TCMB Başkanı Karahan: Enflasyon bir virüs gibidir
TCMB Başkanı Fatih Karahan, sosyal medyada gerçekleştirilen canlı yayında "Enflasyon aslında bir virüs gibidir. Vücutta uzun süre kalınca onu defetmek zorlaşır, biraz daha uzun sürebilir. Ama biz doğru bir reçete uyguluyoruz. Bugüne kadar epey olumlu sonuçlar aldık. Nihai hedefe ulaşacağımız yönünde hiç bir kuşkumuz yok" açıklamasında bulundu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, "Para Politikası ve Makroekonomik Görünüm" başlıklı canlı yayında açıklamalarda bulundu.
TCMB sosyal medya hesaplarında yayımlanan programda Karahan kasım ayı enflasyonuna ilişkin ilk sinyallerin ne yönde olduğunun sorulması üzerine şunları söyledi:
"Enflasyon aslında bir virüs gibidir. Vücutta uzun süre kalınca onu defetmek zorlaşır, biraz daha uzun sürebilir. Ama biz doğru bir reçete uyguluyoruz. Bugüne kadar epey olumlu sonuçlar aldık. Nihai hedefe ulaşacağımız yönünde hiç bir kuşkumuz yok. Sadece reçetenin etki etme zamanı bünyeden bünyeye değişebiliyor. Ülkemizin bir önceki dezenflasyon serüvenine baktığımızda; 2000'lerin başındaki serüvene. Orada çok daha hızlı sonuç alınmıştı. O dönemki konjonktür ile şu dönemdeki konjonktür oldukça farklı. Dolayısıyla süre açısından farklılık göstermesi aslında normal. Ama doğru reçete uyguladığımız için sonuç alacağımızı düşünüyoruz.
Eylül (enflasyon) verisinden sonra epey bir karamsarlık oluştu. Çünkü piyasa beklentilerinin üzerinde gelmişti enflasyon. Aslında o dönem bunu anlamak için eylül verisinin detaylarına bakmak gerekiyor. Sapma hangi kalemlerden gerçekleşti, bu kalemler bu sapmanın geçici mi kalıcı mı olduğuna işaret ediyor? Sapmanın epey bir kısmı gıda kaynaklı oldu. Bu yıl önce zirai don yaşadık, daha sonra ciddi bir kuraklık yaşadık. Sapmanın en büyük kaynağı. Diğer bir faktör ise eğitim ücretleri. Biliyorsunuz yeni yılın üniversite fiyatları eylül ayında endekse giriyor. Geçen sene TÜİK bunu ağustos ve eylüle bölmüştü. Bu yıl tek ayda ölçtüğü için daha yüksek bir veri gördük. Özetle bu iki kalem sapmanın büyük kısmını açıklıyor. Dolayısıyla teknik sebeplerle sapmanın geçici olmasını beklersiniz. Ama bizim ülkemizde şunu da biliyoruz: Bir ya da iki ay üst üste enflasyon biraz yüksek gelirse bu önümüzdeki dönemin verilerini de yukarı çekebiliyor. Dolayısıyla geçici mi kalıcı mı olacak bunu anlamak için ekim ve kasım verileri oldukça önemli olacak diye düşünmüştük. Ekim ayında beklentilerin altında gerçekleşti ve bir miktar geçici olabileceği yönünde bir kanı oluştu. Kasım ayı için de öncü verilerimiz benzer şekilde; dezenflasyonun sağlıklı bir şekilde sürdüğünü gösteriyor. Hem manşette hem de detaylara baktığımızda daha iyi bir veri göreceğimizi düşünüyoruz."
Fatih Karahan, manşet enflasyonun kötü geldiği aylarda bile aslında alt kalemlerde olumlu gelişmelere işaret ederek, bunlardan birinin kira enflasyonu tarafında yaşandığını belirtti.
Karahan, kira enflasyonunun bir süredir yüksek seyrettiğini ve katılık gösterdiğini kaydederek, aylık bazda epey bir süredir yüzde 4'ün üzerinde seyreden kira enflasyonunun yüzde 4’ün altına indiğini söyledi.
Karahan, önümüzdeki dönemde enflasyondaki düşüşün bir kısmının da kira enflasyonundan geleceğini vurguladı. Benzer şekilde hizmet enflasyonunun da son bir yılda yüzde 70’li seviyelerden yüzde 44’e gerilediğine dikkati çeken Karahan, buradaki iyileşmenin sürmesinin de gelecek dönem için önemli olduğunun altını çizdi.
"BEKLENTİ KANALINDAN BİRAZ DAHA FAZLA DESTEK ALMAMIZ GEREKİYOR"
Son dönemde kurdaki artışların biraz daha yavaşladığını ifade eden Karahan, kurdaki artışın daha düşük olması sebebiyle mal enflasyonunun da biraz daha aşağı gelmesini beklediklerini söyledi. Karahan, "Genel olarak ciddi bir dengelenme söz konusu. Bu da fiyatlar üzerindeki talep yönlü baskıları zayıflatıyor. Tekrar vurgulamak istersek beklentiler kanalından da önümüzdeki dönem biraz daha fazla destek almamız gerekiyor. Özetle, hem kısa vadeli göstergelerimiz hem de orta vadede enflasyonun ana belirleyicileri dezenflasyonun devam ettiğini bize gösteriyor." dedi.
Karahan, Merkez Bankası olarak makro finansal istikrar açısından 3 öncelikli amaçlarının bulunduğunu belirterek, bunların rezerv pozisyonunu düzeltmek, Kur Korumalı Mevduat (KKM) bakiyesini aşağı çekmek ve dezenflasyonu tesis ederek enflasyonu tek haneli rakamlara getirmek olduğunu kaydetti. Bu amaç doğrultusunda öncelikle sıkı para politikasını tesis ettiklerinin altını çizen Karahan, şu değerlendirmeleri yaptı:
"Burada sıkı para politikasının etkisi ilk olarak rezervlerde görüldü. Bunu daha nispeten daha hızlı olarak gördük. Bu süreçte baktığımızda brüt rezervlerimizde şu ana kadar 80 milyar doların üzerinde bir artış kaydettik. Rezervlerimize net olarak da bakıyoruz. Yani yükümlülüklerimizi düşerek de baktığımızda aslında çok daha büyük bir iyileşme söz konusu. Burada neredeyse 120 milyar doları bulan bir iyileşme söz konusu."
Rezerv artışına dikkati çeken Karahan, bu artışın çok büyük bir kısmının yurt içi kaynaklı olduğunu söyledi.
"TL'YE GÜVEN TEKRAR TESİS EDİLDİ"
Türk lirasına güvenin tekrar tesis edilmesiyle birlikte vatandaşların dövizlerini bozdurduğunu kaydeden Karahan, "Bu bozdurulan dövizleri de Merkez Bankası rezervlerimizle biriktirdik ve böylece rezerv pozisyonumuzu düzeltmiş olduk." dedi.
Karahan, KKM'de de büyük mesafe kat edildiğine dikkati çekerek, yaklaşık 140 milyar doları aşan bakiyenin şu anda 600 milyon dolar civarına indiğini belirtti. Fiyat istikrarı konusunu da değinen Karahan, yüksek enflasyonun vatandaşlar için bir refah kaybına sebep olduğunu söyledi.
