İlaç acı, başkan şahin, sonuç dolar artışında dünya rekoru
ABD Merkez Bankası (Fed) 7 hafta sonra politika faizini beklendiği gibi 75 baz puan daha artırarak yüzde 3.00-3.25 aralığına çıkardı. Oy birliği ile alınan üçüncü 75 baz puanlık artışla mart ayından beri yapılan toplam artış yüzde 3’ü buldu.1981 sonrasında Fed ilk kez bir yıl içinde yüzde 3’e varan faiz artırıyor. Hatta önümüzdeki iki toplantıda beklenen asgari 100 baz puanlık artırım gerçekleşirse toplam artış yüzde 4’e çıkacak. Yılsonu yüzde 4.00-4.25 veya 4.50 faizle kapatılabilir
13 Eylül’de Ağustos ayı enflasyonunun beklenenin üzerinde çıkmasının ardından kesinleşen 75 baz puanlık artış finansal piyasaları yeterince hırpalamış ve fiyatlanmıştı. Hatta 100 baz puanlık artırım ihtimal dahiline girmişti. Buna rağmen dün akşam Fed’in toplantısı yine piyasaları sarstı.
➔Çünkü faiz artırımıyla acı ilacın bir dozu daha yutulurken, gelecek toplantıda benzer büyüklükte bir hapın daha sırada olduğunun işareti geldi.
➔Ayrıca 2022 ve 2023 yılında faizlerin artırılmaya devam edilerek yüzde 4.5 civarına yükseleceği, büyümenin düşeceği, işsizliğin artacağı, enflasyonun yüksek kalacağı tahmin edildi.
➔Üzerine Fed Başkanı Jerome Powell’ın acı ve gözyaşının dinmeyeceği, şahin mi şahin konuşması eklendi.
POWELL ACI VAADİNİ KUVVETLENDİRDİ
➔Fed Başkanı Powell faiz kararı ardından basın toplantısında özetle şunları söyledi:
➔Fed enflasyonu yüzde 2’ye düşürme taahhüdüne sıkı sıkıya bağlı.
➔Faiz artışlarının devam etmesinin uygun olduğunu düşünüyoruz. Gelecek faiz artışlarının hızı ekonomiye bağlı olacak.
➔Para politikasının kısıtlayıcı seviyeye gelmesi ve bir süre orada kalması gerekecek.
➔Enflasyondaki düşüş eğilimi trend altındaki büyüme ile sürdürülebilir.
➔Fed’in politika duruşunun durgunluğa yol açıp açmayacağını bilmiyoruz.
➔Ekonominin trend altında büyüme döneminde olması ihtimali yüksek.
➔Yavaş büyüme işsizlik oranında artışa yol açabilir.
➔Enflasyonu düşürmenin keşke acısız bir yolu olsaydı ama yok.
➔FOMC yılın kalanında 100 ile 125 baz puan faiz artışı konusunda ayrıştı.
➔Enflasyon ücret artışlarını yiyor. Fiyat istikrarını geciktirmek sadece daha fazla acıya neden olur.
➔Fiyat istikrarını sağlamak için agresif şekilde hareket ediyoruz. Çünkü yüksek enflasyonun beklentileri kemikleşirse işimiz daha zor olacak.
➔Para politikasının çok ileri gidip gitmediğini bilmek zor.
➔Konut fiyat artışlarında yavaşlama memnuniyet verici, insanlar ev alabilmeli.
➔Yumuşak iniş zorlu olacak.
➔Arz tarafında iyileşmelere rağmen enflasyon azalmadı.
➔Fed talebi yumuşatmak için güçlü ve hızlı adımlar atıyor.
➔Fed enflasyonu düşürmede son derece kararlı ve bunu yapacak araçları var.
➔Çekeceğimiz acının ne kadar olacağı yüzde 2 enflasyon hedefine ulaşma zamanına bağlı.”
DOLAR 2022’DE YÜZDE 16.7 ARTTI
➔Fed Başkanı Powell’n sözleri şahin mi şahin. Küresel piyasaları sarsan da bu şahin tutum oldu.
➔Sonuçta en belirgin fiyatlamayı doların değer artışında ve ABD hazine tahvillerinde gördük.
➔Büyük paralara karşı doların değerini ölçen Dolar Endeksi yüzde bir günde 1.5 arttı. 109.920 puandan ilk kez 111 puanın üzerine çıkan dolar endeksi 111.535’e kadar yükseldi.
➔Bu düzeyi ile dolar endeksinin 2022 yılındaki primi yüzde 16.7’ye vardı. Böylesi bir değerlenme aynı zamanda dolar için bir rekor. Bundan önce ABD faizlerinin daha büyük boyutta artırıldığı 1981 yılında dolar endeksinin yıllık artışı yüzde 15.8 ile rekordu. İşte 2022’de daha düşük boyutlu faiz artırımı ile bu rekor da egale edildi.
➔Fed faizlerine en duyarlı vade ise ABD 2 yıllık hazine tahvili dün yüzde 4’ün üzerine attı. Önceki günkü yüzde 3.9707’den yüzde 4.1136’ya çıktı. 2 Yıllıklar 26 Ağustos öncesinde yüzde 3.3742 düzeyindeydi.
➔Borsalar ise değer kaybetti. Nasdaq’ın günlük kaybı yüzde 1.79, S&P 500’ün yüzde 1.71 oldu.
➔Ancak Fed Başkanı Powell’in şahinleştiği Jackson Hole toplantısı sonrasında kümülatif düşüş çok daha yüksek. 26 Ağustos’tan 21 Eylül’e düşüş Nasdaq’da yüzde 11.2, S&P 500’de yüzde 9.7’ye vardı.
➔Aynı tarihler için Dolar Endeksi’ndeki artış da yüzde 3.1 düzeyinde.
VARLIK FİYATLARI HİZAYA GELECEK
➔Özetle Fed geçen yılı yükselen enflasyona geçici diyerek yaptığı hatasını bu yıl hızlı adımlarla telafi etmek istiyor.
➔Enflasyonla mücadelede vites yükseltme elbette haziran ayındaki ilk 75 baz puanlık artışla oldu.
➔Ancak piyasalar işin ciddiyetini yeterince anlamamış olacaklar ki, Powell Jackson Hole’deki tarihi konuşmasıyla net bir şekilde uyarmak zorunda kaldı. Dünkü toplantıyla da şahinleşmenin dozunu artırdı.
➔Sürecin devamı doların değerlenmesinden yana işleyecek. Yükselen dolara karşılık bütün varlık fiyatları aşağı gelecek.
➔Değerli metaller, Euro dahil büyük paralar ve gelişmekte olan ülke paraları, borsalar ve gıda ile enerji hariç emtialar, gayrimenkul değer yitiriyor ve bu eğilim devam edebilecek.
➔Çünkü dolar dünya ticaretinin temel parası ve ABD de ekonomik gücüyle dünyanın merkez ülkesi. Faiz artırımları ile doların değerliliği süreceğine göre karşısında bütün varlıkların değeri azalacak.
➔Hiç kimse için kolay bir dönem olmayacak, acılı bir süreç olacak. Fed mart ayında faiz artırımına başlarken “dolar dünyayı kasıp kavuracak” ifadesini kullanmıştık. Kavurmanın en ateşli aşamasına geldik galiba.
