Ev ekonomisi deyip geçme!

Okul zamanlarında en nefret ettiğim derslerden biriydi Ev Ekonomisi dersi. Çünkü hem kafamda konumlandıramıyordum konuyu hem de adı "Ev Ekonomisi" olan bir derste neden halı yapmayı ve örgü örmeyi öğreniyoruz onu da bir türlü anlamıyordum. Örgü örerek mi ev ekonomisi koruyacağız diye anneme sorar dururdum. O da derdi ki "bir gün lazım olur öğren". Tüm bu zamanlar içerisinde uzun yaz tatillerinde çevremizdeki tüm komşuların, annemin, teyzemin klasik hayata uyum sağlamış hallerinden o kadar çok şey öğrendim ki ben...

Örgü örmek

Şişle, tığla aklınıza ne gelirse ne şekilde ne modelde olursa olsun örge örmeyi öğrendim.

Dantel örmek

Tığla her şeyi yapabilir hale geldim. Hani meraklılar bilir adına "örümcek" denen şeyleri de yapmayı bilirim.

İğne oyası yapmak

Bildiğiniz iğne oyaları, hani şimdi vintage veya nostalji olarak tanımlanıyor, hatta bu yöntemle takı yapanlar var, işte ondan bahsediyorum onu yapabilirim.

İşleme

Etamin, kanaviçe, iğne oyası, hesap işi, antika, çin işi, türk işi tarzı bililum işleme çeşitlerini de yapabilirim.

Ahşap boyama, ebru gibi diğer alanlara giremedim çünkü imkanları mahaller içinde yapılanlar olan bir ortamda öğrendim tüm bu saydıklarımı. Kullandım mı bir şekilde? Hayır Peki yaptığım her hangi bir şeyi evde kullanıyor muyum? Bunun da yanıtı Hayır.

Çocuklarıma isteyerek yaptığım eğlenceli bazı örgü giysiler dışında hayatımın bir parçası değil hiç biri. Örgü örmeyi çok seviyorum çünkü terapi geliyor insana. Hem çevre ile iletişimde olup hem de kafa boşaltmayı sağlayan bir şey örgü örmek. Yeni ipler çok eğlenceli. Kızımı çok mutlu ediyor onun için veya bebekleri için yaptıklarım. Bu öğrendiğim işe yarıyor mu yarıyor belki eve destek için değil ama aile eğlencesi için hepimizi mutlu ediyor örgü konusu.

Şimdi bunları neden anlatıyorum biliyor musunuz? Eskiden tüm bu yetenekler kadınların evlerin ekonomisine oturdukları yerden katkı sağladıkları şeylerdi. Yani süslü püslü hazır çarşaflar yatak örtüleri yokken satılan, özellikli ve değer katılmış işler evde el emeği ile yapılır, dantellerle oyalarla süslenir çeyizlere konulurdu. Şimdi bu iş 10 dakika içinde bir alışveriş merkezinde seçerek yapılıyor.

Eskiden çoğunlukla "evin ihtiyacını karşılamak için yapılan" tüm bu şeyler şimdi bir çok kadının "ekmek kapısı" oldu.

Kendi evlerine kullanmak için yapmasalar da para kazanmak için yaptıkları, sattıkları, kendi kendilerine el emeği göz nuru ile hazırladıkları işleri oldu. Yine ev ekomomisine katkı sağlıyorlar ama farklı şekilde.Çünkü artık ev ekonomisi yapmanın şekli değişti...

Artık duyularımızı açmamız, planlı olmamız, programlı olmamız ve ne yaptığımızın farkında olmamız gerekiyor. Peki bunu nasıl yapacağız bunun yanıtlarını ve kendi önerilerimi paylaşmak istiyorum bugün ve gelecek hafta sayfamda sizlerle...

Ev ekonomisi planlaması için ilk olarak yapılması gerekenler:

Bakınız hazır yeni yıl da geliyor. Diyelim ki ev ekonomisi konusunda hatalarınızın az çok farkındasız, yeni bir planlamaya ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsunuz, çoluk çocuğun ihtiyaçları, ev, mutfak, sağlık, eğitim giderleri derken bütçe planlamalarınız alarm veriyor, kıt kanaat ve zorla yetişiyorsunuz ve bunu nasıl yapacağınızı da bilmiyorsunuz. Gelin şuradan başlayın. Önce bir kağıda şu an yaşadığınız zorlukları bir yazın. Maddi olarak sizi strese sokan şeyleri yazın. Mesela: Mutfak alışverişimi yeterince yapamıyorum. Kredi kartlarım hep limitte. Nakit kontrolümü yapamıyorum. Kendim için hiç bir şey satın alamıyorum. Çocukların alışverişleri çok masraflı. Kazandığım tüm parayı borç olarak ödüyorum. Gibi aklınızdan geçen her şeyi. Sonra bunlarla yüzleşmeyi yapın. Bir başkası gibi kendinize şu soruyu sorun. "Neden?" İnanın aklınızdan geçecek tüm yanıtlar sizin hatalarınız olacak. Neyi yanlış yaptığınız. Neyi istem dışı satın aldığınız. Direk bunları düşüneceksiniz. Ve diyeceksiniz ki "hadi harekete geçeyim bu işe bir son vermem akıllı hareket etmem lazım"

İşte hareket planı:

Hemen kendinize yepyeni bir 2013 ajandası alın. Minik, büyük, evde bırakacağınız veya yanınızda daima taşıyacağınız hiç fark etmez bir ajanda edinin. Çünkü bunu hayatınızın para ve ekonomi ajandası yapacaksınız. Her harcama, her not ve her planlamanızı buraya yazacaksınız. Unutmayın bu bir ev ekonomisi ajandası olacak en pahalısının aksine ekonomik bir ajanda edinerek konuya uyum sağlayın.

Artık bilgisayarlarda da bu tarz bir çok ev ekonomisi programı yazılımları mevcut. Malesef Türkçe olanlar çok iç açısı değil ama inanın akıllı telefon uygulamaları olarak bile satılanlar var. Amaç sadece not almak ve kendinizi kontrol altında tutmak ise siz yapmak istediğinizde ve bu işe zaman ayırmak istediğinizde mutlaka çözüm üretebiliyorsunuz bir şekilde.

Şimdi sıra bir çanta içi çanta edinmeye geldi. Bir plastik fermuarlı çanta olabilir bu, bir makyaj çantası olabilir, evde hazırda olan bir şey de olabilir. Demek istediğim bu mini çantayı da kullandığınız çanta ne olursa olsun bu sırt çantanız da olabilir, bebek bakım çantanızda olabilir mutlaka çantanızın içinde taşıyın mutlaka. Fişlerinizi, faturalarınızı, kredi kart sliplerinizi hepsini bu mini çantanızda taşıyın.

Akşam eve döndünüz, çocuklar yedi yattı, uykuya gitmeden önce mutlaka çıkarın fatura, fiş vb harcamalarınızı, ajandanıza not edin. Bu size şunu gösterecek; gün içinde belki de satın aldığınız ve o an düşünmeden yaptığınız bir harcamanın gerekli olup olmadığını akşam bir kez daha tartmış olacaksınız. Bir iki üç derken bir bakacaksınız bu düşünme şekli sizin bir şeyi satın alırken zihninize düşmeye başlamış. Akşam bu konuyu düşüneceğinizi ve bunun gereksiz olduğuna ikna olacağınızı "bir şeyi satın alırken hatırlamanız" demek başardığınız ilk şey olacak. Çünkü satın alma üzerine bir kez daha düşünerek o an kendinizi kontrol etme yeteneğine artık kavuşmuş olacaksınız.

Gelelim işin devamlılığına... Kendinizle yüzleşerek ilk ciddi adımı atmanın dışında çok büyük bir işe girişmiş oluyorsunuz aslında. Bu konuyu dişlerinizi fırçalamak gibi önemsemeniz, harcama notlarınızı, fatura ve fişlerinizi düzgün olarak kayıt altına alarak ve gün sonunda "neden yaptım" sorusunu kendinize sorarak çok büyük bir iş yapmış oluyorsunuz. Hem kendiniz hem aile bütçeniz için.

Bunu aklınızdan asla çıkarmadan bu işin devamlılığını yapmanız gerekiyor. Atlamamanız ihmal etmememeniz gerekiyor. Bir gün iki gün atladınız diyelim üçüncü gün tüm harcamalarınızı kayıt altına almanız düşünmeniz gerekiyor. Pes etmemelisiniz çünkü bu yaptığınız sizde satın alma ve satın alırken düşünme refleksi geliştirecek.

Deneyim konuşuyor, güvenin bana...

NOT: Ev ekonomisi planlamaya bu yazı ile başlayanlar, bu konuda sorunu olanlar hatta deneyim paylaşmak isteyenler lütfen siz de bana yazın, sizin önerilerinizi ve ipuçlarınızı da okurlarımızla paylaşalım: prozyigit@hthayat.com

GELECEK HAFTA: Gelecek hafta kayıt altına aldıklarınızı yorumlama, satın alma davranışlarınızın nedenlerini anlama ve özellikle çocuklu aileler için "gereksiz para harcamama rehberi" paylaşacağım sizlerle.

Şiddet ve şiddetsizlik...

Tüm dünyada milyonlarca okurun ilgiyle takip ettiği "Çıtır Çıtır Felsefe" dizisi 22. kitaba ulaştı! Dizinin her kitabında, günlük hayattan öykülerle çocukların düşün dünyasını zenginleştiren Brigitte Labbé, son kitabı ŞİDDET VE ŞİDDETSİZLİK'te, yine özgün bir anlatımla, iletişimin en yıkıcı hali olan "şiddet"i masaya yatırıyor ve yeni "şiddetsizlik" kavramını işliyor. Anne ve babaların kütüphanelerine mutlaka koymaları gereken ama önce kendileri okumaları gereken bir seri Çıtır Çıtır Felsefe. Çocuğa bazı şeyleri nasıl anlatacağımızı bilemediğiniz de kullanabiliyorsunuz bu seriyi çünkü...

Bakınız işte serinin diğer kitaplarının konu başlığı da şöyle; İyi ve Kötü, Adalet ve Haksızlık, Gerçekten ve Yalancıktan, Oğlanlar ve Kızlar, Güzellik ve Çirkinlik, Bildiklerimiz ve Bilmediklerimiz, Savaş ve Barış, İş ve Para, Özgür Olan ve Olmayan, Doğa ve Kirlilik, Cesaret ve Korku, Mutluluk ve Mutsuzluk, Liderler ve Diğerleri, Başarı ve Başarısızlık, Haklar ve Ödevler, Ben ve Başkaları, Yaşam ve Ölüm, Beden ve Akıl, Zaman Çok ve Zaman Yok, Söz ve Sessizlik, Aşk ve Dostluk.