Terörsüz Türkiye süreci sonrası genel infaz düzenlemesi
"Terörsüz Türkiye" sürecinde siyasi partilerin raporlama aşaması sona yaklaşıyor. MHP ve DEM Parti raporlarını Meclis Başkanlığı'na sundu. AK Parti ve CHP'nin raporlarını ise önümüzdeki hafta başında sunması bekleniyor. Bu raporlar, sürecin gerektirdiği yasal düzenlemelere ilişkin önemli ipuçları içerse de, nihai yol haritası tüm raporların birleştirilmesiyle hazırlanacak Komisyon Nihai Raporu ile ortaya çıkacak. Komisyon çalışmasının en kritik başlıklarından biri ise, sürecin başarıyla tamamlanması halinde gündeme gelebilecek infaz düzenlemesi. Peki, nasıl bir düzenleme söz konusu? Fevzi Çakır yazdı..
Terörsüz Türkiye hedefi doğrultusunda kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu, ağustos ayından bu yana çalışmalarını sürdürüyor. 5 Ağustos’ta ilk toplantısını yapan komisyon, dört ayda 19 kez toplandı.
Bu süreçte 135 kişi ve kurum dinlendi, toplam 1145 sayfa tutanak tutuldu. Dinleme sürecinin tamamlanmasının ardından rapor yazım aşamasına geçildi. Siyasi partilerin raporlarını sunmasının ardından ise nihai raporlama süreci başlayacak.
DEM PARTİ'DEN 99 SAYFALIK RAPOR
DEM Parti’nin sunduğu 99 sayfa ve 6 bölümden oluşan raporda, sürecin ilerleyişi, hukuki altyapı ihtiyacı, cezaevi uygulamaları ve infaz sistemi ayrıntılı biçimde ele alındı. Raporda, infaz rejimine ilişkin değerlendirmeler de özel bir başlık altında yer aldı.
MHP, İNFAZI ŞARTA BAĞLADI
MHP’nin 120 sayfalık raporu, Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız tarafından Meclis Başkanlığı’na sunuldu. Yıldız, raporla ilgili yaptığı değerlendirmede,“Hukuken atılacak adımlar, örgütün tamamen dağılmasına ve silahların teslim edilmesine bağlıdır” dedi.
Bu çerçevede MHP raporunda, infaz başta olmak üzere hiçbir yasal düzenlemenin, örgütün kendini feshettiğine dair sahada somut ve pratik teyit alınmadan gündeme getirilemeyeceği vurgulandı.
AK PARTİ RAPORU HAFTAYA SUNULACAK
AK Parti’nin raporunda, ceza ve infaz mevzuatında değişiklik yapılabileceğine dair genel çerçeve ifadeler yer alacak. Raporda, “Ceza infaz kanunu ve diğer ceza ve usul kanunlarında, toplumsal hassasiyetleri gözeten, adil, hakkaniyetli ve eşitlikçi düzenlemelere ihtiyaç olduğu değerlendirilmektedir." şeklinde bir ifadenin bulunması bekleniyor.
Yaklaşık 60 sayfa olduğu belirtilen AK Parti Grubu raporunun, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulmasının ardından önümüzdeki hafta Meclis Başkanlığı’na verilmesi planlanıyor.
GENEL İNFAZ DÜZENLEMESİ GELECEK Mİ?
Komisyon çalışmasının en kritik başlıklarından biri, sürecin başarıyla tamamlanması halinde gündeme gelebilecek infaz düzenlemesi. AK Parti Meclis Grubu’nda yapılan değerlendirmelerde, düzenlemenin sadece terör suçlarına özgü olmayacağı görüşü öne çıkıyor.
Bu yaklaşımın arkasında iki temel gerekçe bulunuyor: Teröre özel düzenleme algısından kaçınmak ve Kovid düzenlemesinin yarattığı yeni eşitsizlikleri gidermek.
Sadece örgüt mensuplarını kapsayan bir infaz düzenlemesinin, kamuoyunda “teröristlere af” algısı oluşturmasının önüne geçilmek isteniyor. Bu nedenle düzenlemenin genel ve kapsayıcı olması hedefleniyor.
AK Parti Grubu’nda, son kovid infaz düzenlemesinin bir eşitsizliği giderirken beraberinde yeni eşitsizlikler ürettiği değerlendirmesi yapılıyor. Aynı suçu işleyen, benzer cezalar alan hükümlülerin farklı tarihler nedeniyle farklı infaz rejimlerine tabi tutulmasının, ceza adaletini zedelediği ifade ediliyor. Bu durum, genel bir infaz düzenlemesini yeniden gündeme taşıyan önemli gerekçelerden biri olarak görülüyor.
MASADAKİ FORMÜL: YARI YARIYA İNFAZ
AK Parti Grubu’ndaki hakim değerlendirmeye göre, süreç arzu edilen şekilde tamamlanır ve örgütün kendini feshettiği pratik olarak teyit edilirse, şu model öne çıkacak:
• Belirlenecek bir tarihe kadar işlenen suçlar bakımından infazın 3/2 yerine yarı oranında uygulanması
• Örneğin 10 yıl hapis cezası alan bir hükümlünün, 5 yıl cezaevinde kaldıktan sonra kalan süresini dışarıda geçirebilmesi
• Tahliyelerin, Cezaevi Gözlem Kurulları ve iyi hâl değerlendirmeleri sonrasında mümkün olması
HANGİ SUÇLAR KAPSAM DIŞI?
Toplum vicdanını derinden yaralayan suçlar için istisna korunacak. Buna göre cinsel suçlar, çocuğa karşı suçlar ve yakın akrabaya yönelik kasten öldürme gibi suçlarda infaz rejimi değişmeyecek; bu suçlar yönünden 3/2 infaz uygulaması devam edecek.
ISLAH VE REHABİLİTASYON VURGUSU
AK Parti Grubu, ceza infaz sisteminin temel amacının yalnızca cezalandırma değil, ıslah ve topluma yeniden kazandırma olduğunu vurguluyor. Bu çerçevede, genel infaz düzenlemesinin hem cezaevlerindeki yoğunluğu azaltacağı hem de hükümlülerin rehabilitasyon sürecini güçlendireceği değerlendiriliyor.
KRİTİK EŞİK: SÜRECİN BAŞARISI
Kulislerde altı çizilen nokta net. Genel infaz düzenlemesi, Terörsüz Türkiye sürecinin devlet perspektifinden başarıya ulaştığının pratik olarak teyit edilmesi halinde gündeme gelecek. Örgütün silahlı yapısını sonlandırdığına ve kendini feshettiğine dair sahadaki somut göstergeler, bu düzenlemenin ön şartı olarak görülüyor.
