Dünya sistemini sarsan dijital mücadele
Kapitalist dünya 'Dünya Sistemi'ni derinden sarsacak ABD ile Çin arasındaki ekonomik hegemonya savaşına adım adım gitmekte olduğumuzu daha önce ’Tekno demokrasi tekno otokrasiye karşı' (3.03.21) ve ’21’inci Yüzyılın Yaklaşan ‘Büyük Savaş’ı' (15.03.21) başlıklı yazılarımda anlatmıştım.
Avrupa Birliği ile dış ticaret hacminin büyüklüğü açısından Çin’in ABD’yi geçmiş olduğu ortaya çıkınca, Çin'in yükselen ekonomik gücü karşısında zaten tedirgin olan Amerika’da bu tedirginliğin biraz paniğe dönüşmekte olduğu işaretleri geliyor.
ABD’nin ulusal güvenlik kuruluşlarından, teknoloji ve diğer büyük şirketlerinden hemen her gün Çin’in dünya ekonomik sisteminde artan gücüne karşı hızla bir şey yapılmazsa ABD’nin dünya ekonomik düzenindeki hegemonik konumunu Çin’e kaybedeceği uyarıları yapılıyor.
İLK ÇATIŞMA ALANI
Çin’in yapmakta olduğu hazırlıklara da bakan Amerikan devleti, ekonomik savaşta ilk somut çatışma alanının teknoloji sektöründe olacağına karar vermiş durumda.
Amerika, Çin’in yükselmekte olan bir 'dijital süper güç' olduğunu düşünüyor. Bu çeşitli raporlarda açıkça belirtiliyor.
Gerçekten de verilere baktığımızda Çin’in dijital alanın her yanına büyük ve kapsamlı yatırımlar yapmakta olduğunu ve dijital teknolojileri hem güvenlik dalında hem de ekonomik yapısını güçlendirmekte kullanmakta olduğunu görebiliyoruz.
Çin’in bu yükselmekte olan dijital gücüne karşı Amerika kendi içinde gereken düzenlemeleri, yatırımları devlet-özel sektör koordinesinde yapmaya başladı. Biden yönetimi bu dijital savaş hazırlığına özel önem veriyor ve Amerika’nın bütün önde gelen teknoloji şirketleriyle işbirliği içinde çalışıyor.
Ancak Amerikan yönetimi kendi içinde gereken tüm hazırlığı yapsa da Çin ile dijital hegemoni savaşının global düzeyde olması gerektiğini de görüyor. Bunu başarabilmek için de Çin’e karşı kurulacak global yeni işbirliklerine ihtiyacı var.
AVRUPA NE YAPACAK?
Yapılan değerlendirmelere göre Amerika’yı Çin’e karşı oluşturmaya çalışacağı global işbirlikleri içinde en çok zorlayacak olanın Avrupa Birliği ile oluşturulması gereken dijital işbirliği olacağı düşünülüyor.
Çünkü daha önce dediğim gibi Avrupa'nın şu anda en büyük dış ticaret hacmi Amerika ile değil Çin'le. Ve bu yüzden Almanya’nın düşündüğü gibi Avrupa’nın çıkarı Çin ile ekonomik savaşta değil Çin ile işbirliğinde olabilir.
Amerika ise Avrupa-Çin ile işbirliğine gittiği takdirde Avrupa’nın dijital sektörde Çin’e teslim olacağından korkuyor.
AMERİKA'NIN STRATEJİSİ
Teknoloji şirketleri ile de işbirliği içinde çalışan Amerikan yönetimi dijital sektörde Avrupa’nın özellikle 5G alanında güçlü olduğunu, Ericsson ve Nokia gibi şirketlerin Amerikan şirketleri ile ortak çalışırsa buradan başlayıp Çin’in dijital sektörde hakimiyet taarruzuna etkin karşılık verilebileceğini düşünüyor.
Biden yönetimi işbaşına geldiği günlerde Avrupa Birliği, ‘Avrupa Birliği-Amerika Teknoloji İşbirliği’ adını verdiği bir politika dokümanı hazırlamıştı. Amerikan yönetimi buna da bakarak Çin’e karşı teknoloji dalında Avrupa ile işbirliğinin olacağını düşünmüştü.
İŞLER O KADAR KOLAY DEĞİL
Ancak bazı Avrupa ülkeleri Amerika ile bu işbirliğini isteseler de dijital alanda ortak cephenin o kadar kolay oluşturulamayacağı da görülüyor. Başta dediğim gibi Çin’e karşı ekonomik savaş açılmasının doğru olmayacağını düşünen güçlü Avrupa ülkeleri de var. Ayrıca Avrupa Birliği’nin güçlü bürokrasisi ‘dijital bağımsızlık’ kavramına militanca sahip çıkıyor ve bu konuda Amerika’ya karşı da koruma istemekte. Bu dijital bağımsızlığı korumak için Amerikan teknoloji şirketlerine karşı Avrupa’da açılmış birçok dava da var.
Eğer Biden yönetimi Çin’e karşı dijital alanda Avrupa ile ortak bir cephe oluşturmak istiyorsa elini biraz hızlı tutmak zorunda. Çünkü Amerika ile işbirliğinin Avrupa için Çin ile işbirliğinden çok daha iyi olacağına Avrupa’yı ikna etmek zorunda. Dahası bürokratları tatmin için Amerika’nın da Avrupa’nın dijital bağımsızlığına dikkat eden adımlar atacağını da göstermek durumunda.
Avrupa’daki tartışmalara baktığımızda bütün bu adımların öyle kolay atılabileceğini söylemek mümkün değil.
Çin’e karşı dijital alanda Amerika’nın ne tür adımlar atacağını önümüzdeki günlerde izlemenin çok enteresan olacağını söyleyebilirim.
