2022 havacılığın zarar ettiği son yıl olacak!
Cenevre - Havacılık sektörü salgından sonra tüm faaliyet alanlarında geri dönmeye devam ediyor. Cenevre’de Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA) merkezindeyiz. Dünyadaki tüm havayollarının yaklaşık yüzde 80’nin üyesi olduğu havacılık sektörünün en önemli kuruluşlarından birisi olan IATA yaklaşık 3 yıl sonra geleneksel IATA Global Media Days (Küresel Medya Günleri) toplantısını yapıyor. Çeşitli ülkelerden gelen gazetecilerle birlikte İsviçre’de, 2023’te havacılık sektörünü nelerin beklediğini, geri dönüşün nasıl devam edeceğini başta IATA General Direktörü Willie Walsh olmak üzere yetkililerden dinliyoruz. Sürpriz haber şu; “Havayolu endüstrisi 2019’dan sonra ilk kez 2023’te yeniden kârlı hale gelecek.”
Havacılık 2023’te kârlılığa dönecek
Pandemi sonrası 2022 bir toparlanma yılı olacağı bekleniyordu. Büyük ölçüde toparlanma oldu. Türkiye bu toparlanma sürecinde henüz 2019 yolcu rakamlarını yakalamasa da Türk Hava Yolları ve Pegasus havayollarının açıkladığı rakamlardan da anlaşılacağı üzere yüksek kârlılıkla ayrışan ülkelerin başında geliyor. Ancak 2022’deki toparlanma süreci Rusya - Ukrayna arasındaki savaş sebebiyle ciddi yara aldı. Bu iki ülkenin hava sahası kapandı. Uçuş hatlarında kesintiler ve değişiklikler oldu. Havalimanları, yeterli personel bulamadıkları için sorunlar yaşandı.
IATA’nın son projeksiyonları, 2022’nin de havacılık endüstri için zarar yazacağını gösteriyor. Fakat bununla birlikte, 6,9 milyar dolar ile havacılığın net kayıpları, 2020 ve 2021’den (sırasıyla 137,7 dolar ve 42 milyar dolar) daha az olacak. IATA’nın Haziran 2022’deki bu yıl için tahmini kayıp rakamının 9,7 milyar dolar olduğunu da hatırlatmak isterim.
IATA’nın tahminlerine göre 2023’te havayolu endüstrisi yüzde 0,6 marjla toplam 4,7 milyar dolar net kâr edecek. Yani kayıplardan kârlılığa dönecek. Ancak 2019 rakamlarına 2023’te de ulaşılmayacak!2019’de havacılık sektörü yüzde 3,1’lik bir marjla 26,4 milyar dolarlık net kâr yapmıştı. Netice itibariyle 2023 için IATA’nın öngörüleri iyimser. Gelecek yıl için bir rahatlama bekleniyor. IATA Genel Müdürü Willie Walsh’ın değerlendirmesi şöyle;
“COVID-19 krizinde havayolları için direnç önemli bir gösterge oldu. 2023’e baktığımızda, 2019’dan bu yana havacılık sektörü ilk karlarla ve finansal neticelerle toparlanma sürecini netleştirecek. Bu sene mali ve ekonomik iyileştirmelerle zararın düşürülmüş olması büyük bir başarı. Üstelik hükümetlerin dayattığı salgın kısıtlamalarına rağmen sektör başarılı bir yıl geçirdi.”
Hava kargonun ivmesi azalacak
IATA yetkililerinin dikkat çektiği en önemli husus ise kargo trafiğinin COVİD-19 öncesi seviyelerin üzerinde kalacağına dair beklentilerin güçlü olması. Ancak 2023’ün tahmini kargo gelirleri 149,4 milyar dolar olacak ve 2022’ye kıyasla 52 milyar dolar düşüş gösterecek. Diğer ifadeyle COVİD-19 günlerini arayacak. Fakat yine de 2019’a göre hava kargo taşımacılığında 48,6 milyar dolar daha yüksek bir gelir rakamı gerçekleşecek. Her halükarda hava kargonun 2023’te yani gelecek yıl, 2019’dan daha iyi performans göstermesi bekleniyor.
4 milyar yolcu 4,7 milyar kâr
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), 2023’te 4 milyardan fazla yolcunun uçmaya hazır olduğu, sektörün de 4,7 milyar dolar net kar elde edeceğini tahmin ediyor. IATA Genel Müdürü Willie Walsh, yüksek maliyetler ve tutarsız hükümet politikaları sebebiyle 2023’te de birçok havayolunun mücadeleye devam edeceğini vurguladı ve uyardı: “Havayolları, vergi veya altyapı ücretlerindeki herhangi bir artışa karşı tetikte olmalı.”
Ancak Walsh, 779 milyar dolarlık tahmini gelir üzerinden 4,7 milyar dolarlık kârın sektörü sağlam bir mali temele oturtmak için kat edilmesi gereken çok yol olduğunu gösterdiğine dikkat çekiyor. IATA Genel Müdürü, önümüzdeki yıl bazı havayolları için büyük zorluklar olduğunu öngörerek, birçoğunun bilançosunda onarılması gereken çok fazla hasar olduğunu belirtiyor.
IATA, küresel yolcu talebinin 2022’deki yüzde 70,6’lık bir tahminden, 2023’te 2019 seviyelerinin yüzde 85,5’ine ulaşmasını tahmin ediyor. IATA, özellikle Çin pazarındaki COVİD-19 politikalarının sebep olduğu belirsizliklerin küresel talep toparlanmasını etkilediğini belirtiyor.
