Askerlik borçlanması ile ilgili bilinmesi gerekenler

Cevap: Yedek subaylar memur (4/)c) statüsünde sigortalı kabul ediliyor. Yedek subaylar, 12 aylık hizmete karşılık 3 ay da fiili hizmet süresi zammı (yıpranma) elde ediyor ve 15 ay sigortalı gibi değerlendiriliyor. 1996 yılında yedek subay olarak görev yaptığınız için sigorta başlangıç tarihiniz 1998 değil, 1996’dır. Fiili hizmet süresi zammı kadar da geriye giderek, işe başlama tarihinizi tam olarak hesaplayabilirsiniz. 25 yıl hizmet sürenizi tamamlayarak 56 yaşında emekli olabilirsiniz. Yedek subay okulundaki süreler borçlanılabiliyor. Ancak, sizin durumunuzda borçlanmanın emeklilik yaşının öne alınmasına bir katkısı bulunmuyor.

İŞE GİRDİKTEN SONRAKİ ASKERLİK BORÇLANMASI YAŞI ÖNE ÇEKMEZ

Soru: İlk işe giriş tarihim 3 Ekim 1988’dir. Arada askerlik görevi için ayrılmışlığım var. Prim gün sayısını doldurdum. Emekli olmak için yaşı bekliyorum. Borçlanma yaparsam emeklilik yaşım düşer mi? Borçlanmayı en düşükten mi yapmalıyım? Borçlanmanın emekli aylığına katkısı ne kadar olur? Emekli aylığındaki artış borçlanma yapmaya değer mi? (Selim Şengöz)

Cevap: İlk sorunuzdan başlarsak, borçlanma yapmanız emeklilik yaşınızı öne çekmez. Askerlik borçlanmasının emeklilik yaşını öne çekebilmesi için askerliğin ilk işe giriş tarihinden önce yapılması gerekir. 2018 yılı rakamlarıyla 540 günlük askerlik borçlanması yaptığınızda en düşük prim üzerinden 11 bin 689 lira ödemeniz gerekir. 2000 öncesine ilişkin askerlik borçlanması emekli aylığınızı yaklaşık yüzde 3 oranında artırır. Bu da ortalama 2 bin lira emekli aylığı için ayda 60 lira artış anlamına gelir. Ödediğiniz borçlanma tutarını 194 ayda, yani yaklaşık 16 yılda geri alabileceğinizi söylemek mümkün. Bu koşullarda borçlanmaya siz karar verin.

310 GÜN BORÇLANMAYLA EMEKLİLİK YAŞINIZI 1 YIL ÖNE ÇEKEBİLİRSİNİZ

Soru: İlk sigorta başlangıç tarihim 20 Eylül 1996. SSK’da 3653 gün, bir banka sandığında da 1800 gün primim bulunuyor. Askerliği kaç gün ödersem, sigortalılık başlangıç tarihimi ne kadar öne çeker? (Aşkın Uyar)

Cevap: Sorunuzda belirtmemişsiniz ama askerliği işe girmeden önce yaptığınızı var sayıyorum. 20 Eylül 1996 tarihinde işe başladığınıza göre, 25 yıl sigorta, 56 yaş ve 5825 prim gününe tabisiniz. 23 Kasım 1995 tarihinde işe girenler ise 55 yaşa tabi bulunuyor. Bu durumda, 310 gün borçlanma yaptığınız takdirde bir yıl erken emekli olursunuz. Bu süre için en düşük prim üzerinden 6 bin 710 lira ödersiniz. Bu parayı da emekli aylığınızın tutarına göre iki ya da üç ayda geri alırsınız.

ASKERLİK BORÇLANMASININ MEMURUN EMEKLİ AYLIĞINA ETKİSİ SINIRLI

Soru: Askerlik borçlanması yaparsam emekli aylığım daha yüksek olur mu?

Prim günümü tamamladım. Fakat 1999’dan önce yatan primlerin emekli aylığını yükselttiğini duymuştum. Borçlanmanın emekli aylığına faydası olur mu, yoksa astarı yüzünden pahalı mı olur? (İsmini belirtmemiş)

Cevap: Sorunuzda hangi statüde çalıştığınızı belirtmemişsiniz. SSK ve BAĞ-KUR’lu iseniz 1999 öncesi borçlanma emekli aylığınızı yükseltir. Fakat memur iseniz borçlanmanın emekli aylığınıza katkısı çok daha az. Sadece prim gününüzü artırır. Memurların emekli aylığı, emekliye ayrıldıkları tarihteki durumlarına göre belirleniyor.

ASKERLİK BORÇLANMASI BAĞ-KUR’LULARIN DA YAŞINI ÖNE ÇEKER

Soru: BAĞ-KUR’luyum. Askerlik borçlanması yaptığım takdirde aynen sigortalı işçiler gibi emeklilik yaşımı erkene çekebilir miyim? (Mahmut Kaya)

Cevap: Eğer askerliğinizi, herhangi bir statüde sigortalı olarak çalışmaya başlamadan önce yaptıysanız, BAĞ-KUR’lu olarak borçlanma yaparak emeklilik yaşınızı öne çekebilirsiniz. Ancak, kaç gün borçlanarak ne kadar öne çekebileceğinizi hesaplamalısınız.

KIDEM TAZMİNATINDAN DAMGA VERGİSİ DIŞINDA KESİNTİ YAPILAMAZ

Soru: 2016 yılında iş yerim küçülmeye gittiği için işten çıkartıldım ve 8 maaş kıdem tazminatı aldım. Fakat kıdem tazminatından vergi kestiler. Kesilen vergiyi geri alabilir miyim? (Alper Doğruer)

Cevap: Alper Bey, kıdem tazminatından sadece binde 7.59 oranında damga vergisi kesilir.

Ödenen tazminatınız, işten ayrıldığınızda uygulanan kıdem tazminatı tavanını

aşmadığı sürece başka bir vergi kesilemez. 2018 yılı ikinci yarısı için 5 bin 434.42 lira olan kıdem tazminatı tavanı, 2015 yılının ilk yarısında 3 bin 541.37 TL, temmuz-ağustos aylarında 3 bin 709.98 TL, eylülden sonra da 3 bin 828.37 TL olarak uygulandı. İş akdinizin hangi tarihte sona erdirildiğine bakarak, o tarihteki kıdem tazminatı tavanı tutarını 8 ile çarpın. Size ödenen toplam tutar hesapladığınız rakamın altında kalıyorsa, talep edebilirsiniz. Kıdem tazminatında vergi, sadece tavanı aşan kısımdan alınabiliyor.

ŞİRKETİN EL DEĞİŞTİRMESİ KIDEM TAZMİNATINIZI ETKİLEMEZ

Soru: İsmimi gizli tutmak kaydıyla size bir konu danışmak istiyorum. Çalıştığım şirket FETÖ soruşturmaları kapsamında kayyuma devredildi. Şirketin satılması söz konusu. Şirket satıldığında, firmanın adı aynen devam ederse tazminatımızı alabilir miyiz? Satın alan firma isim değişikliği yaparsa hakkımız kaybolur mu?

Cevap: Şirketin adının değişip değişmemesi kıdem tazminatı hakkınızı etkilemez. Şirketi alan yeni işveren her durumda kıdem tazminatınızı ödemek zorunda. Ancak, yeni işveren, önceki dönemlere ilişkin kıdem tazminatını eski işverenden talep edebilir. Sizin hakkınız hiçbir şekilde kaybolmaz.