Dünyadan 10 yılbaşı yemeği

Hoppin’ John, Amerika

Amerika’nın güney kesimlerinde yaygın bir yılbaşı geleneği olan Hoppin’ John yılbaşı gecesi yenen bir yemek. Fasulye ya da börülce yeşil yapraklı sebzeler gibi parayı çağrıştırdığı için yılbaşında yenmesi makbul yiyeceklerden. Sadece yılbaşı gecesi yenen Hoppin' John isimli yemek, para sembolü börülce ya da fasulye ve pirinçten yapılıyor, genelde lahana gibi pişmiş yeşilliklerle (paranın rengi olduğundan) ve altın renkli mısır ekmeğiyle servis ediliyor. Yemeğin yeni yılda iyi şans getirdiğine inanılıyor. Yemeğin geçmişine ve ismine ilişkin farklı yorumlar var; ancak güncel olarak pişirilen yemeğin köklerinin Afrika ve batı Hindistan’a gittiği, buralardan muhtemelen köleler tarafından Kuzey Amerika’ya getirildiği düşünülüyor.

12 üzüm, İspanya

İspanya halkı, yeni yıla geleneksel olarak Madrid Puerto del Sol’daki saat kulesinin önünde toplanmış kalabalığın gösterildiği canlı yayını izleyerek giriyor. İspanya'da yılbaşı gecesi saat 12'yi vurduğunda 12 adet üzüm yeme adeti var. Meydanda bekleyenler ve evlerinden izleyenler ilginç bir geleneği yaşatıyorlar yeni yıla girerken: saat gece yarısını vurduğunda, saat çanının her bir vuruşunda bir üzüm yiyorlar. Gelenek, 20.yy’ın başlarında, ülkenin güneyindeki üzüm üreticileri tarafından hasadın bolluğu yüzünden başlatılmış ve pek çok İspanyolca konuşan ulusa yayılmış.

Tamales, Meksika

İçi et ve peynir gibi leziz şeylerle doldurulup mısır ya da muz yaprağına sarılan mısır hamuru Tamales, Meksika’daki hemen hemen her türden özel günde sofraları süsler. Pek çok ailede kadınlar toplanıp herkes hazırlama sürecinin bir kısmını üstlenecek şekilde yüzlerce minik bohça yapar ve bunları arkadaşlarına, ailelerine ve komşularına dağıtır. Yılbaşı gecesi mısır lapası ve işkembeyle yapılan menudo çorbasıyla birlikte servis edilir.

Oliebollen, Hollanda

Bu kızarmış yağ topları, Hollanda’da sokak satıcıları tarafından satılıyor ve geleneksel olarak yeni yıl arifesinde tüketiliyor. Bunlar lokmaya benzer hamur köftesi gibi; kuş üzümü ya da kuru üzümle dolu bir top hamur derin yağda kızartılıp pudra şekerine bulanıyor.

Panettone ekmeği, İtalya

Panettone, İtalya'nın Milano şehrinden Güney Avrupa ve Latin Amerika'ya, sonrasında Amerika ve Avustralya'ya kadar yayılan Noel dönemine özgü bir tatlı ekmek çeşidi. Tatlı olduğu için “kek” sınıfına dahil edenler olsa da mayalama tekniğiyle hazırlandığı için ekmek olarak kabul görüyor. Klasik bir panettone yuvarlak ve üstü kubbe gibi görünüyor, yüksekliği 15 cm'ye kadar varıyor. Dışında hafif bir kabuk, içi ise puf puf, süngerimsi. Klasik tarifteki temel çeşniler şekerlenmiş portakal, limon kabuğu ve kuru üzüm. Bütün bu meyvalar, mayalandığı süre boyunca hamurla özleşiyor ve panettoneye o, başka hiçbir şeye benzemeyen eşsiz rayihasını kazandırıyor. Onu bu kadar özel yapan özelliklerinden biri yavaş yavaş hazırlanıp günlerce mayalanması, genellikle günler öncesinden yapımına başlanıyor ve pek çok tarife göre 3 kez mayalandırılıyor.

Soba noodle, Japonya

Japonya’da aileler, yeni yıl arifesinde, bir önceki yıla veda edip yenisini kucaklamak amacıyla karabuğday soba noodle tüketiyorlar. Geleneğin kökleri 17.yy’a kadar gidiyor ve uzun erişteler bereketi ve uzun ömrü simgeliyor. Mochitsuki adındaki bir başka gelenekte ise aileler ve arkadaşlar yılbaşından önceki gün bir araya gelip mochi pirinç kekleri yapıyorlar. Tatlı pirinç yıkanıyor, durulanıyor, haşlanıyor ve pürüzsüz bir kitle haline gelene kadar dövülüyor.

Kralın keki

Kralın keki geleneği sayısız kültürde karşımıza çıkıyor: Yunanlarda Vasilopita var mesela, Fransızlarda ise gateau ya da galette des rois. Meksikalılar Rosca de Reyes tüketirken, Bulgarlar banitsa’larının tadını çıkarıyor. Kek genelde yılbaşı arifesinde gece yarısında yeniyor. Bazıları ise Noel’de. Kekin içerisine altından bir para gizleniyor ve buna denk gelen kişinin bolluk ve bereket dolu bir yıl geçireceğine inanılıyor.

Cotechino con lenticchie, İtalya

İtalyanlar yeni yılı La Festa di San Silvestro ile karşılıyor ve genelde iyi şans getirdiğine inanılan geleneksel cotechino con lenticchie (sosis ve mercimek yahnisi) yiyerek kutluyor. Yemek bal ve pudra şekeri ile kaplanmış kızarmış hamur topları olan chiacchiere ve yanında beyaz şarapla bitiyor.

Ringa balığı turşusu, Polonya ve İskandinavya

Gümüş renkli ringa balığı Polonya ve İskandinavya’nın pek çok bölgesinde bolca bulunduğundan, bu ülkelerin genelinde bolluk ve bereket dolu yeni bir yıl getirmesi umuduyla gece yarısında balık turşusu yeniyor. Kimileri balığını krema sosla tüketirken kimileri yanında soğan yemeyi tercih ediyor. Polonya’da özel olarak hazırlanan ringa turşusu Sledzie Marynowane, 24 saat suda bekletilen bütün balıkların soğan, yenibahar, şeker ve beyaz sirke ile kavanozlanmasıyla hazırlanıyor.

Kransekage, Danimarka ve Norveç

Kransekage, tam anlamıyla halka keki anlamına geliyor; birçok eş merkezli kek halkası üst üste konarak kek kulesi inşa ediliyor ve yeni yıl arifesinde Danimarka ve Norveç’te tüketiliyor. Badem ezmesinden yapılıyor ve genelde ortasına bir şişe şarap konuyor, süslerle, bayraklarla kraker vs. dekore ediliyor.