2000 sonrası mağdurlarıyla ilgili çalışma…
Hükümet, sözleşmelilere kadro, EYT düzenlemesi ve Cumhuriyet tarihinin en büyük vergi, SGK borç yapılandırması için kanun teklifleri hazırladı. Son düzenleme ile 31 Aralık 2022 tarihine kadar olan vergi borçları yapılandırılacak. Vergi, sigorta primi, idari para cezaları gibi borçlar yapılandırmaya dahil edilecek. Şirketlere matrah artırımı, kasa ve stok affı da tanınacak.
Emlak vergisi borçları, elektrik, su ve öğrenim kredisi borçları da kapsama alınacak. Ayrıca; motorlu taşıtlar vergisi, nüfus cezaları, köprü ve otoyol cezaları, gümrük cezaları, askerlik cezalarının da yapılandırmaya dahil edileceği, düzenlemenin kapsamının 500 milyar TL’yi bulacağı, borçların bir kısmının silineceği ifade ediliyor.
Bu adımlar hükümetin, seçimi kazanmayı ne kadar çok istediğini gösterirken, başka önemli düzenlemeler için de umut oluyor. Vatandaşta, “Beklenen her şeyi yapacaklar” algısı oluştu. Bu arada infazda ceza indirimi beklentisinin oluştuğunu da vurgulamam gerekir.
2000 SONRASI MAĞDURLARI
EYT düzenlemesinden ilk etapta 2 milyon 250 bin kişi yararlanacak. SGK üzerinde büyük yük oluşturacak bu düzenlemeyle birlikte hayal kırıklığı yaşayan vatandaşlarımız da oldu. Bir gün ile EYT’yi kaçıran ya da ilk işe giriş tarihi 2000 sonrası olan vatandaşlar da kendileriyle ilgili düzenleme yapılmasını talep ediyor. Onların beklentisi EYT’liler gibi yaş şartı olmadan prim ve hizmet yılı şartını doldurmak koşulu ile emekli olmak değil. Kademeli emeklilik istiyorlar.
Bu konuyu araştırdım; yetkililere ve ilgililere sordum. Bu durumdaki vatandaşların haklı olduklarını ve bu konuda da bir ön çalışma başlattıklarını belirtiyorlar. EYT kapsamında olur mu ya da seçim öncesine yetişir mi bilemiyorum ama 2000 sonrası mağdurlarla ilgili bir kademeli emeklilik çalışması da başlatılmış. Özü itibariyle 2000-2008 arasında sigortalı olarak ilk kez işe girenlere kademeli emeklilik, daha açık ifadeyle emeklilik yaşını bir iki yıl geri getirecek bir çalışma bu... Buradan duyurmuş olayım… Daha EYT hayata geçmeden, bu da nereden çıktı? diyebilirsiniz. Bugün olmasa bile seçim sonrası kaçınılmaz şekilde gündeme geleceğini düşünüyorum. Çünkü genel seçimden 10 ay sonra bu kez belediye seçimleri var...
TALEPLERİ NELER?
2000 sonrası SGK mağdurları diye bir grup var. Sosyal medyada örgütlenmişler. 100 bine yakın üyeleri var ve sayıları her geçen gün artıyor. Emeklilikte Adalet Platformu adını vermişler gruplarına; EYT gibi dernek olma yolunda ilerliyorlar. Savundukları şu: “Herkes için eşit şartlarda ister yaş, ister prim koşulu olsun, adil bir emeklilik sistemi bu ülkenin en öncelikli gündemidir.”
Başta Cumhurbaşkanlığı CİMER olmak üzere, ilgili makamlara yazdıkları dilekçe ve mektuplarda, “8 Eylül 1999 öncesi işe giriş tarihli çalışanlar ile 9 Eylül 1999 sonrası ilk işe giriş tarihli çalışanları arasında emeklilik şartlarında büyük haksızlık olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle, Anayasa’nın 10. maddesindeki adalet eşitliği çerçevesinde, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak 8 Eylül 1999 öncesi SGK hakları neyse, 9 Eylül 1999 sonrası da aynı hakların her vatandaşa uygulanması gerekir. Bu eşitsizlik ve adaletsizliğin toplumdaki negatif etkisi milyonları etkilemiş; hak kayıpları ve mağduriyetler ortaya çıkmıştır. İsteğimiz; eşit ve adil bir SGK düzenlemesidir. Toplumun her kesimini mutlu edecek bir sonuç bekliyoruz” diyorlar.
FARKLI EMEKLİLİK DÜZENLEMELERİ
Emeklilikle ilgili bugüne kadar yapılan kapsamlı düzenlemeler ve getirdikleri değişikler şöyle:
- Süleyman Demirel hükümetince; 1992 yılında 3774 sayılı Kanun ile emeklilikte yaş şartı tamamen kaldırıldı.
- 8 Eylül 1999 tarihinde çıkarılan; 57. koalisyon hükümetince çıkarılan, 4447 sayılı kanun ile emeklilikte yaş şartı yeniden konuldu ve eski çalışanlar için kademeli emeklilik getirildi.
- 4447 sayılı Kanun’un eski çalışanlarla ilgili kademeleri, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi. TBMM iptal edilen kademelerle ilgili yeni bir düzenleme yaptı. 23 Mayıs 2002’den geçerli olmak üzere 4759 sayılı Kanun çıkarıldı.
- 5510 sayılı Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 1 Mayıs 2008 gün ve sonrasında işe girenler için yeni bir emeklilik koşulu getirildi ve yeniden kademelendirme yapıldı.
- Böylelikle 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe girenler için ayrı bir emeklilik zamanı, 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında işe girenler ayrı bir emekli zamanı, 1 Mayıs 2008 günü ve sonrasında işe girenler için ise farklı bir emeklilik zamanı uygulanıyor.
