Kur'an avı!
AVRUPA’daki bazı turizm şirketleri, büyük şehirlere getirdikleri paralı ve belli bir kültür seviyesinin üzerindeki turist gruplarına “Treasure Hunt” yani “Hazine Avı” oyunu oynatırlar.
Dan Brown’ın “da Vinci Code” ile “Melekler ve Şeytanlar” isimli kitaplarından sonra daha çok revaç bulan ve meraklı turistlerin gayet hoşlandıkları bu oyunu, Türkiye’ye bir arkadaşım getirmişti: Birkaç sene öncesine kadar hobi niyetine Avrupa’nın ve Amerika’nın “krem de la krem”i ile en zenginlerine hitap eden bir turizm şirketi işleten ama sonra sıkılıp şirketini kapatan ve aynı zamanda Türkiye’deki butik otel konseptinin ilk fikir anası olan Meyzi Baran...
Oyun, şöyle: Turiste şehrin önde gelen geleneksel alışveriş mekânları ile ilgili birkaç ipucu, ellerine de haritalar verilir ve “Filânca yerde gayet kaliteli bilmemne satan bir dükkân vardır, oraya gidip iyice pazarlık ettikten sonra o bilmemneyi alın” denir. Ama dükkânın ismi söylenmez, sadece ipuçları gösterilir, meselâ “Falanca köprüyü geçtikten sonra filâncanın heykelinin oralarda biryerlerde” diye anlatılır ve mekânı turistin bulması istenir. Turist hem eğlenir, hem de şehrin gezi rehberlerinde yeralmayan bazı mekânlarını kendi kendine keşfeder.
HALI YERİNE KUR’AN
Meyzi Baran ve onun başlattığı “Hazine Avı” programlarını uygulayanlar, yabancıları halı, seramik yahut bakır işi gibi yöresel ve turistik objelere yönlendiriyorlardı... Ama son birkaç aydan buyana objeler değişti, turistler şimdi “Kur’an avı”na gönderiliyorlar...
Bazı turizm şirketleri, ava yollayacakları müşteriye ne yapması gerektiğini anlatırken, söze “Müslümanlar’ın kutsal kitabına ‘Kur’an’ denir” diye başlıyorlar... “Kur’anlar asırlar boyunca elle yazılmışlardır. Eski kitapçıları dolaşın, kendinizi elyazması Kur’an müşterisi gibi gösterin ve 16. veya 17. yüzyıldan kalma Kur’anlar arayın. Sonra hangisini beğenirseniz sıkı bir pazarlığa girişin ama kitapçı elyazmasını istediğiniz fiyata satmayı kabul etse bile sakın almayın, zira memleketinize götüremezsiniz, elyazması kitapları Türkiye’nin dışına izin almadan çıkartmak yasaktır, havaalanında başınıza iş gelebilir. Sadece sıkı ve uzun bir pazarlık yapın, o kadar! Bu sayede hem elyazması eserlerimizi, hem de gerçek pazarlığı öğrenmiş olursunuz!”
MASKARALIĞIN DANİSKASI
Ucuzluğa, üç-beş turizmcinin turisti eğlendirip birkaç kuruş daha kazanmak için kalkıştığı maskaralığa bakın! Hiçbir etik kaygusu olmayan bazı mankafa organizatörler tuhaflıklarına Kur’an’ı da âlet ediyor;
yönlendirdikleri adamları kitapçılara yolluyor, herifler “Hello! Ve vant very old Koran! Hav maç?” diye oyuna başlıyorlar!
Turistlere “Treasure Hunt” yani “Hazine Avı” oyunu oynatmak, turizm sektörleri gelişmiş olan birçok memlekette senelerden buyana vârolan bir uygulamadır ama bu işin ahlâkî bir sınırı vardır.
Memleketlerine gelen yabancılar el işlemesi kumaş, seramik yahut çeşit çeşit folklorik malzeme cinsinden objeler aramaya yönlendirilir ama turisti kitapçılara gönderip “Kutsal kitap arayın, uzun uzun pazarlık edin fakat satın sakın haaa satın almayın!” gibisinden bir maskaralık hiçbirinin aklına gelmez. Zira yabancı turizmci bizdeki bazıları gibi değildir ve etik değerlere saygılıdır. Üstelik oralardaki ciddî kitapçılar müşteriyi, özellikle de yabancı müşteriyi dükkâna daha adımını atar atmaz gözünden tanır, elyazması esere meraklı olup olmadığını bilir, bu şekilde oyun çevirmeye gelenlere “No Mösyö!” der ve kibarca yallah ederler.
Ellerinde elyazması Kur’an yahut başka yazmalar olan kitapçılar, sahhaflar, turistik mağaza sahipleri, uyanın! Birkaç aydan buyana elyazması Kur’an-ı Kerim satın alma havasına girip kapınızı aşındıran yabancılar müşteri falan değil, ahlâki kavramlardan nasibi kalmamış bazı turizm şirketlerinin bîhaber piyonlarıdır. Turistlerden onları hangi şirketin gönderdiğini öğrenin, sonra bu işin organizatörlerine telefonla da olsa ulaşın ve lâyık oldukları iki çift sözü mutlaka edin!
