Uçuşlarda "codeshare" sorunu yaşamayın!

Türk Hava Yolları (THY) Ruanda’nın bayrak taşıyıcı havayolu şirketi RwandAir ile kısa süre önce mevcut codeshare/kod paylaşımı anlaşmasını ilaveler ile zenginleştirdiğini duyurdu. Milli havayolu haftanın her günü başkent Kigali’ye uçacak. Havayolları için önemli bir satış mantığı olan “Codeshare” detaylarına dikkat edilmezse yolcular önemli sorunlar yaşayabiliyor. Codeshare nedir? Havayoluna ne gibi faydaları vardır? Yolcu tarafındaki eksi ve artıları nelerdir? Detaylarına bir bakalım ve uçuşlarda dikkatli olalım.

Bilet alırken uçuş kodu paylaşımına dikkat!

“Codeshare uçuş” havayolu şirketlerinin, anlaşmalı oldukları başka bir havayolu şirketi tarafından gerçekleştirilen uçuş için kendi uçuş kodu ve numarasını kullanarak bilet satışı anlamına gelir.

Mesela Türkiye ile Umman arasında THY ve Oman Air, İstanbul-Maskat arasındaki uçuşlarda codeshare yaptığı zaman her iki havayolu da sistemleri üzerinden birbirlerinin uçuşları için bilet satabilirler. Eğer birinin haftanın her günü uçuşu yoksa veya biri haftanın 3 günü diğeri de 4 günü uçuyorsa iki havayolu her gün sefer varmış gibi bilet satabiliyor. Bu durum gün içinde farklı saatlerdeki uçuşları da kapsar ve yolcuya rahatlık sağlar. Ancak bazı havayollarıyla uçma hassasiyeti olan yolcuların dikkatli olması gerekir. THY ile seyahat edeceğini düşünürken sürpriz yaşayabilir.

REKLAM

Kısa süre önce benzer bir durum üstelik havayolu yöneticisi olan bir tanıdığımın başına geldi. THY’nin codeshare yaptığı ve bilet fiyatları da THY’den çok daha ucuz olan bir havayoluyla uçma hikayesine şahit oldum. THY uçağına bilet aldığını düşünürken havalimanına geldiğinde uçuşun alt kategoride farklı bir havayoluyla olduğunu öğreniyor. Mecburen uçuyor. Ama o uçuş için THY’den değil de bizatihi o şirketten bilet alsa daha ucuza uçması söz konusu. Dolayısıyla codesahare uçuşlara bilet alırken bu detaya lütfen dikkat edin.

Codeshare yolcuya kolaylık ve gideceği güzergâh üzerinde birden fazla seçenek oluşturan ve seçeneklerin çoğaltılmasını sağlayan havayolu şirketleri arasında yapılan bir anlaşmadır. Bir havayolu anlaşmalı olduğu diğer şirketler adına bilet satışı yaparsa ve kendi uçuş koduyla yolcuları farklı firmalarla uçurursa bu codeshare uçuşudur.

Bu sistemin üç tarafı vardır; yolcu, bilet satışı yapan firma ve yolcunun uçuşunu sağlayan havayolu. Üç tarafında kazandığı bir anlaşmadır. Çünkü yolcunun uçuş yapacağı güzergâha bilet bulmasını kolaylaştırırken bilet satışı yapan firma uçuş yapmadan satış yapmış olur. Uçuşu yapan firmaysa hem yolcu sayısını arttırır hem de anlaşma gereği pay alır. Fakat codeshare yapılan iki havayolu arasında denklik meselesi yolcuya yansıyan en önemli problemdir. Bazı havayolları codeshare bilet satarken bunu yolcunun göreceği, anlayacağı şekilde paylaşmayınca yolcu THY veya başka bir havayolu ile uçacağını düşünürken, codeshare yapılan daha alt sınıf bir şirketle yola çıkmak zorunda kalabilir.

Uçtuğunuz firma önemli

Firmalar karşılıklı olarak yapılan bilet satışlarda kendi kodlarını kullanırlar. Her iki havayolu da uçuşlarını birbirlerinin yolcularına açarlar. Her seyahatte uçuşu yapan firmanın kuralları geçerlidir. Aktarmalı uçuşlarda ya da birden fazla uçuş yapacaklar için bu uçuş sistemi oldukça kolaylık sağlar. Bilet aldıktan sonra yapılacak uçuşlardaki tüm hizmet, bagaj hakkı, sigorta ve sair gibi hususlarda sorumluluk uçuşunuzu gerçekleştiren havayoluna aittir. Herhangi bir sorun anında onlarla iletişime geçmeniz ve onların kurallarına uymanız gerekir.

REKLAM

Bilinçli yolcuya fayda sağlar

Codeshare uçuşların yolcu tarafında ise işler biraz farklı. Hem olumlu hem olumsuzlukları olan kod paylaşımının olumlu tarafı daha fazla noktaya tek bir havayolu üzerinden ulaşabilmek ve daha fazla mil kazanma imkânı olduğunu söyleyebiliriz. Ancak aksi giden durumlarda hangi havayolu ile irtibata geçmeniz gerektiği ve sorun çözmede sıkıntılar yaşanabiliyor.

THY’nin çok sayıda ortaklığı var

Dünyanın en fazla ülkesine uçan Türk Hava Yolları bile codeshare anlaşmalarına ihtiyacı duyar. Bu kod paylaşımıyla birlikte dünya genelinde daha fazla noktaya bağlantı sunar. THY şu an ABD’de 12 noktaya sefer gerçekleştiriyor. THY’nin ABD’deki uçuş noktaları New York, Washington, Los Angeles, San Francisco, Atlanta, Boston, Chicago, Houston, Miami, Newark, Dallas ve Seattle’dır.

Amerika’da bu şehirlerin haricindeki bir yere ulaşmak için THY’nin çeşitli havayollarıyla kod paylaşımı bulunuyor. United Airlines, jetBlue, Air Canada, Azul, Hawaian, Gool, Copa Airlines, Avianca ve TACA’yla kod paylaşımı bulunuyor. THY’nin dünya genelinde 53 havayoluyla kod paylaşımı anlaşması var. Böylece dünyadaki network ağını daha genişleterek, yolcularını başka havayollarına kaptırmadan operasyonlarını gerçekleştirir.

Uçuşu kısaltmanın yolları

Havayoluyla seyahatlerde varış noktasına en hızlı şekilde ulaşmak önemlidir. Uçuş süresinin zamanı ne kadar olursa olsun yetkililer tarafından tahmin edilen varış süresinin altında bir uçuş süresi açıklanınca yolcular da bir mutluluk yaşar. Erken varmanın sevinci içinde seyahat tamamlanır. Ancak bazı havalimanlarının devasa yapısı bu sevinci kursağınızda bırakabilir.

Bazı durumlarda uçaklar tahmin edildiğinden daha erken zamanda varış noktasına ulaşabiliyor. Bunun birçok farklı neden olabiliyor. Beklenen iniş zamanın daha kısa olmasının hangi etkenlerden kaynaklandığını bir göz atalım. Uçakların havalimanlarına erken teker koymalarının sebepleri:

Uçuşlarda hava muhalefeti nedeniyle uçaklar iniş ve kalkış zamanlarını ayarlamakta sorun yaşarlar. Aslında uçağın operasyonunda bulunan yer hizmetleri görevlileri, apron çalışanları ve pilotlar gibi görevliler uçuşlarda sorun yaşıyor. Uçağın emniyetli bir şekilde operasyon icra etmesini sağlama çabası bazen gecikmeye sebep olur. Pilotlar uçuş öncesi ekipleriyle yaptığı brifing esnasında hava muhalefetinin uçuşlarını nasıl etkileyeceğini konuşurlar. Ancak kuyruk rüzgârı uçuş esnasında anlık olarak meydana gelebilir ve uçuşun tahmini süresinin kısaltır. Bu sebeple uçuş başlangıcında yolculara yapılan anonstaki varış saati de daha erken alınır.

REKLAM

Hava sahaları da havayollarının rotalarında birçok aksamaya neden olabiliyor. Mesela hava sahası kapalı ülkelerden uçulmayınca otomatik olarak uçuş süresi uzuyor. Kısıtlamalar kalkınca da alışılana sürenin çok altında bir zamanda seyahatler tamamlanabiliyor. Halihazırda dünyanın bir çok yerinde kapalı olan ve zaman zaman açılan hava sahaları söz konusu.

Uçak üreticileri daha teknolojik, daha verimli ve yeni nesil uçaklar üretmek için birbirleriyle adeta yarışıyorlar. Rekabette yeni nesil uçakların payları ise çok büyük. Yarışta öne geçmek isteyen havayolları operasyonları maliyetlerini aşağı çeken, zaman avantajı sağlayan ve yeni özellikleri olan uçakları tercih ediyor. Ayrıca havayollarının filosuna katılan yeni nesil uçaklar eskilere oranla daha hızlılar ve daha az sorunlarla karşılaşıyorlar.

Uçağın ağırlığı her zaman önemlidir ve performansı ciddi şekilde etkiler. Dar gövdeli bur uçağın 180 yolcuyla sefer yapmasıyla 45 yolcuyla uçması arasında ciddi performans farkı olur. Uçuş öncesi ve sonrasında ida az yolcu ve kargo zamandan kazandırır. Uçağın ağırlığı az olunca performansı artacağından daha erkenden varış noktasına ulaşması söz konusu olur. Eğer seyahat ettiğiniz uçağınız boşsa daha erken havalimanına iniş yapabileceğiniz ve hızla termalinden çıkabileceğinizi düşünebilirsiniz.

Coğrafi konum uçakların uçuş sürelerini ciddi şekilde etkiler. Mesela İstanbul’dan Dubai’ye giderken yani kuzey-güney uçuşunda yaklaşık 5 saatte uçuş tamamlanır. Fakat Dubai-İstanbul uçuşu 5,5 saat gibi sürer. Doğudan batıya uçmak, batıdan doğuya gerçekleştirilen bir uçuştan daha uzun sürer. Bu, kısa mesafe uçuşlarda dikkat çekmeyebilir ancak 5 saatin üzerindeki tüm uçuşlarda çok daha belirgin bir hale gelir. Çünkü jet akımı denilen yüksek irtifa rüzgarları batıdan eser ve uçağı yavaşlatır. Jet akımı, dünyanın yörüngesi nedeniyle oluştuğundan hiçbir zaman değişmez. Bu süreç, ekvatordan yükselen sıcak havanın, kuzey veya güneydeki serin bölgelere hareket etmesiyle başlıyor. Dünyanın kendi etrafındaki yörüngesinin etkisi, ekvator bölgesinde, kuzey ve güney kutup bölgelerine oranla daha farklıdır. Yükselen havanın hareket hızı, ekvatordaki dönüş hızıyla eşitken, kutuplara doğru hareket ettiğinde yavaşlamaya başlar. Çünkü bu bölgeler, ekvatora göre daha yavaş hareket etmektedir.

Uçuşlarda "codeshare" sorunu yaşamayın!

Uçuşu kısaltmanın yolları

Diğer Yazılar