Büyük âlim Gönül Hoca'nın makaleleri Türkiye'de ilk defa toplu halde yayınlandı

ALANINDA dünya çapında olan, eserleri akademik dünyada birinci derecede kaynak olarak kabul edilen birkaç Türk bilim insanından biri, Prof. Gönül Tekin’dir.

Gönül Hoca’nın Türkiye’deki akademik hayatı çilelerle ve hayal kırıkları ile dolu geçti. İstanbul Üniversitesi’ni bitirdikten sonra asistan olarak girdiği üniversiteler ilmî çalışmalarına belki de hasetten olacak itibar etmedi; itildi, kakıldı, istifaya mecbur bırakıldı, doktorasını California’da yaptıktan sonra geçmişte yaşadıklarını unutup memlekete döndü, tekrar asistan oldu ama aynı tarzda hareketlerle karşılaşınca Türkiye’yi yine bıraktı ve Amerika’ya gidip Harvard Üniversitesi’nde hocalığa başladı.

Prof. Gönül Tekin ile kendisi gibi Türk üniversitelerinde benzer davranışlara muhatap olunca Harvard’a giden ve Türkoloji ile linguistik sâhasında dünyanın önde gelen âlimlerinden olan eşi rahmetli Prof. Şinasi Tekin’in Amerika’daki akademik yayınları bugün Türk Edebiyatı ile Türkoloji’nin ana kaynaklarındandır.

“HAYAT AĞACI” İNANCI...

Türkiye, meçhulü olan bu âlim hanımı bundan birkaç sene önce aylarca uğraşıp katılmayı güçbelâ kabul ettirebildiğim iki televizyon programı ile tanıdı. Gönül Hoca’nın programlardaki samimi, tatlı ama her kelimesi etrafa ilim saçan konuşması, özellikle de Sümer medeniyeti ve inançları ile alâkalı olarak söyledikleri bugün hâlâ hatırlanıyor ve internetten de devamlı şekilde izleniyor.

Gönül Tekin’in sözünü ettiğim ve alanında ana kaynak olarak kabul edilen makalelerinin çoğu maalesef Türkiye’de değil, Amerika ile daha başka memleketlerde yayınlanmıştı ve bu konuların meraklılarının bu yayınlara ulaşmaları zor idi, hattâ mümkün değil gibiydi...

Bu merak ve zorluk, Yeditepe Yayınevi’nin geçen hafta başlattığı “Hayat Ağacı” isimli bir seri ile artık ortadan kalkacak ve Hocanın bütün makaleleri uzun seneler sonra memleketinde de yayınlanmış olacak.

Seriye ismini veren “Hayat Ağacı” kökleri cennette olan ve dalları dünyaya uzanan efsanevî bir ağaçtır. İnsanoğlu binlerce senedir baktığı gökyüzündeki yıldız kümeleri ve dikkatini çeken astronomik hadiseler ile günlük hayat arasında bağlantılar kurmuş, bu bağlantılar geçmiş devirlerin inançlarını ve bir medeniyetten diğerine naklolunan efsaneleri doğurmuş, bu efsaneler Divan Edebiyatı’nı da yakından etkilemiştir. Klâsik edebiyatımızın “mazmun” denen kavramlarla dolu hayal dünyasında eski inançların derin izleri mevcuttur.

DEVAMI DA GELECEK...

Prof. Gönül Tekin, “Hayat Ağacı” serisinin yayınlanan bu ilk cildinde eski edebiyatımız ile musiki âletlerini, yani çalgıları sözünü ettiğim efsaneler ve inançlar doğrultusunda değerlendiriyor, Fatih Sultan Mehmed devri Türk Edebiyatı’nın az bilinen hususlarına temas ediyor, bazı masalların mitolojik temellerini anlatıyor ve Leylâ ile Mecnun hikâyesini de aynı temele dayanarak yorumluyor.

Hoca’nın TV’de programlarında sözünü ettiği Sümer medeniyeti ile inançlarının sanatımıza ve sosyal hayatımıza yaptığı etkileri ele aldığı diğer makaleleri de, serinin diğer cildlerinde yeralacak...

Edebiyat tarihçilerimiz Divan Edebiyatı’nı ve diğer eski metinleri Gönül Tekin’in metodu ile incelemeye başladıkları takdirde, bugün bize artık yabancı gibi görünen klasik edebiyatımız bambaşka bir çehreye bürünecektir.