz'de Rusya dengenin neresinde olacak?
Doğu Akdeniz'de MTA Oruç Reis sismik araştırma gemisinin faaliyete başlamasıyla "Mavi Vatan" için yeni dönem de başlamış oldu. Yunanistan da ortalığı ayağa kaldırmaya başladı. Bu defa bir önceki Navtex yayınında Almanya’nın devreye girdiği tablodan çok daha farklı bir durum söz konusu. Türkiye iyi niyet gösterip masayı tercih etmesine karşılık Yunanistan’ın müzakereden kaçıp Mısır ile anlaşma imzalaması tartışmalarda lehimize bir hava oluşturdu, ama yanımızda kimin hangi pozisyonla olacağı belli değil.
Yunanistan’a destek gerekçesiyle Fransa’nın ilk önce kendini sahaya atmasının birçok sebebi var. Başta Almanya olmak üzere Avrupa Birliği (AB) ülkeleri de bu durumun farkında, ama Akdeniz’de daha önce filolarıyla yarış halinde olan Amerika ve Rusya’dan henüz net bir yaklaşım söz konusu değil. Mesela Rusya Akdeniz’deki tartışmaların neresinde yer alacak? Kıbrıs'ın yüzde 3'ünün sahibi İngiltere de ortada yok! Rusya ile İngiltere Fransa'nın herkesten önce sahayı atlamasına ne diyor?
Suriye’de varlığını güçlendiren Rusya son yıllarda Akdeniz’deki filosunu da ABD’ye karşı ciddi anlamda güçlendirdi. Bir zamanlar Türkiye’de Rusya'nın sıcak denizlere inmesi, Akdeniz'de bulunması riskli bir durum olarak ele alınırken şu günlerde ise “Bir denge unsuru olabilir mi?” Diye konuşuluyor.
Doğu Akdeniz'deki tartışmalarda ve Türkiye karşıtı cephenin arka planında ABD’nin olmasını, NATO müttefikliğini nasıl okuyacağız? ABD ve AB'yi arkasına alan Yunan-Rum ikilisi Türkiye’nin egemenlik alanlarında fiili durumlar oluştururken arka planda seyir halinde olmalarını nasıl değerlendirmeliyiz?
Öte yandan Rumların son yıllarda Rusya ile ilişkilerini bozup tamamen ABD’ye yaslanması, ABD’nin de aleni bir şekilde Türkiye aleyhine olacak destekleri Rumlara sağlaması Akdeniz’de yeni dengelerin oluşacağına da işaret ediyor. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ni (GKRY) defalarca uyaran ve adada ABD-Fransız teşkilatlanmasına tepki gösteren Rusya, Doğu Akdeniz’deki bu son gelişmelerde nasıl bir rol üstlenecek? Suriye Tartus'ta deniz gücü, Hmeymim Hava Üssü’nde uçakları ve hava savunma sistemleri bulunan, Libya’da saha kontrolü olan Rusya bu tartışmaların neresinde olacak? Rusya’nın büyük ölçüde menfaatleri Türkiye ile paralellik arz ediyor. Acaba bir ittifak olabilir mi?
Mesela Rusya Doğu Akdeniz'de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni (KKTC) tanısa Doğu Akdeniz’de dengeler hangi ölçüde değişir? Son dönemde GKRY ile ilişkileri bozulan Rusya böyle bir adım atabilir mi? Doğu Akdeniz'de 'Güvenlik ve Enerji Ortaklığı’na ABD’nin destek verip, Rumlara uygulanan silah ambargosunu kaldırılması Rusya’yı ciddi alarak rahatsız ettiği biliniyor. Bu gelişmeler çerçevesinde Rus savaş gemilerinin lojistik destek için Rum limanlarına uğramayacak olması Rusya’yı harekete geçirebilir mi?
Netice itibariyle Türkiye ve Rusya’nın Libya müzakerelerine başlayacağı şu günlerde Doğu Akdeniz tartışması konuları neden farklı yere taşımasın?
