Havalimanları yeni rekorlara başladı!

Havalimanları küresel ölçekte toparlanmaya devam ediyor. Salgının etkisiyle yaşanan yolcu kayıpları, kapanan uçuş hatları ve yerine konmakta güçlük çekilen personel sorunları 2023’te büyük oranda geride kaldı. İstanbul Havalimanı gibi bazıları salgın hızlı atlatıp, yeni yolcu rekorları kırmaya başladılar. Güney Amerika’nın en önemli ve en büyük havalimanı, Brezilya’nın ticari merkezi konumundaki Sao Paulo’da bulunan Guarulhos International Airport (GRU) da 2023’te salgının etkisini geride bırakan havalimanlarından…

Türk Hava Yollarının (THY) Airbus A350-900 yeni nesil uçaklarla haftada 11 sefer yaptığı Güney Amerika’daki en önemli merkezi Sao Paulo Guarulhos Havalimanı’nı pandemi sonrası deneyimleme şansım oldu. THY, 11 uçuşun 4’ünü Arjantin’in başkenti Buenos Aires’s bağlantılı olarak uçuyor. Aynı zamanda Sao Paulo ile Buenos Aires arasında yolcu taşıma hakkına sahip. İki ülke de bu konuda THY destek olmuş ve geçen yıl bu iki şehir arasında yaklaşık 40 bin yolcu taşımış. Yani THY tercih edilmenin hakkını vermiş. Sao Paulo Havalimanı’nın 3 terminali bulunuyor. Ancak birincisini sadece iki havayolu kullanırken, asıl yoğunluk 2 ve 3’ncü terminallerde gerçekleşiyor. Güney ve Kuzey Amerikalı havayolları ile birlikte Afrikalı şirketler terminal 2’yi kullanıyor.

Sao Paulo’dan dönerken THY’nin Avrupa, Orta ve Uzak Doğulu havayollarıyla birlikte kullandığı terminal 3’ü zaman ayırıp biraz incelemeye çalıştım. Şehir merkezine trafiğini durumuna göre araçla 35-45 dakikalık mesafede. Guarulhos Havalimanı (GRU) temiz, düzenli, çok sayıda yiyecek-içecek ve alış- veriş mekanlarına sahip. Adetlerini sayamadığım kadar da özel yolcu salonları (lounge) olan bir havalimanı.

THY de bu havalimanında Brezilya’nın önde gelen bankası, Banco Safra’nın özel yolcu salonunu kullanıyor. Ancak Banco Safra Lounge’u sadece THY değil, diğer önemli havayolları; United, Lufthansa, Air Canada, Emirates, ITA Airways, Priorty Pass sahipleri, South African Airways, Copa Airlines ve TAP Air Portugal da kullanıyor.

Terminal 3’ü gezerken havayollarına, havalimanına, bankalar ile Visa, Master ve American Experes kartlara, ödeme sistemlerine ait lounge çeşitliliğine şaşırdım. 40 milyon yolcu ağırlayan bir havalimanında çeşitli segmentlerde, tasarım ve hizmet sınıflarında özel yolcu salonu bulunuyor. İstanbul Havalimanı’nın da bu çeşitliliği kesinlikle yakalaması lazım.

Sao Paulo Havalimanı’nda VİSA’nın güvenlik ve pasaport bölümünden “Fast Pass/ Hızlı Geçiş” uygulaması dahi vardı. Her VİSA kartı olanlar değil, “VİSA Infinite” kart sahipleri hızlı geçip, özel yolcu salonunda faydalanabiliyorlar. Master Card Black sahipleri de Master’ın lounge’na girebiliyor. American Express de kendi lounge’da premium kart sahiplerini ağırlıyor. Bu havalimanında 3 ödeme sisteminin bir rekabeti de var gibi…

Biz de yerli ve milli ödeme sistemi Troy’u yönetenlerde bir vizyon olsa bu tarz girişimlerle üst sınıfları hedefleyebilirler. Maalesef Merkez Bankası ve Bankalar Birliği bu konularda çok zayıf, yeterli vizyon ortaya koyamıyor. Yabancı ödeme sistemlerinin komisyonlarıyla yetiniyorlar. Lobileri aşamıyorlar. İstanbul Havalimanı bence onları da teşvik edici uygulamalar ortaya koyabilir. Çünkü sadece İstanbul Havalimanı ve Türk Hava Yollarına ait özel yolcu salonları sürekli yeni başarılara imza atan havalimanına için yeterli değil. Bunların dışında çeşitli kategorilerde lounge’ların da kesinlikle olması lazım. Yakında Emirates Havayollarının özel yolcu salonu hizmete girecek, ama başka da yok. Bazı havayolları da maliyetler sebebiyle özel lounge girişiminde bulunmuyor. Neticede İstanbul Havalimanı endekslere göre kendi kategorisinde en az lounge hizmeti sunan meydan…!

Brezilya’nın en büyük ve dünyanın en önemli havaalanından birisi olan Sao Paulo Guarulhos Havalimanı, 2023 yılında bir önceki yıla, 2022’ye göre yüzde 19,8 artış sağlamış ve yolcu sayısını 41 milyon 308 bine çıkarmış. Bu rakam aynı zamanda havalimanı tarihinin en iyi üçüncülük rekoru. GRU, en son pandemi öncesinde 2018’te 42 milyon 230 bin ve 2019’da ise 43 milyon yolcuya ulaşmış, salgın sonrasında ise ilk yüksek rakamı geçen yıl yakalamış. Bu sene yeni bir rekor kırması, pandemi öncesi yolcu sayılarını aşması bekleniyor.

Sao Paulo Guarulhos Havalimanı, Brezilya’nın ana giriş kapısı ve ülkenin en büyük iki havayolu; Latam ve GOL’ün de merkezi, ülkenin diğer önemli havayolu Azul’un ise en önemli uçuş üslerinden birisi. “Bu havalimanı Latin Amerika’da kiminle rekabet ediyor? Şeklinde bir soru aklınıza gelebilir. THY’nin Güney Amerika’daki diğer iki önemli uçuş noktaları olan Kolombiya’nın Bogota şehrindeki El Dorado ile Mexico City’deki Benito Juarez havalimanları GRU’nun rakipleri. Zaten Latin Amerika’nın en yoğun üç havalimanı da bunlar.

GRU'yu kullanan havayolları şunlar:

GRU Terminal 1

GRU Terminal 2

GRU Terminal 3

Sao Paulo Havalimanı’nda yolculara dünya mutfaklarından hizmetler sunan 50’den fazla yeme-içme mekanı bulunuyor. Kişisel bakım yaptırılacak salonlarla birlikte hediyelik eşya, kozmetik ürünler, döviz büroları ve aklınıza gelecek türden çeşitli mağazalar söz konusu.

Havalimanında Terminal 2 ile Terminal 3 birbirine bağlı, yürüyerek geçilebiliyor. Ancak Terminal 1'e gitmek isteyenlerin havalimanının otobüslerini kullanması gerekiyor. Havalimanı içinde otel bulunmuyor, ama çok yakınlarında 20’den fazla ve değişik kategorilerde, kesenize uygun otelde konaklamanız mümkün. Eğer THY ile bu havalimanına gelip Brezilya’nın bir başka şehrine uçacaksanız veya Latin Amerika’da diğer ülkelere seyahat edecekseniz güzel bir günü Sao Paulo’da geçirebilirsiniz. Hatta bir günü bu şehirde geçirip öyle yolunuza devam etmenizi hararetle tavsiye ederim. Zira GRU’nun yakınlarında Ibirapuera Park, Sao Paulo’nun meşhur Municipal Marketi, Paulista Avenue ve Pico do Jaragua gibi yerlerde güzel zaman geçirip, farklı bir deneyim yaşayabilirsiniz.

İstanbul Havalimanı'nı referans alarak dünyanın diğer meydanlarındaki gelişmeleri de takip edince, Brezilya'da olduğu gibi başka kıtalarda, bölge ve ülkelerde havalimanlarındaki olumlu gelişmeleri gözlemliyorum. 2024, eğer yeni bir sürprizle karşılaşmazsak havacılıkta rekorların kırıldığı bir yıl olabilir.