Irkçılara inat – Rocafonda 304

Katalonya bölgesinde, Barcelona’ya bir saat mesafedeki Mataro kentinin yoksul kenar semti Rocafonda, her milletten kalabalık göçmen nüfusu nedeniyle aşırı sağcı Vox partisinin “Çok kültürlü çöplük” dediği kıyıda kalmış bir mahalle.

İspanya ortalama gelir düzeyinin altında yaşayan Rocafonda öyle baştan savılmış ki, İspanyol gazeteleri bile yeni keşfediyor; uluslararası medyayla birlikte muhabir gönderiyor, hep aynı El Cordobes barda ve hep aynı XXIII.Yuhanna Meydanı’nda takılarak mahallenin hikayesini dinleyip yazıyorlar. Daha doğrusu Rocafonda’da serpilip, henüz 17’sinde şimdilik en azından Avrupa çapında futbol yıldızı olan Lamine Yamal’ın hikayesini yazıyorlar.

Avrupa Şampiyonu İspanya’nın yeni harikası Yamal, gol sevincinde o “304” el işaretini yapmasa unutulmuşluğa terk edilecek bir yer Rocafonda. Ama Yamal, geldiği yeri ve baba tarafından Fas, anne tarafından Ekvator Ginesi’ne dayanan köklerini unutmadığını anlatmak için mahallenin posta kodu “08304”ün son üç hanesini gösteriyor iki eliyle. Özellikle de Euro 2024 yarı finalinde Fransa’ya karşı takımını finale çıkaran iki golden birini attıktan sonra.

Vox partisi her ne kadar Katolik İspanyol aslından saymadığı göçmen nüfusunu dağıtıp sürmeye çalışsa da, neticede o “çok kültürlü çöplüğün” balkonlarından İspanya bayrakları sallandırılıyor. “304” işareti göçmen düşmanlığına direnişin sembolü haline geliyor. Yamal kendisi söylemiyor ama bazı İspanyol gazetecilere göre o sembolle direkt aşırı sağı hedef alıyor.

Turnuvada top koştururken bir yandan bitirme sınavlarına giren, dişinde teliyle bildiğin ergen Yamal. Ama Gana kökenli Nico Williams’la – bir arkadaşımın deyişiyle finalde İngiltere’ye attığı golle şiir yazan Williams’la birlikte İspanya’nın 21’nci Yüzyıl realitesini temsil ediyor. Milli takım teknik direktörü Luis de la Fuente öyle söylüyor: “Onlar sayesinde daha güçlü, daha büyük bir ülkeyiz. Başka herhangi bir milli takımda oynayabilirlerdi ama İspanya’yı seçtiler. Onlar İspanyol ve İspanyol oldukları için mutlular.” İspanya ve Beşiktaş’ın eski hocası Vicente del Bosque, “Bazılarının hoşuna gitmese de onlar bizi daha iyi bir takım yaptı” diyor. Yamal’ın babası da oğlu gol atınca Münih Allianz Arena’nın VIP tribününden “Ben İspanyol’um” diye sesleniyor.

İspanyol ama Yamal’ın kramponlarında ailesine atfen Fas ve Ekvator Ginesi’nin mini bayrakları var. Pamplona doğumlu 22 yaşındaki Nico Williams’ın Ganalı anne ve babası, İspanya’nın Afrika kıyılarındaki deniz aşırı toprağı Melilla’da sınır tellerini aşarak İspanya’ya geçmiş zamanında.

GÖÇMEN TOPÇU ÜZERİNDEN KUTUPLAŞMA

İspanya milli takımında daha önce de farklı etnik kökenden oyuncular yer aldı ama Lamine Yamal ve Nico Williams gibi başarıya sürükleyici rol oynamadılar. İspanya, geçmişten bu yana bir Fransa veya İngiltere kadar karışık ırk yaşamına alışkın olmadığı için farklı etnik kökenden milli futbolcu meselesi özellikle bölgesel siyasette daha fazla alan işgal ediyor. Oyuncular kutuplaşmanın nesnesi haline geliyor.

Uluslararası şampiyonlukları zehir etmeye çalışanlar her yerde var. İspanya’daki telif hakkı ise ırkçı Vox partisinde; İspanyol kimliğini sadece Hıristiyanlıkla tanımlayan partide İslamofobi aşırı sağlam. Yamal’ın milli takımın final biletindeki payı bile süngülerini düşürmüyor. Mesela Endülüs özerk yönetiminde kilit parti olan Vox’un sözcüsü Manuel Gaviria, “Yamal atmasa başkası atardı golü” diyebiliyor. Bu açıklamadan önce solcu Podemos’tan eski Eşitlik Bakanı Irene Montero’nun o golü “ırkçı nefret odaklarına atılmış tokat” sayması ise etnik köken üzerinden kutuplaşmayı tırmandırdığı gerekçesiyle eleştiriliyor.

Aşırı sağcı cephede Yamal’ın babasını adi suçlu ilan edip çocuğun gollerine “kara leke” çalındığını iddia edenler bile var. Baba Mounir Nasraoui’nin suçu, Vox’un Rocafonda’daki seçim çadırına yumurta atarak “ırkçı faşistler” diye bağırması. Bu yüzden 600 Euro para cezasına çarptırılan baba mahkemede diyor ki; “Haklı nedenlerim var. Ben insanım. Oğlum İspanya milli takımıyla bu ülkeyi temsil etmek üzere yola çıkarken, ırkçılar mahallemize gelip her kökenden insanın bulunduğu yerde kamp kuruyor…”

IRKÇILARIN DEDİĞİ OLSA YAMAL OYNAYAMAZ

Göçmen düşmanlığı sadece retorikte kalmıyor. Göçmen çocuklarını ulusal güvenlik açısından potansiyel tehdit sayan Vox, “İspanya’nın düşmanları” dediği İslam ülkelerinden gelen göçmenlerin vatandaşlıktan çıkarılmasını; Fas kökenli kimsesiz göçmen çocuklarının çeşitli bölgelere dağıtılmasını istiyor. Endülüs ve diğer bazı bölgelerde bu yüzden muhafazakar Halk Partisi’yle görüş ayrılığına düşen Vox, koalisyon ortaklıklarını bozdu. Katalan sol bağımsızlık hareketinin önde gelen aktörlerinden Gabriel Rufian, “Vox’un istediği yasa çıkarılsa, Yamal ve Nico Williams milli takımda oynayamaz” diye yazdı.

Rocafonda’da sokaktaki herkes Yamal ve ailesiyle tanışıyor; Vox üyelerinin geçmişte de çocukla çok uğraştığını söylüyorlar. Küçükler liginde oynarken sürekli ırkçı tacizlere maruz kalmış, bir videoda Fas formasıyla göründüğü için linçe uğramış. Daha bu yıl bir İspanyol spor yorumcusu canlı yayın sırasında Yamal’a yönelik ırkçı küfürden ötürü işten atılmış.

Rocafonda ahalisinin yüzde 33’ü göçmen kökenli, yüzde 45’i yoksulluk sınırının altında yaşıyor; yıllık ortalama gelir 7 bin 190 Euro düzeyinde. Yamal formaları almaları zor, çünkü çoğuna pahalı geliyor. Yine de “Eskiden buralı olduğumuzu söylemeye utanırdık ama artık durum değişti, gururluyuz” diyorlar. Beton zeminde top sektiren Fas göçmeni ailelerin çocukları bir gün Yamal olmayı hayal ediyor; “304” işareti yaparak.

Yamal altı yaşındayken annesi ve babası boşanmış. Anne Sheeila Ebana, McDonald’s’ta çalışarak çocuğuna bakmış, önce La Torreta kulübüne yerleştirmiş, yedi yaşında da Barcelona’nın futbol akademisi La Masia’ya girmiş Yamal. Büyükannesi Fatima’nın evinde dokuz aile üyesiyle birlikte yaşayıp yetişen Yamal, ilk kazancıyla büyükannesine ferah avlusu olan bir ev almış.

Şimdi Barça’nın Camp Nou Stadı’nda kocaman bir Yamal posteri asılı; “Gelecek beklemez” sloganıyla. Yamal geleceği beklemeden rekorları kırmaya başladı. İsviçreli forvet Johan Vonlanthen’in Avrupa Kupası’nda gol atan en genç futbolcu rekorunu kırdı. Fransa’ya golünü attığında 16’sını sürüyordu. 13 Temmuz’da 17’sinden gün aldı, ertesi gün uluslararası bir turnuvada final oynayan en genç futbolcu olarak Pele’yi geride bıraktı.

AYNI GÜN İKİ KUPA

Rekorların yanı sıra müthiş bir de tesadüf.

Geçenlerde Lionel Messi’nin, henüz beş aylık Yamal bebeğe banyo yaptırdığı fotoğraflar ortaya çıkmıştı. Sosyal medyada yayılınca “Futbol tanrısı, bir diğerini vaftiz ediyor” gibi yorumlar da yapılmıştı. Camp Nou Stadı’nın soyunma odasında bir yardım kuruluşunun takvimi için çekilmişti o fotoğraflar. Yıl 2007, 20 yaşındaki Messi yeni yeni ünleniyor, bebek ise o günden 16 yıl sonra yıldız olacak.

Tesadüf bu ya, aynı 14 Temmuz günü Messi’li Arjantin Copa America’yı aldı, Yamal’lı İspanya ise Avrupa Kupası’nı. Messi kariyerinin 45’inci kupasını kazandı. En yakın takipçisi 43 kupayla Brezilyalı Dani Alves ama artık emekli. Bakalım Messi’nin rekorunu kim kıracak.