Altın fiyatlarını yükselten temel dinamik ne?
Altın fiyatları dur durak bilmiyor. Önce 9 yıl önceki rekoru olan 1.920 doları geçti, sonra da 2.000 dolarlık sınırı. Bir hafta içinde iki eşiği atlayan altın fiyatları 2.000 dolar kulvarında yoluna devam ediyor.
Dün 50 dolar daha artan altının onsu 2.055.79 dolara çıktı. Altın fiyatının bu düzeyi bir ay önceye göre yüzde 15 arttı. Dolar bazında bir aylık kazanç yüzde 15.
BİR AYDA %18 ARTIŞ
-Türkiye’de ise fiyatları izlediğimiz gram altın üzerinden bir ay önceki 391.83 TL’den dün 465.20 TL’ye kadar yükseldi. Bir aylık artış yüzde 19’u buldu. Bu arada belirtelim cumhuriyet altınının fiyatı 3 bin lirayı buldu.
-Altının uzun vadeli yükselişine başladığı 13 Aralık 2015’teki 1.055.79 dolarlık düzeyine göre artışı yüzde 96.6’ya vardı.
-Gram altın ise aynı dönemde 102.36 TL’den 465.20’ye yükselerek yüzde 354 düzeyinde artış kaydetti. Günlük fiyatlar yerine ortalama fiyatları alsak da durum fazla değişmiyor. Aralık 2015’te 100.66 TL olan gram altın fiyatı Temmuz 2020’de 406.20’ye yükseldi. Bu da 4.5 yılda yüzde 303 artış demek.
DÜŞÜK İSTİHDAMDAN YÜKSEK ALTIN
-Altının dünkü yükselişinde etkili olan yeni gelişme ise ABD özel sektör istihdam artışının 1.5 milyon kişi beklenirken 167 bin de kalmasıydı. Ekonominin toparlanmasının en önemli verilerinden biri olan istihdamın düşük artışı ile dolar geriledi. ABD dolarının değerini yansıtan Dolar Endeksi 93’ün de altına indi ve 92.547’e geriledi.
-Bu da günlük bazda yüzde 1 düşüş demek. Dolar aşağı ise altın yukarı formülünün çalışması gayet doğal. Çünkü altın da dünyada dolarla fiyatlanıyor.
-Doları düşüren gelişme aynı zamanda faizleri baskılayan bir etkiye sahip. ABD 10 yıllıkları 0.50’yi gördü ama asıl küresel çapta negatif faizle işlem gören tahvillerin tutarı 16 trilyon dolar yükseldi. Bu tutar, geçen yılın ağustos ayında 17 trilyon dolarlık rekor düzeyden sonraki ikinci en yüksek seviye.
Negatif faizden kaçışta sığınılacak limanlardan biri de altın.
17 TRİLYON DOLARLIK LİKİDİTE
-Pandemi nedeniyle hükümetlerin açtıkları mali paketler ile merkez bankalarının parasal paketleri de rekor düzeye yükseldi. Hükümetlerin açıkladığı mali veya harcama paketlerinin büyüklüğü 11 trilyon, merkez bankalarının parasal paketleri 6 trilyon doları buldu. İkisinin toplamı 17 trilyon dolar ve bu küresel krizdeki likiditeden daha büyük.
-ABD’de yeni bir harcama paketi üzerinde Demokratlar ile Cumhuriyetçilerin anlaşmaya yaklaştıkları bilgisi geliyor. Cumhuriyetçiler 1 trilyon dolarlık paket açarken Demokratlar paketin büyüklüğünün 3.5 trilyon dolar olmasını savunuyor.
-Sonuçta anlaşacaklar ve devletlerin harcama toplamına kaç trilyon dolar ekleneceğini göreceğiz. Altının son dönemdeki ivmelenmesinde bu paketin de etkisi olduğu açık.
PARA İLE ALTIN MİKTARI FARKI
-Toplamı 17 trilyon dolara varan harcama ve parasal paketlerin büyüklüğü ile faizlerin tarihi en düşük düzeylerine inmesi altının yıldızını parlatan en önemli iki gelişme.
-AB’den sonra ABD’den de yeni bir paket açılacak olması son dönemde altını ivmelendirdi. Küresel likiditeye eklenen 17 trilyon doları, sistem pandemi sonrasında yaklaşık 5 ayda yarattı. Ancak altının arzı çok yavaş artırılabiliyor. Küresel çapta parasal miktarla altının miktarı arasındaki makasın büyümesi, fiyat yükselişinin arkasındaki temel dinamik.
