Şok dalgasına bir bilanço mu yakınız?
İçinden geçmekte olduğumuz kritik dönemi geçen haftaki dört ana gelişmeyi aktararak açıklamaya çalışacağım.
IMF bahar toplantıları nedeniyle Dünya Ekonomik Görünüm Raporunu yayımladı ve enflasyon tahminini yükseltirken, dünya büyümesini 0.8 puan düşürdü. Dünya bu yıl yüzde 4.4 değil yüzde 3.6 büyüyecek.
➔Bu toplantılar çerçevesinden panelde konuşan IMF Başkanı Kristaline Georgieva, Osman Ulagay’ın Dünya Gazetesi’ndeki köşesinde aktardığına göre, hızla yükselen ekonomik risklere dikkat çekerek “Dünyanın jeopolitik bir bloklaşmaya doğru gitmesi küresel ticareti olumsuz etkileyecek ve pandemi sırasındaki arz zinciri sorunlarını büyütecek” dedi.
➔Ukrayna Savaşı ile dünyada yükselme eğilimine girmiş enflasyonu daha da azdıracağını, gıda ve enerji fiyatlarını hızla tırmandıracağını belirten Georgieva “Bir çok ülkede enflasyon yükselirken ekonominin yavaşlaması stagflasyona yol açabilecek” diye konuştu.
➔IMF Başkanının ortaya koyduğu gibi küresel ekonomiden pozitif bir haber akışı ve yorum beklenmiyor.
FED AGRESİFLEŞECEK
➔Fed Başkanı Jerome Powell aynı panelde konuşurken 4 Mayıs’taki toplantı için “50 baz puanlık faiz artışı masada” dedi.
➔Fed Başkanı’nin “Arz talebi dengeye getirip, resesyona yol açmadan enflasyonu aşağı çekmek zor olacak. Merkez Bankası içinde kolay olacağını söyleyen de yok” şeklindeki sözleri, bir yerde geç kaldıklarının itirafı.
➔ “Fiyat istikrarı çok önemli, bu olmadan ekonomi çalışmaz. Ekonomik istikrar ve fiyat istikrarı için elimizden ne geliyorsa yapacağız” diye kararlı ifadelerde bulunan Başkan Powell “Enflasyonun mart ayında yüzde 8.5 ile zirve yapıp yapmadığı” sorusuna net bir yanıt vermedi, “Görüp izlememiz lazım, buna güvenerek politika üretemeyiz” dedi.
PİYASALARIN KİMYASI BOZULDU
➔Yüzde 8.5’e çıkan enflasyon karşısında artık yüzde 0.25’lik faiz artırımlarının etki yapmayacağı, hızlı hareket edilmesi gerektiği anlaşılıyor. Piyasaların tahmini de mayısta yüzde 98 ihtimalle faizin yarım puan artırılacağı yönünde.
➔Powell’dan beklenen ve faiz artırımı öncesindeki son konuşmasıydı. Yine de piyasaların kimyasını bozmaya yetti.
➔Powell'ın yanında şahinliği ile tanınan St.Louis Fed Başkanı James Bullard “Komite yüzde 0.75 puanlık artış yapmak isterse beni şaşırtmaz” diyerek yeni bir bindirim yaptı ve faiz artırım bayrağını bir üst seviyeye taşıdı.
➔Konuşmaların içeriği küresel piyasalar için adeta toksik içerikli zehirli bir karışımdı. Bu nedenle piyasalar açısından perşembe ve cuma günleri zor geçti.
POZİTİF HABER YOKLUĞU
➔Negatif yönlü sert piyasa hareketlerine geçmeden bir gelişmeye daha dikkat çekmek gerekiyor. Bu da yıla kötü başlayan, pandemiyi atlatırken savaşla karşılaşan dünya ve piyasalar için, artık destekleyecek haberlerin değil köstekleyecek haberlerin geleceğinin beklenmesi.
➔Ekonomi yavaşlarken enflasyon hızla yükseliyor. Merkez bankaları faiz artırıyor ve bol parayı geriye çekmeye hazırlanıyor. 4 Mayıs’ta Fed’in sert bir adım atması ve sonraki aylarda bunu sürdürmesi bekleniyor.
➔Bu da ABD faizleri ile doları yukarı taşırken değerli metalleri ve altını düşürüyor. Gelişen piyasalardan sermaye çıkışına, paralarının değer kaybına ve faiz oranlarının yükselmesine yol açıyor.
SAVAŞ UZUYOR
➔Enerji ve gıda kıtlığına ve hızlı fiyat artışlarına yol açan Rusya-Ukrayna Savaşı ise biteceği yerde uzuyor. Sanki görünmez bir devreye girdi ve barış görüşmelerini kesti.
➔Şimdi savaşın uzaması elbette Ukrayna ve Rusya’ya zarar veriyor, Avrupa da bu işten muazzam bir kayba uğruyor. Rusya’ya diş geçirildi, dünyadan tecrit edildi, 20-30 yıllık soğuk savaş dönemi başlatıldı.
➔Barış ertelendikçe ve savaş sürdükçe bundan ABD siyaseti yararlanırken, Çin zarar görecek. Rusya ile ilişkisini sürdürdüğü ve kendi aralarında iş yaptıkları gerekçesiyle Çin’e sataşılacak ve üzerine gidilecek. Bu işi Çin’e de yaramayacak.
➔Çünkü ABD’nin düşürmek istediği asıl kale Çin. Hegemonya mücadelesi onunla. Dolayısıyla Çin’in üzerinde oynanmak istenen oyunun savaşı uzattığını tahmin ediyoruz.
➔Yoksa Rusya alacağını aldı. Ukrayna’nın Rusya’yı yenmesi de ihtimal dışı. İki taraf da ateşkese yakınken, bundan bir anda uzaklaşmalarının başka tutarlı bir açıklaması yok.
BİLANÇOLARIN ÖNEMİ
➔Bu üç faktörün yanında dördüncüsü teknoloji şirketleri bilançolarına Wall Street’in verdiği negatif tepki. Geçen hafta Netflix şirketinin açıkladığı bilançoda yatırımcıların aradıklarını bulamaması bir günde hisse senedinde yüzde 35’lik düşüşe yol açtı.
➔Beş büyük teknoloji şirketinden biri olan Netflix diğer teknoloji hisselerini aşağıya çekerek Nasdaq Endeksi’nin son üç günde yüzde 5.7 değer yitirmesine neden oldu.
➔Aynı hisselerin yer almasından dolayı S&P-500 Endeksi de yüzde 4.3 geriledi. Dünya borsalarının iki günlük ortalama kaybı ise yüzde 3.5 oldu.
➔Elbette bu düşüşlerin içinde agresifleşecek Fed’in, savaşın sürmesinin, küresel büyümenin düşmesinin etkisi var.
FANG HİSSELERİ 1 AYDA YÜZDE 12 DÜŞTÜ
➔Ancak bilanço etkisi bu hafta da sürecek. Geçen hafta açıklanan bilanço en büyük 5 teknoloji şirketinden birinin bilançosuydu. Bu şirketler hem Nasdaq hem S&P 500’deki yükselişe öncülük ettikleri, ABD piyasalarını sırtlandıkları için ayrı bir tanımlamaya tabi tutulmuştu.
➔Facebook, Apple, Amazon, Netflix ve Google’un baş harflerinden oluşan “FANG” grubunun diğer dört üyesinin bilançosu bu hafta açıklanacak.
➔Son bir aydır genelde gerileyen bu hisse senetlerinin bitişikte bir grafiği var. 25 Mart’tan bu yana geçen bir ayda yüzde 12.1 değer kaybettiler. Değer kaybının yüzde 8.3’ü son iki günde meydana geldi.
TEHLİKENİN YAKINLIĞI
➔Eğer dört bilançodan birinde beklenti karşılanamazsa ikinci kurban verilecek ve bu hafta yine sert satışlar görülebilecek. Dört şirketin de kendine göre yumuşak karnı var. Belki en çok bakılacak bilanço kalemi internet üzerinden elde edilen ilan gelirleri olacak.
➔Bilançolar önümüzdeki dönem için de gösterge niteliği taşıyor. Bu şirketlerin hızlı büyüme ve tatlı karlar etme dönemi bitti gibi. Dünya bloklaşmaya doğru gidiyor. Dolayısıyla bu şirketler artık istedikleri yerde faaliyet gösteremeyecekler. Siyasi baskı da söz konusu.
➔Teknoloji şirketlerine yönelik korku bilanço beklentisinin karşılanamadığı bir örnekle birleştiğinde sert satışlara yol açabilir. Bu anlamda tehlike bir bilanço açıklanması kadar yakın denilebilir. Bunu ikinci bilanço izlerse panik satışlar dahi söz konusu olabilir.
➔Ortam buna çok müsait. Çünkü gelecek hafta Fed’in faiz kararı ve bunun piyasalar üzerindeki baskısı var. Pozitif haber akışı da maalesef yok.
