Kendi kayıt alanından tercih yapan avantajlı olacak
TÜM öğrencilerin tercih yapmak zorunda olduğu yerel yerleştirme sistemi ile yaklaşık 1 milyon öğrenci liselere yerleştirilecek. Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yayımladığı Tercih ve Yerleştirme Kılavuzu’nda yerel yerleştirmenin kuralları da anlatılıyor. Yerel yerleştirmede öğrenci kendi kayıt alanı içinde okulları tercih ettiği zaman şansı daha yüksek olacak.
Peki yerel yerleştirmenin kuralları nedir? Tercihlerinizi yaparken neleri dikkate almanız gerekiyor? Gelin önce bu kurallara bakmadan yerel yerleştirmenin kayıt alanı, komşu kayıt alanı ve kayıt alanı dışı olarak nitelendirilen tanımlarının ne olduğuna bakalım:
KAYIT ALANINDAKİ OKULLAR
Kayıt alanı, eğitimde süreklilik ve coğrafi bütünlük esasına dayalı olarak öğrenci sayısı, okul türü, kontenjan ve donanımları göz önünde bulundurularak il/ ilçe milli eğitim müdürlüğünce ortaokul ve liselerin birbirleri ile eşleştirildiği ve kayıt yapılabilecek farklı ortaöğretim kurumlarından oluşturulan alanı anlatıyor. “Kayıt alanındaki okullar” öğrenci için ikamet adresinin bulunduğu alanı ifade ediyor. Bu bölümde çıkan okullar öğrencinin adresi dikkate alınarak tercih yapması için listeye alınmış okullardan oluşuyor. Bu okullar yeşil olarak gösteriliyor.
KOMŞU KAYIT ALANINDAKİ OKULLAR
Mavi renkte gösterilen okullar ise yine öğrencinin ikamet adresi dikkate alınarak, tercihi için hazırlanmış okulları kapsıyor.
KAYIT ALANI DIŞINDAKİ OKULLAR
Kayıt alanı dışındaki okullar ise öğrenci için ikamet adresine göre bulunduğu kayıt alanında ve komşu kayıt alanında olmayan il içindeki diğer kayıt alanları ile il dışındaki kayıt alanlarında bulunan okulları gösteriyor. Ancak birçok öğrenci için bu alanda hiç okul yer almıyor. Bu alana tıklayanlar “Kayıt dışı alanınızda okul yoktur” ibaresiyle karşılaşıyor. Eğer bu alanda okul çıkarsa bunlar da kırmızı renk ile gösteriliyor.
YEREL YERLEŞTİRMEDE 5 TERCİH HAKKI VAR
Öğrenciler tercih ekranında yerel yerleştirmede 3 okul türünden 5 okul seçebilecek. Bu okul türleri Anadolu Lisesi, Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Anadolu İmam Hatip Lisesi. Bu okullardan 3’ünü kendi kayıt alanından seçecek. Diğerlerini komşu kayıt alanından ve okul çıkıyorsa kayıt dışı okullar alanından listeye alacak. Yapılan tercihlerde aynı okul türünden en fazla 3 okul seçilebilecek. Bu arada MEB, 5 okul seçme zorunluluğunu kaldırdı. İsteyen tek okul da seçebilecek. Ama bu durumda da yerleşme olasılığı düşük olacak.
1 ANADOLU LİSESİ VARSA
Ancak burada yaşanacak sıkıntı şu. Kayıt bölgesinde 1 tane Anadolu lisesi varsa ve sadece 1 Anadolu lisesi seçerse komşu bölgeden ve diğer alanlardan 1’er Anadolu lisesi seçemeyecek. Çünkü ilk üç tercih kendi kayıt bölgesinden olmalı. Ancak kendi kayıt bölgesinde bu tek okulu seçip, yine kayıt bölgesinden farklı türde iki okul seçtikten sonra 4 ve 5’inci tercihlerde başka bölgelerden 2 Anadolu lisesi daha seçebilecek.
BÖLGE SINIRLAMASI GETİRİYOR
Sistemin başka sıkıntısı öncelikle öğrenci ilk 3 tercihini kayıt bölgesinden yapmak zorunda. Komşu kayıt bölgesi veya diğer kayıt bölgesinden bir okula daha çok gitmek istese bile tercih önceliğindeki ilk 3 okul öğrenciyi kendi bölgesinde kalmaya zorluyor. Yani siz Sultangazi’de oturuyorsanız ve sınavla öğrenci alan bir okul kazanamamışsanız siz bir anlamda Sultangazi’ye mahkûmsunuz. Örneğin Beşiktaş’a gitmeniz çok zor.
TÜR KISITLAMASI GETİRİYOR
Burada da tür sınırlaması getiriyor. Örneğin Kırşehir’de yaşayan bir çocuk, İstanbul ve Ankara’dan birer tane olmak üzere 2 Anadolu lisesi tercih etmek isterse kendi kayıt alanından ilk üç tercihini yapmak zorunda. Yani bu bölgeden en fazla bir Anadolu lisesi seçebilir. Kalan 2 tercihini Anadolu imam hatip veya teknik meslek liselerinden seçecek. Kendi kayıt alanı kritik ise açıkta kalmamak için iki Anadolu lisesi seçerse diğer illerden bir tane Anadolu lisesi seçebilir. Gördüğünüz gibi bir matematik formülü gibi ve de kısıtlayıcı. Ayrıca yerel yerleştirmede yapılacak beş tercih içinde 3 tane Anadolu Lisesi seçen öğrenci kalan iki tercihini yaparken Anadolu mesleki teknik veya Anadolu imam hatip olarak yapmak zorunda. Eğer iki tane okulu mesleki teknik seçerse imam hatip seçemez.
3’ü kendi kayıt alanından olmak üzere yerel yerleştirmede 5 okul seçilecek. Ancak bu okulların en fazla 3’ü aynı okul türünden olacak. Yani Anadolu lisesi istiyorsanız sadece 3 okul yazabilirsiniz. Yerleştirmede ise kayıt alanından okul seçen, diğer alanlardan aynı okulu seçeceklere göre avantajlı
***********
YEREL YERLEŞTİRMEDE ÖNCELİKLER NEDİR?
KAYIT ALANI ÖNCELİĞİ: Öğrenci ikamet adresine göre bulunduğu “Kayıt Alanı”ndan okul tercih ettiğinde aynı okulu tercih eden “Komşu Kayıt Alanı”ndaki öğrencilerden; “Komşu Kayıt Alanı”ndaki öğrenciler de “Diğer” Kayıt Alanlarındaki öğrencilerden avantajlı olacak.
Bulunduğu “Kayıt Alanında” ki okulda okuyan “Komşu Kayıt Alanı”ndakine ; “Komşu Kayıt Alanı”ndaki öğrenci de “Diğer” Kayıt Alanlarında okuyan öğrenciye göre avantajlı.
Aynı kayıt alanındaki okulda okuyanlardan ise bu alandaki okulda dönem olarak daha fazla okuyan öğrenci az okuyanlara göre daha avantajlı olacak.
TERCİH SIRALAMASI ÖNCELİĞİ: Öğrencilerin tercih sıralamaları yerleştirmelerinde öncelik alınacak.
ORTAOKUL BAŞARISI KRİTER: Öğrencilerin Ortaokuldaki Başarı Puanı yerleştirmede değerlendirilecek. Ortaokul Başarı Puanı 80.00-100 başarı diliminde olan öğrenciler, 60.00-79.99 başarı diliminde olan öğrencilere göre; 60.00-79.99 başarı diliminde olan öğrenciler de 60.00’ın altında başarı diliminde olan öğrencilere göre daha avantajlı olacak.
DEVAM VE DEVAMSIZLIKLARI ÖLÇÜT: Öğrencilerin 8’inci sınıfta okula devam durumları yerleştirmede değerlendirilecek. Özürsüz devamsızlığı 0-5 gün olan öğrenciler 5.5-10 gün olanlara, 5.5-10 gün devamsızlığı olan öğrenciler 10.5-15 gün olanlara, 10.5-15 gün devamsızlığı olan öğrenciler 15.5-20 gün olanlara, 15.5- 20 gün devamsızlığı olanlar 20 gün üzeri olanlara göre daha avantajlı olacak.
YAŞI KÜÇÜK OLMAK KRİTER OLACAK: Yerel yerleştirmede son ölçüt olarak yaşça küçük olan öğrenciler öncelikle yerleştirilecek.
***********
SİSTEMİN SORU İŞARETLERİ NEDİR?
Yerleştirme önceliklerinin açıklığa kavuşması gerekiyor. Örneğin ben Beykoz’da oturuyorsam ve Kadıköy’den tercihte bulunduysam ve OBP 100 isem, Kadıköy’de ikamet eden ve OBP’si 60’ın altında olan bir öğrenci benim önümde mi olacak. Yazıldığı sıra öncelik sırası ise böyle olacak.
Ya da örneğin siz de ben de Beykoz’da oturalım. İkimizde Kadıköy’den tercihte bulunalım. Sizin OBP 100, benim OBP 60 olsun. Siz Beykoz’da bir ortaokulda okumuş olsanız ve eğer ben Kadıköy’de bir ortaokulda okumuşsam Kadıköy’deki liseye sizi değil beni mi alacaklar. Bu kriterlerin öncelik sırası nedir? Burada yazıldığı sıra mıdır? Net olarak belirtilmeli.
PANSİYONLU OKUL OLMAYACAK: Yerel yerleştirmeyle öğrenci alan okula yerleşenlerin pansiyonlu okul tercihleri dikkate alınmayacak.
YARIN: YÜZDELİK DİLİMLERİ NASIL KULLANACAKSINIZ?
