Çin Açılımı

T&uuml;rkiye ile &Ccedil;in arasında ilgin&ccedil; gelişmeler yaşanıyor. Daha d&uuml;ne kadar &Ccedil;in ile &uuml;lkemiz arasındaki ilişkiler olduk&ccedil;a sınırlıyken bug&uuml;n iki &uuml;lke arasında tic&acirc;r&icirc;, sına&icirc;, ekonomik ilişkilerin yanı sıra asker&icirc; ilişkilerin kurulması olduk&ccedil;a dikkat &ccedil;ekicidir. Konya da d&uuml;zenlenen ve &Ccedil;in Hava Kuvvetleri nin de katıldığı tatbikat, bir NATO &uuml;lkesi olan T&uuml;rkiye nin &Ccedil;in gibi yeni bir d&uuml;nya g&uuml;c&uuml;yle yaptığı ve bir tatbikat olmakla sınırlı kalmayacağı anlaşılan yeni bir d&ouml;neme işaret etmektedir. Asker&icirc; alanda ortaya &ccedil;ıkan gelişmelerin asker&icirc; te&ccedil;hizat, teknoloji transferi konusunda işbirliği imk&acirc;nlarını ortaya &ccedil;ıkarması şimdiden &uuml;zerinde konuşulmaya değer bir konu haline gelmiştir. &Ccedil;in ve T&uuml;rkiye &Ccedil;in le biz T&uuml;rkler arasında kad&icirc;m zamanlara uzanan uzun bir tarihin bulunduğunu hepimiz biliriz. T&uuml;rkiye nin bu &ccedil;ok eski tanıdıkları yeniden fark etmesi sanırım daha &ccedil;ok &Ccedil;in tarafından yapılan girişimlerin sonucunda ortaya &ccedil;ıkmış, uyarılmış, bir yeni ilişkiler kurma arzusu yaratmıştır. &Ccedil;in aslında sadece T&uuml;rkiye ye değil b&uuml;t&uuml;n d&uuml;nyaya a&ccedil;ılmıştır. Artık d&uuml;nyanın karşısında eski kom&uuml;nist &Ccedil;in değil dev bir ekonomiye sahip ve bu dev ekonominin inanılmaz &ouml;l&ccedil;&uuml;lerde b&uuml;y&uuml;me performansıyla kabına sığmayan modernleşen bir &Ccedil;in vardır. 2001 yılında resm&icirc; bir ziyaret vesilesiyle gittiğimiz &Ccedil;in de, parti g&ouml;revlisi olduğu bilinen bir hanım bizi uğurlamak i&ccedil;in geldiğinde, bana &Ccedil;in deki gelişmeleri nasıl buldunuz diye sormuştu. Kanaatlerimi s&ouml;yledikten sonra peki siz bu başarıyı nasıl &icirc;z&acirc;h ediyorsunuz? diye ben ona sorduğumda cevabı hazırdı: Kapitalizmin ve sosyalizmin iyi taraflarını alıp birleştirdik ve ortaya &Ccedil;in mucizesi dedikleri şey &ccedil;ıktı. Bunu parti başardı demişti. Burada kom&uuml;nist partisinin resm&icirc; g&ouml;revlisine demek ki kapitalizmin de iyi tarafları olduğunu s&ouml;yl&uuml;yorsunuz diye mukabele ettiğimde, onun nasıl telaşa kapıldığını, aslında başka bir şey demek istediğini izaha &ccedil;alışırken y&uuml;z&uuml;n&uuml;n nasıl kızardığını, nasıl zorlandığını anlatamam. Peki, ger&ccedil;ekten &Ccedil;in bunu nasıl başardı? Onların anlattığı 18 &Ccedil;ift&ccedil;i Hikayesi ne inanalım mı? Bilindiği gibi &Ccedil;in in kom&uuml;nist bir y&ouml;netim tarzına rağmen kapitalist modele a&ccedil;ılan ekonomik devrimi nasıl ger&ccedil;ekleştiği &ccedil;ok merak edilen bir konudur. &Ccedil;in in bu soruya cevap verirken kullandığı 18 &Ccedil;ift&ccedil;inin Hik&acirc;yesi aslında Deng Xiaoping d&ouml;neminde yaşandığı iddi&acirc; edilen resm&icirc; ideolojinin bir &ouml;yk&uuml;s&uuml; olarak g&ouml;r&uuml;lebilir. Hik&acirc;yenin yaşanıp yaşanmaması &ccedil;ok &ouml;nemli olmamasına rağmen, hik&acirc;yenin sembolik olarak ifade ettiklerinin arkasında ortaya koyduğu mantık &ouml;nemlidir. Değişimi Anlamak Kısaca hik&acirc;yede anlatılan şudur: &Ccedil;in de Mao d&ouml;neminde topraklar kamulaştırılmış ve k&ouml;yl&uuml;lerin &uuml;rettiklerine devlet b&uuml;t&uuml;n&uuml;yle el koyarak, k&ouml;yl&uuml;leri a&ccedil;lık sınırında bir hayata mahk&ucirc;m etmiştir. Bu a&ccedil;lık ve sefalet d&ouml;neminde yaşayan Anhui Eyaletinden 18 &ccedil;ift&ccedil;i &acirc;ilesi, kendi aralarında bir s&ouml;zleşme yaparak &uuml;zerlerinde &ccedil;alıştıkları topraklardan, devletin belirlediği &uuml;retim sınırının &uuml;st&uuml;nde mahs&ucirc;l elde edip, devletin istediğini verdikten sonra arta kalan kısmı gizlice satmaya başlamışlardır. Bir m&uuml;ddet sonra bunu g&ouml;ren başka &ccedil;ift&ccedil;i &acirc;ileleri de aynı şeyi yapmaya başlamış, b&ouml;ylece yasal olmayan gizli bir ticaret sekt&ouml;r&uuml; oluşmuştur. 18 &Ccedil;ift&ccedil;inin başlattığı bu girişimcilik birincisi; yeni bir sivil sekt&ouml;r&uuml;n doğmasına yol a&ccedil;tığı gibi devletin m&uuml;d&acirc;halesinin dışında kalan bir alanda kapitalizmin ilk tohumlarının yeşermeye başlamasına yol a&ccedil;mıştır. Bu uygulama tarımsal alanda tarım dışına transfer edilen değerler &uuml;zerinden basit sermaye birikimi oluşumuna yol a&ccedil;mıştır. Deng bu gayri yasal durumu tespit edip halkın bu yaratıcılığını yasal bir &ccedil;er&ccedil;eve i&ccedil;erisinde ekonomiye kazandırmaya &ccedil;alışmıştır. Bunun sonucunda hem tarımsal &uuml;retim artmış hem de kamu eliyle oluşturulan sermaye birikimine, sivil alanda ortaya &ccedil;ıkan birikimin eklenmesi sağlanmıştır. &Ccedil;in - T&uuml;rkiye ilişkilerindeki yeni durumu anlamak i&ccedil;in &ouml;ncelikle &Ccedil;in modernleşmesini anlamak gereklidir.