İsmail Afşar, 1969'da Yunak'ta doğdu. Afşar, ilk ve orta öğreniminin ardından Boğaziçi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü, Missouri State University  (ABD) Siyaset Bilimi ve  Ekonomi Bölümlerinde lisans; Ohio University, Akron (ABD) Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bölümünde yüksek lisans eğitimlerini tamamladı.

Afşar, Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığında uzman, Finansman-Fon Yönetimi Daire Başkanlığı, Strateji Planlama Daire Başkanlığı görevleri ile Dünya Bankası-Özelleştirme İdaresi - İŞKUR ve KOSGEB ortaklığında Sosyal Destek Projesi Koordinatörü ve AB Uyum Çalışmaları Koordinatörü olarak da görev yaptı.

Afşar, aynı zamanda Milli Güvenlik Akademisi 51. Dönem Müdavimi olup Dünya Bankası – Kırsal ve Yerel Kalkınma, NATO Uluslararası Güvenlik, Kamu - Özel Sektör İşbirliği gibi birçok alanda ulusal ve uluslararası kurs ve seminerlere katıldı ve eğitimler aldı.

Afşar, 2002 yılı itibarıyla, Security Papers Ltd. (Pakistan), Kayseri Şeker Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu Üyelikleri ile İskenderun Demir ve Çelik A.Ş., Et Balık Ürünleri A.Ş, JTI Central Asia (Kazakistan) Denetim Kurulu Üyeliklerinde de bulundu.

1994 yılı itibarıyla milletvekili danışmanlığı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Bakan Müşavirliği, Avrupa Birliği ve Özelleştirmeden Sorumlu Devlet Bakanı Bakan Müşavirliği ve Başbakanlık Müşavirliği görevlerini yürüttü.

İyi derecede İngilizce ve Fransızca bilen Afşar, evli ve 2 çocuk babasıdır.