Akdeniz'deki sandıkta her partinin iddiası var

Akdeniz’in bütününde Cumhurbaşkanı Erdoğan birinci sırada görünüyor. Erdoğan’ın ardından ise CHP’nin cumhurbaşkanı adayı İnce geliyor. Bazı illerde ise Erdoğan ile İYİ Parti’nin cumhurbaşkanı adayı Akşener arasındaki yarışa tanıklık ediliyor. Akdeniz illerinde her parti iddialı olduğunu belirtiyor ve “Sandıktan biz birinci çıkarız” diyor

Seracılık yapan Ümmühan ve Mutlu Tatoğlu ile annesi Sadike Tatoğlu, İnce ile Millet İttifakı’na oy vereceklerini belirtti.

TURİZMİN öğretisiyle kumsalda liberal olan Akdeniz seçmeni, bir adım geride bir o kadar muhafazakâr yapısını korur. Denizden dağa doğru çıkıldıkça muhafazakâr yapısı daha da artar... Bu durum on yıllardır da değişmez, sahile indikçe sol artar, yukarı çıktıkça sağ yükselir... Bir ilin iki ucu arasındaki uzaklık yüzlerce kilometreyi bulduğu için de bir ildeki tahmin tek başına bir şey ifade etmez. Akdeniz’i bu açıdan hem yukarıdan hem de sahilden taramak gerekir.

Biz de öyle yaptık, arkadaşlarım Kadir Tamer, Soner Özcan ve Beycan Üçkardeş ile Muğla’dan başlayıp batıya doğru seçmenle konuştuk. Şurası açık ki Akdeniz çanağında bir partinin diğerine üstünlüğü yok; her partinin de hemen her ilde iddiası var.

İLDEN BÜYÜK ADAYDAN KÜÇÜK

İlçeleri, merkezden daha büyük nüfusa sahip Muğla’da her partide ilçe kırgınlığı var. Neden de aday listeleri yapılırken ilçe dengesinin gözetilmemesi. Özellikle Fethiye, Marmaris ve Bodrum bu konuda tepkili. Milletvekili sayısı bir artan Muğla’da mevcutta 3 CHP, 2 AK Parti ve 1 MHP vardı. İkinci sırasını DP’den kontenjan gösterdiği İYİ Parti’nin en büyük kozu ve desteği Fethiye’nin efsane Belediye Başkanı Behçet Saatçi. Ancak Fethiye’nin adayı en geride kalmış.

CHP ise tamamen Büyükşehir Belediyesi’nin yeniden alınmasına odaklı bir liste yapmış, orada da kırgınlıklar olmuş. AK Parti ise mevcut vekillerinin tamamını liste dışı bıraktığı ilde, ilçe dengesini gözetmemiş. CHP’nin 3, AK Parti’nin 2 vekilliği kesin görünüyor. Geriye kalan 2 vekillikten birini Fethiye oylarıyla İYİ Parti’nin alacağı, diğerininse CHP’ye ya da MHP’nin geri dönüşüyle AK Parti’ye gidebileceği belirtiliyor. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Muharrem İnce’nin önde olduğu kentte, ikinci sırada Erdoğan görünüyor.

Karpuz üreticisi Vahit Yavuz, girdi maliyetlerinden yakındı.

**********

ÇAVUŞOĞLU İLE MENDERES FAKTÖRÜ

ANTALYA’da da durum Muğla’dan farklı değil. Milletvekili sayısı 14’ten 16’ya çıkan ilde, liste kırgınlığı her partide mevcut. CHP de Doğu Akdeniz çanağındaki 4 ilde Deniz Baykal ve Hatay milletvekili hariç tüm isimlerini değiştirmiş. Antalya’da kentin siyasetini ise 3T belirliyor; tarım, ticaret, turizm... Turizmde geçmiş yıllarda çekilen sıkıntı azalmış ancak tarım ve ticarette artan girdi maliyetleri sıkıntıyı büyütmüş.

Buna bir de yeni getirilen “Ancak 7 şirket Rusya’ya mal satabilir” şartı, AK Parti seçmeninin de tepkisini çekmiş; sonradan sayının artırılacağı sözü verilmiş.

Buna geçen dönem milletvekillerinden Mustafa Köse’nin dışında kalanlarının sahada hiç gözükmemesi de eklenince yük Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel ile yurtdışında değilse her hafta sonunu mutlaka memleketinde geçiren Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun sırtına binmiş. Geçen dönem cevvaliyetini yitiren teşkilatın da ağırlığı yüklenmiş.

Çavuşoğlu’nun liste başı olması, il başkanlığına babadan siyasetçi Ethem Taş’ın gelmesi partiyi bir nebze hareketlendirmiş. Başkan Taş, yüzde 18 civarındaki kararsız kitlenin seçim sonucunu belirleyeceğini söyledi ve “Biz 16 milletvekilinin yarısını alırız” dedi.

TAHMİN YAPANLAR

Deniz Baykal’ın liste başı olduğu CHP’nin İl Başkanı Ahmet Kumbul, 7 Haziran 2015 seçimindeki gibi bir sonuç elde edileceğini belirtti. Muharrem İnce’nin adaylığının da katkı sağladığını söyledi. Kumbul, HDP’nin 1 milletvekili çıkarmasının kesin olduğunu vurguladı ve “7 CHP, 2 İYİ, 1 HDP ve 6 AKP alır” diye konuştu.

İYİ Parti İl Başkanı Nizamettin Sağır ise “1 HDP alır geri kalanı biz, CHP ve AKP 5’er bölüşürüz” iddiasında bulundu. MHP İl Başkanı Mustafa Aksoy, Cumhur İttifakı olarak 9 milletvekili alacaklarını belirtti. HDP’nin en az 1 vekilliğine kesin gözüyle bakılan kentte ağırlıklı görüş 7 CHP, 6 AK Parti, 2 İYİ ve 1 HDP şeklinde; “AK Parti 7, MHP 1, CHP 5, İYİ 1, HDP 2” diyen de var.

HEPSİ BENDEN DEĞİL Mİ?

Antalya’da halkın en çok yakındığı konu seralardaki girdi maliyetinin artması, yılan hikâyesine dönen imar sorununun çözülememesi.

Ümmühan ve Mutlu Tatoğlu çifti seralarına dadanan kelebekle mücadele etmekten vazgeçtiklerini belirtirken, Hasan Elçin domatesin bu yıl kazanmadığını, patlıcanınsa iyi fiyat ettiğini söyledi.

Duraliler Mahallesi sakinleri ise defalarca mahkemeyi kazanmalarına karşın Orman İdaresi’nin kararı uygulamadığından yakındı. Mahalle sakini Osman Torun, “AK Partiliyim, her seçim oyumu veriyorum, belediye başkanım, vekilim, bakanım, hükümetim, Cumhurbaşkanım AK Partili; ama kazandığım davam neden uygulanmaz akıl erdiremiyorum” dedi.

Kahvede toplanan mahalle sakinleri oylarını Erdoğan’a vereceklerini açıklarken, milletvekili sandığında geçmiş tavrı göstermeyeceklerini belirtti.

Antalya’da her parti kıyasıya bastırıyor, 7 Haziran’da 17 bin, 1 Kasım’da ise 6 bin oy alan SP ise yüksek kesimlerde etkili oluyor.

Antalya’da Duraliler Mahallesi sakinleri, Bakan Çavuşoğlu ile Başkan Türel’in kendileriyle ilgilendiğini ancak imar ve orman sorununun çözülmesi gerektiğini belirtti.

**********

PARTİLERİN GÜCÜ EŞİT

MİLLETVEKİLİ sayısı 11’den 13’e çıkan Mersin’de ise ittifakların güçleri eşit. AK Parti, halkın sevdiği Bakan Lütfü Elvan’ı 1. sıra adayı yapmış. Ancak adaylarının ağırlıklı bölümünü Ermenek ve Mut’tan göstermiş. Bu da milliyetçi oyların ağırlıkta olduğu batı yakasının tepkisine yol açmış. MHP ise emekli vali ve eski MHP Milletvekili Behiç Çelik’in İYİ Parti’den liste başı olmasıyla oy kaybına uğramış. Partililerin aktardığına göre ilk aşamada yaşanan tepki CHP’de yatışmış.

HDP ise kentte 2 vekilliği hedefliyor. Seçmenin ilk önceliğinin işsizlik ve girdi maliyeti olduğu kentte balıkçılıkla uğraşan Azize ve Faruk Almış çifti bir kovasını 15 liradan sattıkları yengeçleri ayıklarken, ekonomik olarak iyi durumda olduklarını belirtti. Faruk Almış, AK Parti ve Erdoğan’dan övgüyle bahsetti. Yaşananların dış güçlerin oyunu olduğunu belirtti. Balıkçı Cemal Ayar ise teknesindeki sardalyaları göstererek, kilosunu 8 liradan verdiğini ve maliyetini çıkarmadığını anlatıp, oyunu HDP’ye vereceğini söyledi. Kuruyemiş satıcısı Şahin Yakalı ve Orhan Can ise Suriyelilerden yakındı ve piyasının durgun olmasının kendilerini etkilediğini belirtti. Mersin’de beklenti 5 CHP, 5 AK Parti, 2 HDP, 1 İYİ veya 4 AK Parti, 4 CHP, 2 HDP, 1 İYİ, 1 MHP yönünde... Geri kalan 1 vekilin ise MHP ile İYİ Parti arasında paylaşılması bekleniyor.

Bir kova yengeci 15 TL’den sattıklarını anlatan Faruk Almış, AK Parti’den övgüyle bahsetti.

**********

LİSTELER SİL BAŞTAN

SURİYE’de yaşananlar ve Afrin Harekâtı’ndan etkilenen Hatay’da milletvekili sayısı bir artıp 11’e çıkmış. Bütün partilerin listelerini değiştirdiği, CHP’nin ise ilan ettiği listeyi yıkıp, yeniden yaptığı kentte AK Parti Kırıkhan kökenli Kültür ve Turizm Bakanı Yardımcısı Hüseyin Yayman’ı 2. Reyhanlı Belediye Başkanı Hüseyin Şanver’i de 3. sıraya koymuş. CHP’nin açıklanan listesinde 1. sıra adayı olan eski İl Başkanı Servet Mullaoğlu’nun liste dışı kalmasına tepki gösterenlerin oyu HDP’li Barış Atay’a yönelmiş. HDP’nin 1 vekil çıkaracağına inanılan Hatay’da beklenti CHP’nin 5, AK Parti’nin 4 milletvekili alacağı yönünde. Bir vekillik ise ittifakların alacağı oylara bağlı olarak AK Parti ya da CHP’ye gidebilir.

Çapa yapan işçiler Hatice ve İbrahim Gülgeç, bu seçim HDP’ye oy vereceklerini söyledi.

**********

ADANA’NIN SANDIĞI

MİLLETVEKİLİsayısı 1 artıp 15’e çıkan Adana’da ittifaklar kadar, ittifak içi yarış da sert geçiyor. Seçmenin ilk kez bu kadar sessizliğe büründüğü Adana’da en büyük sorun tarım ve hayvancılık girdi maliyetlerinin artması. Her partinin gücü oranında seçime asıldığı Adana’da MHP İl Başkanı Bünyamin Avcı’ya göre “Cumhur İttifakı 10 çıkarır, bunun 6’sı AK Parti, 4’ü MHP’nin olur. Geri kalan 5’in 1’ini HDP, diğer 4’ünü de CHP alır.” Sendika Başkanı İsmail Koncuk’u ilk sıra adayı yapan İYİ Parti’nin İl Başkanı Göktürk Boyvadaoğlu ise “Millet İttifakı 9, Cumhur İttifakı 5 ve HDP de 1 alır” dedi. CHP İl Başkanı Emrah Kozay ise beklentilerini “8 Millet, 6 Cumhur, 1 HDP olarak gösterdi; 5 AK Parti, 1 MHP, 6 CHP, 2 İYİ Parti” diye sıraladı.

HDP İl Eş Başkanları Gülseren Tuğral ve Mehmet Masum ise mütedeyyin Kürt seçmeni yeniden kazanacaklarını ileri sürdü ve “2 vekilimiz var 3 yapabiliriz” dedi. Bakan Ömer Çelik’in yeniden aday olmadığı, Bakan Julide Sarıeroğlu’nun 1. sıradan aday gösterildiği AK Parti’nin kıdemli İl Başkanı Fikret Yeni ise “Bize karşı modern haçlı seferi yapılıyor” dedi. İlk kez Arap Alevi toplumun oyunu alacaklarını belirtti.

Seçmenin tercihi ise sahada farklı... Tarlada çocukları ve ailesiyle çapa yaparken sohbet ettiğimiz Hatice İbrahim Gülgeç ile Salih Kurt, geçen seçimlerde oylarını AK Parti’ye verdiklerini söyledi, “Bu kez HDP’ye vereceğiz” dedi. Karpuz üreticisi Vahit Yavuz tercihini CHP’den yana belirtirken, MHP’nin birinci sıra adayı Muharrem Varlı’nın yoğun çaba gösterdiği seçimde beklenti Millet’in 7, Cumhur’un 6, HDP’nin de 2 vekilliği alacağı yönünde.

Fotoğraflar: Can HACIOĞLU, Mehmet ANDAÇ, Mahmut ACARÖZ, Ahmet ÜNSAL, Durmuş Ali KILINÇ, Kadir TAMER, Soner ÖZCAN, Zafer SAMANCI, Beycan ÜÇKARDEŞ, Yusuf KILIÇ, Hasan ATMACA, Veysi İPEK, Orkun ÇİZMELİ, Tacettin DURMUŞ, Kenan TAŞKIN, Kemal ÇAĞLAYAN, Aykut AKTAŞ

YARIN: EGE’DE CUMHUR YEREL, MİLLET MERKEZİ İKTİDARDAN DERTLİ