Kişiye özel mikrobiyota analizi sayesinde sağlık risklerinizi azaltın
Son yıllarda yaygın kullanılan probiyotikler kişiye özel analiz sonucuna göre mi alınmalı? Uzmanlar, "Besinlerden alınan probiyotik miktarı her birey için yeterli olmayabilir" diyor. Bunun nedeni her bakterinin canlılık oranı, mide asidine dayanıklılığı ve vücutta tutunma kapasitesinin farklı oluşuyla açıklanıyor. Her bireyin bağırsak mikrobiyota içeriği farklı olduğu için herkesin aynı probiyotiği kullanmaması gerekiyor. Kişiye özel mikrobiyota analizi yapılmadan kullanılan probiyotikler bazı durumlarda etkisiz kalıyor, bazı durumlarda ise istenmeyen sonuçlara yol açabiliyor. Probiyotiklerin kişiye özel analiz sonrasında kullanılmasının katkıları ise çok olumlu bulunuyor
Bağırsaklarımızda yaşayan trilyonlarca mikroorganizma, sağlığımızı düşündüğümüzden daha çok etkiliyor. Uzmanlar mikrobiyotanın, sindirim sisteminden bağışıklığa ve hormon dengesine kadar pek çok sistem üzerinde çok önemli etkileri olduğuna dikkat çekiyor. Mikrobiyota dengesinin korunması sağlığın temeli, bozulması ise pek çok hastalığın başlangıcı olarak görülüyor Probiyotikler; metabolik sendrom, depresyon, otoimmün hastalıklar, bazı kanser türleri, dermatolojik ve gastrointestinal rahatsızlıklar üzerinde büyük rol oynuyor. Bu alanda özellikle mikrobiyota-beyin ekseni konusunda yapılan araştırmalar ise çığır açıcı olarak değerlendiriliyor.
MİKROBİYOTANIN DENGESİ BOZULURSA
Bağırsak mikrobiyotası “ikinci beyin” olarak tanımlandığı için, dengesi bozulduğunda; diyabetten depresyona, obeziteden otoimmün hastalıklara kadar pek çok soruna zemin hazırlanmış oluyor. Kişiye özel probiyotik kullanımının, gelecekte “sağlığın kişisel parmak izi” olduğu belirtiliyor ve mikrobiyotamızı tanımanın, kendimizi tanıma anlamı taşıdığına dikkat çekiliyor. Uzmanlar, bu nedenle mikrobiyota analizini günümüzde kişisel sağlık yönetiminin bir parçası olarak değerlendiriyor.
PROBİYOTİK NEDİR?
Haberin içeriğinin daha iyi anlaşılabilmesi için bazı kelimelerin anlamlarını açıklamak gerekiyor. Bu kelimeler; “mikrobiyata”, “probiyotik” , “prebiyotik” ve “postbiyotik” olarak sıralanıyor:
*Mikrobiyota: Vücudumuzda, özellikle de bağırsaklarımızda yaşayan ve trilyonlarla ifade edilen mikroorganizmalar bütünü.
*Probiyotik: Canlıların (insanların, hayvanların ve bitkilerin) sağılığına faydalı olan canlı bakteriler.
*Prebiyotik: Probiyotiklerin besin kaynağı.
*Postbiyotik: Probiyotiklerin ürettiği yararlı biyolojik maddeler.
PROBİYOTİK KAYNAĞI BESİNLER
*Yoğurt
*Kefir
*Tarhana
*Turşu
*Boza ve fermente peynir türü besinler
Not: Yeterli ve etkili kullanım için bireye özel analiz gerekiyor.
PROBİYOTİKLERİN SAĞLADIĞI FAYDALAR
*Bağışıklığı desteklerler.
*Bağırsak dengesini korurlar.
*Enflamasyonu azaltırlar.
*Ruh halini olumlu etkilerler.
*Diyabet, obezite ve alerjik hastalık riskini düşürürler.
PROBİYOTİKLERİN ÇEŞİTLERİ
Piyasada çok sayıda probiyotik ürün bulunuyor. Marketlerde satılan gıda ürünleri (yoğurt, peynir, içecekler, çay vb) yanında, eczanelerde ve kozmetik raflarında bulunan gıda takviyeleri ve kozmetik ürünler de probiyotik içeriyor. Bu ürünlerin çoğunda “Lactobacillus”, “Bifidobacterium”, “Saccharomyces” gibi suşlar yer alıyor. Ürünlerin ne kadar gerçek ve kullanım alanlarının ne kadar doğru olduğunun belirlenmesi ise araştırma gerektiriyor.
KİŞİYE ÖZEL PROBİYOTİK
Uzmanlar vücuda dışarıdan gereksiz takviye verilmesinin doğru olmadığını belirtiyor. Bu nedenle probiyotik kullanımı öncesinde mutlaka bir uzmana danışılması gerekiyor. Bu noktada hedefe yönelik kullanımın önemine dikkat çekiliyor ve probiyotik kullanımının kişiye özel olması gerektiğine dikkat çekiliyor.
BİLİMİN ÜRÜNE DÖNÜŞTÜĞÜ NOKTA
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Yerleşkesi bünyesindeki Teknoloji Geliştirme Merkezi’nde (TEKMER) yürütülen üniversite – sanayi iş birliği projeleriyle, bilimsel bilginin ürüne dönüşmesini sağlayan Ar-Ge çalışmaları yönetiliyor. Yaklaşık 20 yıldır probiyotik mikroorganizmalar üzerine çalışan ve mikrobiyota analizi ile hastalıklar arasındaki ilişki konusunda hem akademik hem de proje düzeyinde önemli araştırmalar yürüten Prof. Dr. Gülçin Alp Avcı, “Bilim sadece laboratuvarda ve akademik raflarda kalmamalı, toplum sağlığına da dokunmalı. Mikrobiyotayı anlamak, geleceğin tıbbını şekillendirmek demektir” diyor. Avcı, kişiye özel probiyotik kullanımının önemine değinerek, doğru mikrobiyota analizi ile sağlığın kişiye özel haritasının çıkarıldığını söylüyor.
HERKESİN MİKROBİYOMU FARKLI
Mikrobiyota analiziyle belirlenen kişiye özel formüller, herkesin mikrobiyomunun farklılık gösterdiğine işaret ediyor. Bu farklılık; genetik faktörler, beslenme biçimi, stres ve çevresel faktörlere göre değişiyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) kişiselleştirilmiş probiyotiklerin antibiyotik sonrası bağırsak florasını 3 kat hızlı toparladığı belirtiliyor. Japonya’da belli suşların depresyon ve anksiyeteyi azalttığına dikkat çekiliyor. Gülhane TEKMER’de gerçekleştirilen projeler ise bağırsak hastalıkları ve immün bozukluklar üzerine klinik sonuçlar ortaya koyuyor.
