Kilit İYİ Parti'de…
ADALET Bakanı Bekir Bozdağ, başörtüsü ve aile ile ilgili iki maddelik Anayasa değişikliğine ilişkin siyasi parti gruplarıyla yaptığı görüşme sonrası dün aynen şunu söyledi:
“CHP’nin tutumundan bağımsız olarak söylüyorum; diğer partilerde olumlu bir iklim oluşma ihtimalini yüksek gördüm…”
Bunun sadece başörtüsü değil, aile ile ilgili madde için de geçerli olduğunu belirtti.
Ayrıca HDP’nin aile konusuna sıcak bakmadığını, ancak başörtüsü konusunda olumlu bir tutum sergilediğini de sözlerine ekledi.
Siyasi partilerin grup başkanvekilleri ile AK Parti ziyareti sonrası konuşmuştum.
Bozdağ’ın açıklaması sonrası dün hepsiyle bir daha görüşme ihtiyacı duydum…
Çünkü siyasi parti temsilcilerinin bir gün önceki sözleri ile Bakan’ın açıklaması arasında nüans vardı…
CHP ÇOK NET
Tahmin ettiğim gibi gelişti…
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, dün de açıkladığı gibi tavrını net koymuş; başörtüsü ile ilgili bir kanun değişikliği getirdiklerini, arzu edilirse AK Parti’nin de buna destek verebileceğini iletmiş.
Anayasa değişikliğine kesinlikle desteklerinin söz konusu olmayacağını da açık bir dille iletmiş.
Neden böyle bir yaklaşım gösterdiklerini sordum, “Onların arzusu her zaman olduğu gibi başörtüsü değil, buradan siyasal bir edinim kazanmak” dedi.
HDP’NİN ŞARTI
AK Parti’nin geçmişte birçok konuda kapısını çalmamasına karşın, iki maddelik değişiklik için kapısını çaldığı HDP’nin tutumu ise farklıydı.
Zaten HDP’nin Anayasa değişikliği ile ilgili tutumunu iki gün önce Eş Genel Başkanları dile getirmişti.
Ayrıca Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş da görüşlerini çok önceden ifade etmişti.
Beştaş’a dün tutumlarının ne olacağını bir kez daha sorduğumda, henüz yetkili kurullarında konuyu ele almadıklarını, ancak genel yaklaşımlarının belli olduğunu söyledi.
Bunu da şöyle dile getirdi:
“Sadece Anayasa’nın 24 ve 41’inci maddelerinde değil, hak ve özgürlüklerle ilgili 10’uncu maddesinde de düzenleme yapılmalı; dil, din ve etnik kültür konusunda da kapsayıcı olması gerekir…”
Aile ile ilgili düzenlemeye de tamamen kapalı olduklarının altını çizdi.
Buna göre HDP, eğer başörtüsü ile ilgili bir düzenleme yapılacaksa, bunun dil ve etnik kültür ile de genişletilmesi gerektiği görüşünde.
AK Parti buna nasıl yaklaşır bilinmez, ancak böyle bir adımın MHP tarafından kabulünün olanaksız olduğu açık…
Beştaş’a bu aşamada AK Parti’nin yıllar sonra HDP ziyaretine ilişkin sosyal medyadaki tartışmaları sordum.
“Bizim değil, geçmişte bize söyleyenlerin sorunu” demekle yetindi…
HDP’nin etkin bazı isimleriyle de konuştum, yaklaşımları netti:
“Temel hak ve özgürlükler referandum konusu yapılamaz. Anayasa değişikliğine diğer maddeler de eklenir, 5 parti uzlaşı sağlar ve TBMM’de referandumsuz geçerse varız…”
Daha ileri bir izaha gerek yok, HDP’nin Anayasa değişikliği teklifine katılması zor…
İYİ PARTİ’NİN TUTUMU
İYİ Parti ise henüz kararını vermedi.
Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu, konuyu pazartesi günü yetkili kurullarında ele alacaklarını bildirdi.
AK Parti’nin Anayasa değişikliği için HDP’nin kapısını çalıyor olmasına dikkat çekip ekledi:
“ABD’de bizim de değil, bir başkasının planlaması sonucu tesadüfen yan yana geldiği için milletvekilimiz hakkında söylenmedik söz bırakmayan AK Parti’nin kısa sürede değişim geçirip, HDP’den destek bulabilmek için kapısını çalıyor olması bizi de şaşırttı…”
İYİ Parti TBMM Grup Başkanı İsmail Tatlıoğlu da kurullar karar vermeden bir yaklaşımda bulunmanın doğru olmayacağı görüşünde.
İYİ Parti şu aşamada kesin bir tavır koymak istemiyor, bu tartışmanın dışında kalmanın yolunu arıyor.
Aslında İYİ Parti lideri Akşener de kısa süre önce bu dönemde bir Anayasa değişikliğine olumlu bakmadıklarını belirtmişti.
Ancak İYİ Parti içinde bazı milletvekilleri başörtüsü ve aile ile ilgili düzenlemeye destek vermedikleri takdirde, seçmenlerine bunu izahta zorlanacaklarını ileri sürüyor.
İYİ Parti’nin CHP gibi konuyu kestirip atmayıp, yetkili kurullarından karar çıkarma yönüne gitmesi de buna dayanıyor.
Buna karşın Anayasa değişikliklerinin bir özelliği var, partiler değişikliklere ilişkin oylamada karar alamaz ve tutum açıklayamaz; milletvekilleri özgür iradesiyle oy verdiği için de haklarında işlem yapamaz.
Yani İYİ Parti yetkili kurullarında bir karar alsa dahi, Anayasa değişiklik oylaması gizli oyla yapıldığı için önceden karar alamaz.
Dolayısıyla partilerin CHP’nin ortaya koyduğu gibi ya Genel Kurul’a katılmama yönünde bir eğilim göstermesi veya milletvekillerinin vicdani kararına bırakması gerekiyor.
KRİTİK EŞİK
Zaten kritik eşik de bu aşamada karşımıza çıkıyor.
Çünkü TBMM’de AK Parti, MHP ve BBP’nin oy toplamı, Anayasa’yı referandumlu değiştirmek için gerekli 360 sandalyeye ulaşmıyor, 335’te kalıyor.
Yani üzerine 25 milletvekilinin daha oyu gerekiyor.
Bağımsız veya grubu bulunmayan partilerin milletvekillerinin sayısı ise 19; ancak aralarında TİP (4), DP (2), SP (1), DEVA (1), DBP (1) gibi AK Parti ile uzlaşması olanaksız partiler de var…
Dolayısıyla grubu bulunan partilerden birinin olumlu yaklaşımı ötesinde referandumlu dahi geçmesi zor…
Hele ki buna bir de hastalık veya zorunlu yurt dışı görevleri dolayısıyla o gün oylamaya katılamayacak olanları da eklemek gerekir.
Nitekim, büyük olaylar yaşanan, AK Parti’nin çok sıkı tuttuğu 2017 Anayasa değişikliğinde dahi AK Parti 2, MHP ise 6 milletvekili fire verdi.
Bütün bunlara ek olarak bu oylamanın geçmişten farklı bir durumu var; seçim sürecine girildi ve milletvekilleri yeniden seçilmek istiyor…
