Yunanistan'ın şımarıklığı

Yunanistan’ın uluslararası ilişkilerde özellikle Türkiye ile ilgili konularda sürekli kendinden çok emin ve şımarık davranışlar içinde olabildiği umarım dikkatinizi çekmiştir.

Önemli konularda takınılabilen bu şımarık tavır sadece Yunan karakterindeki bir deformasyona bağlanıp geçiştirilebilecek bir şey değildir. Bu şımarıklığın önemli tarihi nedenlerini ve ‘Batı’ aleminin Yunanistan ile ideolojik, kültürel bağlarını hatırlamazsak Türkiye diplomasisinde ne kadar güçlü olursa olsun Yunanistan karşısında kendisini dezavantajlı hissedebilecektir.

Bugün hangi Batı medeniyetine dair kitabı okursanız bu medeniyetin kökeninde antik Yunan felsefesinin, kültürünün olduğu anlatılır. Batı'nın müziğinin, tiyatrosunun insanlara sergilenmesi biçiminin de Antik Yunan’dan alındığı söylenir ve hatta Antik Yunan değerleri olmasaydı Batı medeniyetinin dahi bugün olduğu gibi olmayacağı görüşü de yaygın kabul gören bir fikirdir Batı'da.

İstanbul'un fethinden sonra Doğu Roma'dan kaçan düşünce ve sanat insanları olmasaydı Rönesans'ın bile olmayabileceği görüşü, Antik Yunan’ın kökeninde olduğu söylenen Batı aleminin Doğu ile karşıtlığını anlatmak için de kullanılır.

Bu anlatılan hikaye tamamen yanlış demiyorum ama eksik olduğu muhakkaktır. Her şeyin kökeninde olduğu söylenen Antik Yunan değerlerinin oluşmasında o dönemde özellikle Doğu kültürüyle kurulmuş olan etkileşimin etkisinin de olduğu muhakkaktır.

Yunan katkısı olmasaydı olamayacağı söylenen Rönesans'ın bile Doğu medeniyetinin yarattığı Endülüs İslam etkisi olmadan var olmayacağını söyleyen değerli çalışmalar da vardır.

Yani Batı aleminin kültür ve düşüncesinde Antik Yunan felsefesi ve kültürünün etkisinin olduğu doğrudur ama bu kültürün oluşumunda Doğu ile etkileşimin, Doğu'dan da alınan değerlerin ihmal edilmesi yanlışlara yol açacaktır.

Yunanistan bu konudaki ideolojik önyargı avantajını sürdürmek için kendi kültürünün Doğu ile karşıtlığını sürekli pekiştirmek için tarihi söylemleri kullanarak bilinçli ideolojik ataklar yapmaktadır. Bu ataklara bilinçli, bilgili karşılık verebilecek Doğu'nun tek gücü şu anda Türkiye’dir. Yunanistan da bunu bildiğinden taktik nedenlerle Türkiye ile ilgili söylemleri bazen haddini aşan sertlikte olabilmektedir. Türkiye uzun süredir ihmal etmekte olduğu Endülüs’e de etkisi büyük olan Anadolu kültürünün gücü faktörünü anlatmayı güçlü bir biçimde devreye sokabildiği takdirde, Batı'daki ideolojik engelleri aşıp uluslararası arenada Yunanistan'a karşı daha avantajlı duruma gelebilir.