İspanya Türkiye'ye adı konulmamış bir ambargo mu uyguluyor?

Dünyaca ünlü hazır giyim firması Mango, Türkiye’deki üreticilerine geçen hafta bir mektup göndermiş. Benim elime Mango için üretim yapan tekstilci bir dostum sayesinde geçti.

Şöyle diyor mektupta:

"Sevgili üretici,

Mango için üretim yapmanın yasak olduğu şehirleri hatırlatıyoruz. Yasak listesi aynen devam ediyor:

- Batman

- Mardin

- Diyarbakır

- Hatay

- Sivas

- Şanlıurfa

- Nusaybin

- Siirt

- Bitlis

Bu şehirlerdeki hiçbir tesiste Mango için üretimin hiçbir aşamasını yapamazsınız.

Bu bilgiyi Türkiye’deki üretim zincirindeki herkesle paylaşmanızı rica ederiz."

Buyurun mektubun orijinalini de buraya ekliyorum:

Bu çok çok vahim bir mektup.

Mango gibi büyük bir tekstil markası neden Türkiye’de 9 şehre yasak koyuyor?

Yalnızca Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri değil, İspanya’da da Türkiye’ye yönelik adı konmamış bir ambargo mu var?

Güneydoğu’daki tekstil imalatçıları boğulmaya mı çalışılıyor?

Yasak devam ediyor dendiğine göre bunun evveliyatı da var…

Araştırdım bulamadım. Ne zamandır bu yasağı uyguluyor Mango?

Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı İsmail Gülle ve İstanbul Hazır-Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Gültepe’yi aradım.

İsmail Gülle "Çok şaşırdım. Bu tip bir yasak kabul edilemez. İnceleyeceğiz, şayet doğru ise buna karşı harekete geçmek gerek. Gereğini yaparız." dedi.

Mango gibi, Zara gibi şirketlerin Türkiye’ye yönelik çifte standardını da hatırlattı Gülle.

Buradaki tekstil fabrikalarından ve atölyelerinden alım yapmak için kılı kırk yarıyor bu şirketler.

Satın alım yapacakları firmalar ile ilgili sigortasız işçi çalıştırıp çalıştırmadıklarından, kullandıkları suya kadar standart denetimi yapıyorlar.

Bunlar elbette önemli ve gerekli şartlar. İşçileri ve çevreyi korumak için konulan standartlar. Bunlara bütün şirketlerimiz uymak zorunda.

Ancak söz konusu şirketler bu standartlarla ilgili çifte standart sergiliyorlar.

Çin’den ya da Vietnam’dan alım yaparken standartları bir kenara koyuyor, Hindistan’dan ya da Endonezya’dan alım yaparken bir kısmını yok sayıyorlar vs…

Mango’dan gelen ‘yasak şehirler mektubu’ ile ilgili konuştuğum İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Gültepe ise şunları söyledi:

"Nagehan Hanım Türkiye’nin Suriye’ye yönelik operasyonları sırasında ve Kobani olayları zamanında Mango, çalışanlarına güvenlik gerekçesi ile Güneydoğu bölgesine gitmeyi yasaklamıştı. Ancak son 2 senedir duyduğumuz başka bir şey yok. İşaret ettiğiniz mektubu araştıracağız, bu çok önemli ve kabul edilemez, biz Anadolu’daki imalatçıları cesaretlendirmeye çalışırken böyle bir yasak onları boğmak anlamına gelir."

Peki nedir Mango gibi Türkiye’deki tekstilcilerin önemli bir müşterisi olan uluslararası şirketin koyduğu bu yasak? Anlamı ve bağlamı nedir?

Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin adı konmuş ambargosunun yanında böyle gizli ambargolarda mı söz konusu?

Biliyorsunuz bu iki Körfez ülkesi Türkiye’den gelen mallara yasak koydu. Hatta H/M gibi Zara’yı da kapsayan İnditex ve Mango gibi küresel tekstil şirketlerinin Türkiye’de imal edilen ürünlerini de sırf ‘made in Turkey’ amblemi yüzünden kabul etmiyor.

Bu iki ülke bu gibi dev şirketlerin pandemi sonrası üretim üslerini Türkiye’ye kaydırma planlarının da önüne geçmek istiyor gibi gözüküyor.