İskeleti ne olacak?

Anayasa Uzlaşı Komisyonu, Anayasa maddelerini hangi sistemi baz alarak değiştirecek?

Başbakan Davutoğlu’nun dün “Anayasa’nın iskeleti” diye tanımladığı sistemi belirlemeden, yapısı nasıl yükselecek?

Ayrıca unutulmamalı ki, görevine devam kararı alınan Anayasa Uzlaşı Komisyonu da geçen dönem sistem sorunu nedeniyle dağılmıştı.

O nedenle liderlerin önce Anayasa değişikliğiyle birlikte iskeletinde de uzlaşı sağlaması gerekiyor.

Bu sadece Anayasa değil, parçası olan TBMM İçtüzüğü için de geçerli.

Denge ve denetim sisteminin hangi usul ve esaslara göre işleyeceğine karar verilmeden içtüzük değişikliği yapılamaz.

Daha da önemlisi, yapılsa da TBMM’de bugün sağlanan uzlaşıda yol alınamaz.

Nitekim dün grup toplantısı sonrası sohbet ettiğim CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, parlamenter temsili demokratik sistemi esas alarak Anayasa ve içtüzük yapacaklarını belirtti.

Parlamentodaki dört partiden üçünün parlamenter sistemi istediğini anımsatıp ekledi:

“Partilerin hemen hepsi parlamenter demokratik sistemi isterken, başkanlık tartışması doğru olmaz zaten. Yöntemi ve sistemi tartışmasız bellidir, parlamenter sistemdir.”

‘YÜRÜTME EN SONA’

Kuliste AK Parti Anayasa heyetinde de yer alan Başbakan Yardımcısı Lütfi Elvan ile de sohbet ettik.

12 Eylül’den kalma antidemokratik yasalarla birlikte, “ikincil yasalar” olarak da isimlendirilen o dönemde çıkmış genelge, yönetmelikler üzerinde de çalıştıklarını söyledi.

Bunları belirledikten sonra CHP ve MHP’ye değişiklik önerisi götüreceklerini bildirdi.

Yanındaki AB Bakanı Volkan Bozkır’ı işaret ederek, “Birlikte çalışıp muhalefetin de destek verdiği AB’ye vize muafiyeti için çıkarılacak uyum yasalarını da hemen TBMM’ye sevk edeceğiz” dedi.

Getirdikleri yeni sistemde Başbakan’ın önemli iş yükünü üstlendiğini anımsattık, “Böyle bir sisteme ihtiyaç varmış; hem Sayın Başbakan rahatladı, hem de işlerlik arttı” dedi.

Elvan’a da “Uyum Komisyonu hangi iskelete, yani sisteme göre Anayasa maddelerini çalışacak” diye sordum, yanıtı şöyle oldu:

“Yürütmeyle ilgili maddeleri en sona bırakılır. Geri kalan maddeleri demokrasiyi, insan onurunu ve hakkını esas alan, gücünün odağında halkın olduğu Anayasa’yı tamamlar. Sistemine en sonunda karar verilir.”

Maddeler arasında bağ kurulmayan Anayasa’nın sorun olabileceğini belirttim, “Genel ilkelerde anlaşıldıktan sonra sorun olmaz” yanıtını aldım.

‘ÖNCE GÖRÜŞSÜNLER’

HDP Eş Genel Başkanı Demirtaş da parlamenter sistemi istediklerini söyledi.

“Davutoğlu’nun randevusunu iptal ettiğini, Meclis Başkanı’nın da henüz görüşmediğini” belirtti, “Uzlaşı Komisyonu kurup iki satır yazıyla daveti kabul edemeyiz” dedi.

MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural da Anayasa ile birlikte içtüzüğün de sisteminin tespitiyle sağlıklı değişebileceğine dikkat çekti.

“Neyin kim ve nasıl denetleneceğini bilmeden nasıl hareket edilecek?” sorusuyla yanıt verdi.

Başbakan Davutoğlu, Meclis Başkanı ile bugün buluşup görüşmelerini aktarmaya hazırlanırken, Anayasa’nın iskeleti konusunda görüş birliği sağlanmamıştı.

Görünen o ki bu konuyu Meclis Başkanı çözümleyecek.