6 maddelik yaptırımın hasar raporu!
Rusya'nın 6 maddelik yaptırım planının ilgili sektörlere yansıması iç açıcı bir tablo ortaya koymuyor. Gemi ticaretinden, sebze meyve ihracatına, turizmden bavul ticaretine kadar yaptırım kapsamındaki sektörlerde ciddi hasar bekleniyor
Seçkin ÜREY/Deniz ÇİÇEK /GAZETE HABERTÜRK
Uçak krizi, önceki gün Rusya Devlet Başkanı Putin’in Türkiye’ye yönelik 6 maddeden oluşan yaptırım paketini imzalamasıyla giderek derinleşiyor. Sebze meyve alımının durdurulması nedeniyle şu ana kadar Rus gümrüklerinde bekleyen olan sebze meyvenin 290 milyon dolarlık büyüklüğe ulaştığı öğrenildi. Yaptırım kapsamındaki Türk gemilerine sınırlama ve takip konusunda ise Türkiye Armatörler Birliği Başkanı Ahmet Bedri İnce, karamsar bir ifade kullanarak “Mağdur oluruz” dedi. Rusya’nın yüzde 40 paya sahip olduğu bavul ticaretinin de vize konması ve charter seferlerine sınırlamayla ağır darbe alması bekleniyor. Seyahatlere sınırlama nedeniyle turizmin dışında devre arası kampı için Antalya’ya gelecek Rus takımlarında iptallerin başladığı da belirtiliyor.
YAPTIRIM PLANINI PUTİN ÖNCEKİ GÜN İMZALAMIŞTI
1-Merkezi Türkiye’de bulunan ve hukuken buraya bağlı olan firma ve kuruluşların Rusya’da güvenliği ilgilendiren alanlarda faaliyet yürütmesi yasaklanıyor.
2-1 Ocak 2016’dan itibaren Türk vatandaşlarının, Rusya’da işe alınmasına yasak getiriliyor. 31 Aralık 2015’e kadar işveren ile imzalanmış sözleşmesi bulunan Türk işçiler çalışmaya devam edebilecek.
3-Türkiye’de üretilmiş belirli ürünlere Rusya’ya giriş yasağı getiriliyor. Yasağa dahil olacak ürünlerin Rusya hükümeti tarafından daha sonra belirlenecek listede duyurulması öngörülüyor.
4-Rusya’ya taşımacılık yapan araçlar, sıkı kontrol ve denetim altına alınacak. Ayrıca Rusya tur operatörlerinden Türkiye’ye tur satmaktan kaçınmaları isteniyor. İki ülke arasında sefer sayısı belli uçuşlar dışındaki (charter) seferlerin tamamı askıya alınıyor.
5-Rusya ile Türkiye arasında 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren vizesiz seyahat uygulaması askıya alınıyor.
6-Rusya’nın milli güvenliğinin koruma altına alınması için Karadeniz ve Azak Denizi’ndeki tüm limanlarda Türk gemilerine kontrol güvenliğinin artırılmasını emrediyor.
GÜMRÜKLERDE 290 MİLYON DOLAR BEKLİYOR
Rus gümrüklerinde bekletilen yaş meyve ve sebze ürünlerinin parasal miktarı da belli oldu. Ekonomi Bakanı Elitaş’la toplantıda cuma günü itibariyle bekleyen ürünlerin karşılığının 290 milyon dolar olduğu kaydedildi. Narenciyenin daha uzun dayanabileceği ama geri kalanların durumunun acil hale geldiği toplantıda ele alındı.
"RUSYA ÇIKIŞLI YÜKLERDE ÇOK MAĞDUR OLURUZ"
‘Türk gemilerine sıkı kontrol’ maddesini yorumlayan Türkiye Armatörler Birliği Başkanı Ahmet Bedri İnce, “Türk gemileri sadece Türk mallarını taşımıyor. Rusya çıkışlı yükler açısından önemli bağlantılar kuruyorlar. Rusya çıkışlı yükler bakımından biz çok mağdur oluruz. Özellikle buğday taşımalarında Türk armatörlerinin ciddi bağlantıları bulunuyor” dedi. Dünyada her istediğini yapan Rusya’ya Türkiye’nin geçit vermemesinden dolayı ‘karizmayı çizdirmemek’ için yaptırımların konduğunu vurgulayan İnce, “Türklerin sahip olduğu yabancı bayraklı ama mürettebatın tamamının Türklerden oluştuğu ve Rusya limanlarına giden çok gemi var. Bunlara da sorun çıkarıldığı haberleri geliyor. Kaldı ki Türklere ait olmasa da bugün Türk mürettebatın çalıştığı farklı ülke şirketlerine ait gemiler var” dedi. İnce, geçtiğimiz hafta Rus limanlarına yanaşmasına sorun çıkarıldığı için yükünü kaybeden gemiler bulunduğuna dikkat çekti.
"ZATEN YÜZDE 40 KAYIP VARDI BİR YÜZDE 25 DAHA GİDER"
Üyelerinin hazırgiyim ve tekstil sektöründeki faaliyetleri itibarıyla Rusya’yla bavul ticaretinde öne çıkan Laleli Sanayici ve İşadamları Derneği (LASİAD) Başkanı Giyasettin Eyyüpkoca, “Resmi rakamlar daha düşük gözükebilir ama Merkez Bankası’nın hesaplamalarına göre Türkiye’den 6.8 milyar dolarlık yolcu beraberinde satış yapılıyor. Bunun yüzde 40’ı Rusya’ya giyor. Bu azımsanamayacak bir kitle” dedi. LASİAD Başkanı’nın verdiği bilgiye göre 2.7 milyar dolarlık bir satışın riske girme ihtimali varken Eyyüpkoca, “Charter seferler zaten iki yıldır çok azalmıştı. Son geri dön çağrısından sonra buraları boşaldı. Son bir haftada siparişler kesildi.
YAŞ MEYVE SEBZE İHRACATÇILARI YENİ EKONOMİ BAKANI MUSTAFA ELİTAŞ’IN KAPISINI ÇALDI
Malları Rusya’nın gümrük kapılarından dönen yaş meyve ve sebze ihracatçıları, Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş’ın kapısını çalarak acil destek talep etti. Bakan Elitaş da talepleri Başbakan Davutoğlu’na ileterek takipçisi olacağının sözünü verdi. En büyük mesaisini bu konuya harcayan Elitaş, önceki gün sektör temsilcilerinden oluşan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) heyeti ile bir araya geldi. Toplantıda, özellikle Rusya ile iş yapan yaş meyve sebze ihracatçılarıyla tekstil sektörlerinin sorunları ele alındı. Yaş meyve ve sebze ihracatçıları, Rusya ile gerilen ilişkiler sonrası yaşadıkları sıkıntıları tek tek Bakan Elitaş’a anlatarak mağduriyetlerinin büyük olduğunu belirttiler. İhracatçılar, TIR ve konteynerlerin dönüş yolunda olduğunu ifade ederek “Yolda bozulan mallar var. Bu malların tazminini talep ediyoruz” dedi. İhracatçılar, bozulmadan dönen malların da değerlendirilmesini talep etti.
"BÜYÜK ÇIKMAZDAYIZ"
İhracatçılar, geri dönen meyve ve sebzelerin askeri kurumlar ya da yurtlar gibi kamu kurumları tarafından alınmasını önerdi. İhracatçılar, Eximbank ve devlete olan borçların ertelenmesini talep ederken, nakit desteği de istediler. İhracatçılar, “Herkes parasını talep ediyor, biz de istiyoruz. Büyük bir çıkmazdayız” dediler. Toplantıda Türkiye’de üretilen 45 milyon ton yaş meyve ve sebzenin 3 milyon tonunun ihraç edildiği aktarılarak zararların telafisinin mümkün olduğuna dikkat çekildi.
"DEVRE ARASI KAMPLARI İÇİN İPTALLER BAŞLADI"
