İSG'nin ertelenmesi ödül mü, ceza mı?

6331 sayılı yasanın yürürlüğe ertelenmesi çalışmalarını durdurabilmek ve farkındalık yaratabilmek amacıyla, iş sağlığı ve güvenliği (İGS) konusunda örgütlenen dört dernek (Denizli, Bursa, İstanbul İSG ve İzmir İSG Dernekleri), ortak bir yazı yayınladı. Uyarı niteliği taşıyan bu yazı milletvekillerine gönderiliyor ve yasanın yürürlüğe girmesinin ertelenmesinin doğuracağı sakıncalar aktarılıyor. Yasa ile birlikte bu alanda çok ciddi bir şirketleşme ve yatırım yapıldığı, sınavlara giren çok sayıda uzman ve eğitimcinin kariyer planlarını bu yasaya göre şekillendirdiği gerçeği, bu itirazı sektör açısından güçlendiriyor.

2 ila 49 çalışanı bulunan işyerlerinde kanunun yürürlüğe girmesinin ertelenmek istenmesine itiraz var. Ertelemenin gerekçesi, İş Sağlığı ve Güvenliği uygulamalarında görülen sorunlar. Sahada ise konunun önündeki en önemli sorun, yasanın buyurduğu iş kurallarının gerçekten hayat kurtaracağına, iş kazalarını ortadan kaldıracağına esnafı ve iş sahiplerini ikna edememiş olması, bu uygulamanın da yeni bir para kaynağı olarak algılanması...

Dernekleri ertelemeyi şöyle özetliyor: Kanunda belirtilen 2-9 çalışanı olan esnaf ve küçük işletme sahipleri yasal yükümlülüklerini Devlet desteği ile yerine getireceklerdi. Maliye Bakanlığı’nın uygun görüşü alınarak bir yönetmelik bugüne kadar çıkarılamadı ve yalnızca bir taslak yönetmelik hazırlanabildi. Ancak maalesef taslakta öngörülen destek, sıkıntı içerisinde bulunan esnafın derdine çare getirecek oranda olmadı. Uygun bir finansman desteği sağlamadan yasayı ertelemek kısa vadede esnafı memnun etmiş gibi görünecektir, ancak bir ölümlü iş kazası veya müfettiş denetlemesinde yasal sorumluluğunu yerine getirememiş olan esnafa nasıl bir kötülük yapıldığı o zaman ortaya çıkacaktır.

Bazı çevreler mevzuatın ve altyapının hazır olmadığını iddia ederek kanunun ertelenmesi gerektiğini dile getiriyorlar ve mevzuatın tamamlanmasını geciktiriyorlar ve bu durumdan rant sağlamaya çalışıyorlar. On yıldır bir türlü iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin kimler tarafından nasıl verileceği konusu Danıştay’dan ve kısır tartışmalardan kurtarılamadı. Tüm sosyal tarafların özellikle sahada çalışan İSG profesyonellerinin ve örgütlerinin görüşleri dikkate alınmalıdır. Yönetmeliklerde zamanında yapılacak değişiklikler ile sorun aşılabilirdi, fakat bu çözüm yolu da uygulanmadı. Sorunların çözümü için bir yıl daha süre istenmesinin gerçek nedeni yapılacak seçimler ile ilgilidir.

Ancak şu gerçekleri de unutmamak gerekir; SGK kayıtlarına göre; 2009 yılında 64.316 iş kazası yaşanmış 1.171 kişi hayatını kaybetmiş, 2010 yılında 62.903 iş kazası sonucu 1.444 kişi hayatını kaybetmiş, 2011 yılında ise 69.227 iş kazası yaşanırken, bu kazalarda 1.700 kişi hayatını kaybetmiştir. Bu ölümlere son vermenin yolu İSG kanununda planlandığı gibi işsağlığı ve güvenliği hizmetlerinin en kısa sürede uygulamaya alınmasıdır