Borsalarda oyun değiştiren kitlesel hareketler dönemi
Küresel piyasalarda bir yandan satış dalgası yaşanırken, diğer yandan sarsıcı, piyasa düzenini yıkıcı, oyun değiştirici yeni bir gelişme var. Bahsedeceğimiz olay son günlerin flaş konusu GameStop hisse senetlerinde yaşananlar.
Olayın içinde sosyal medya, borsanın yeni yatırımcıları, zarar eden bir şirketin hisse senetlerinin 10 iş gününde yüzde 1.643 prim yapması, aynı hisse senedinde açığa satış yapan iki hedge fonun batma aşamasındayken rakiplerinin yardımıyla kurtulması gibi çok ilginç gelişmeler yer alıyor.
KİM BU YENİ OYUNCULAR?
-Çılgınlık kelimesi açıklamaya yetmez, sermaye piyasalarının veya finansal piyasaların artık yeni bir aktörü, spekülasyonlara ve oyunlara karşı çıkacak kontra spekülatörleri, yeni kontra oyuncuları var.
-Bu kontra oyuncuların sermayeleri küçük ama sayıları çok. Gençler, sosyal medyada tanışıp, tartışıp örgütleniyorlar. Birlikte hareket ediyorlar.
-Tartışmayı ve birlikte hareketi popüler internet sitesi Reddit platformlarında yapıyorlar. Olayı kolaylaştıran ise cep telefonu uygulaması Robinhood. Borsada alım satımı çok sadeleştirmiş ve kolaylaştırmış, komisyonsuz işlem yaptırıyor.
-Yeni piyasa aktörlerinin çıkış hikayesi ise 2008 küresel krizine dayanıyor. Krizde evini, arabasını, gelir ve servetini kaybeden, işini kaybedenlerin, acı çeken anne ve babalar önce “Wall Street’i işgal et” diye bir kampanya başlattılar. Merkezi New York’ta Wall Street’in önünde başlayıp ayları bulan ve 20-25 şehre yayılan bu eylemler aylarca sürdü. Çadırlar kuruldu, gösteriler yapıldı. Haberler, yorumlar yapıldı, hatta filmleri çekildi. Ama bir gün geldi, güvenlik güçlerince eylemciler dağıtıldı. Hareket de başarısız kaldı.
-Şimdi sermaye piyasasının yeni aktörleri haline gelen Robinhood’cu gençler işte o zamanki eylemci anne ve babaların çocukları. Eylemle kazanamayan anne ve babalarının yerine çocukları piyasanın silahı ile piyasayı vuruyor. Düzeni yıkıyor, hareket güzel ve sonuç alıcı.
GAMESTOP OLAYI NE?
-Bahsettiğimiz GameStop olayı 11 Ocak’ta başladı. Bilgisayar oyunlarını dünyada 5 binin üzerinde perakende mağazasında satan ABD şirketin, dijital oyun meraklılarının dükkandan oyun almak yerine internet üzerinden alışverişe yönelmesi sonucu satışları hızla azaldı.
-2019 yılını 471 milyon dolar zararla kapatan ve 2020 yılında da kar edemeyen şirket 11 Ocak’ta Noel satışlarının 1.8 milyar dolara indiğini ve yüzde 3 düştüğünü açıkladı.
-Borsada hisse senetleri işlem gören şirketin durumunu değerlendiren hedge fonları rakamların daha kötüye gideceğine oynayarak açığa satış yaptı. Hisse senetlerinde fiyat düşüşüne oynadılar.
-Hedge fonların aldığı bu pozisyonu gören Robinhood’çular diyelim, aralarında tartışıp karşı pozisyon almaya karar verdiler. Hedge fonlarının pozisyonlarını bozacak şekilde hisse senetlerinde toplu alıma geçtiler.
-2020 yılında bir ara 2.57 dolara kadar inen ve yılın çoğunda 10 dolar civarında seyreden GameStop hisse senetleri 11 Ocak’a gelindiğinde 19.95 dolardan işlem görürken, toplu alımların etkisiyle yükselişe geçti. Bitişikte yer alan grafikten bu yükselişin füze gibi olduğu görülüyor.
-Fiyatların hızla artmasından dolayı hedge fonlar açığa satıştan zarar etmeye başladılar. İş inatlaşmaya kadar gitti. Hatta hisse senedini 20 doların üzerinde alanların “enayilikle” tanımlandıkları da oldu.
-Bu durum Robinhood’çuları daha kamçıladı. Kendi hisse senedi Tesla da hedge fonların saldırısına uğradığından olacak dün Elon Musk açığa satışcılara ders verenleri övdü. Bunun da etkisiyle hisse senedi dün günü yüzde 135 primle kapattı.
HEDGE FONLARI ALT ETTİLER
-11 Ocak’ta 19.95 dolardan başlayan yolculuk 27 Ocak gün içinde 380 dolara kadar çıktı. En yüksek düzeyine göre hisse senedinin 10 iş günündeki primi yüzde 1.643’e ulaştı. Dünkü kapanış fiyatı üzerinden şirketin son üç gündeki primi yüzde 435’e vardı.
-Zarardaki bir şirket, zarar etmeye de devam edecek gibi, ama amaç başka olunca, işin içine kitlelerin hareketi de girince, sonuç başka çıkıyor. Şirketin piyasa değeri 2020 yılını 1.3 milyar dolarla kapatmışken, 24 milyar dolara yükseldi.
-Robinhood’cuların alımları ile zarara uğrayan hedge fonlardan ikisi batma aşamasına geldi. Sistemsel bir yıkım başlatmasın diye rakiplerinin yardımları ile şimdilik ayakta kaldıkları belirtiliyor.
BİRLİKTEN DOĞAN BORSA GÜCÜ
-Sosyal medyada organize bireysel yatırımcıların güçlerini birleştirmesinin, ortak hareket etmesinin sermaye piyasasında ne gibi sonuçlar yaratacağını gördük. “Birlikten kuvvet doğar” sözü tam da burada geçerli. Birlikten sermaye piyasasında da kuvvet doğar.
-Bu hareket hedge fonlara, piyasanın işleyişine, profesyonellerin kurduğu düzene dokundu. Hatta bunun ötesinde yerleşik piyasa oyununu bozdu. Piyasanın silahı ile piyasayı vurdu. Wall Street’i korkuttu.
-Artık çok büyük bir kitle bir anda harekete geçip, piyasayı ve oyunu değiştirici olabilirler. Oyunlara, spekülasyonlara, manipülasyonlara karşı çıkabilir, kontra atak yapabilirler. Hatta karşı çıktıkları oyunları bizzat kendileri de yapabilirler.
-Kontra atakcıların ilk başarılı eylemini GameStop’la gördük. Yeni bir piyasa oyuncusu olarak kendilerini ispat ettiler.
TEPKİ DE GÖREBİLİRLER
-Bundan sonra da nasıl hareket edeceklerine, ne yapacaklarına kendileri karar verecekler. Öngörülemez oldukları, sıra dışı davrandıkları açık. Yarın, ertesi gün nereye veya kime kontra atak çekeceklerini de kimse kestiremez.
-Toplu yaptıkları ve yapacakları hareketlerin dengeleri ve piyasanın normal işleyişini ve gidişini bozacağını söylemek abartılı olmaz.
-Yaptıklarıyla yerleşik düzeni ve sahiplerini rahatsız edecekleri, piyasayı düzenleyen ve denetleyen otoritelerin de kendilerini hoş karşılamayacakları açıktır.
Bu pilav daha çok su kaldırır.
