Yeni başlayanlar için Larry David
1989-1998 yılları arasında yayınlanan ve belki de tarihin en komik dizisi olan “Seinfeld”in yaratıcılarından biri.
“Seinfeld”de hiç doğrudan ekranda gözükmedi. Birkaç bölümde figüran olarak var. Ama dizinin dört ana karakterinden George’u kendisinden yola çıkarak yarattı.
“Seinfeld”de George’un patronu olan New York Yankees beyzbol takımının sahibi George Steinbrenner’in kurgu hali dizide hep arkadan gözüküyor, seslendirmesini ise Larry David yapıyor.
“Seinfeld” dokuz sezon sürdü ama Larry David ortalarda bir yerde ayrıldı ve kendisinden sonra yapılan hiçbir bölümü izlemedi.
Onun mizahı gündelik ve sıradan olayların abartılarak malzeme haline dönüştürülmesine dayanıyor. Otoparkta arabayı kaybetmek ya da Çin lokantasında masa beklemek gibi.
Tam bir anti-kahraman ve birçoklarına göre itici ve huysuz biri. Gerçek Larry David’le ekrandakinin ne kadar ayrıştığı gizemini koruyor.
“Curb Your Enthusiasm” şu anda dokuzuncu sezonunda ama ilk kez 2000 yılında gösterildi. Larry David birkaç sene önce diziyi bitirmiş gibi bir son bölüm çıktı, hiçbir zaman “final” olarak açıklanmadı... Ve yıllar sonra bu sezon “Curb” geri geldi.
“Curb”ün ilk yıllarında Los Angeles’ta yaşayan gerçek insanlar kullanılıyordu dizide. Mesela bir mağazada çalışanlar. David’in arkadaşı birçok komedyen de kendilerini oynuyor, senaryoda olay ana hatlarıyla veriliyor ve diyaloglar daha çok doğaçlamaya dayanıyordu.
“Seinfeld” ekibinin yeniden bir araya gelip gelmeyeceği televizyon tarihinin en merak edilen konularından biriydi, “Curb” bir sezonunu bu konuya ayırarak bir anlamda herkesi yeniden ekranda topladı.
Larry David’in mizahında hemen hemen hiç sınır ve tabu yok. Tek kural, esprilerin çok zekice kurgulanmış olması ve ana karakterin sonunda mutlaka ama mutlaka kaybetmesi.
İKİNCİ ‘ONE MİNUTE’ OLAYI
LARRY David’in nefret ettiği şeyler arasında otobüsü yavaş süren şoförler, musluk suyu, sevgilisinin ağzı bozuk otistik oğlu, arkadaşlarının hesabı ona yıkmaya çalışmaları, ekonomi sınıfında uçmak, dondurmacıda ikiden fazla çeşidin tadına bakanlar, slip mayo giyen erkekler ve mağazalarda zorla parfüm denettiren tezgâhtarlar var.
Aslında liste çok uzun ama bir yerde kuyruğu kesip araya “kaynak” yapanlara özellikle gıcık oluyor. Açık büfe sırasında bir tanıdığını görmüş gibi yapıp ayaküstü sohbete başlayan kadının bir sonraki hamlesi eline tabak almak olunca Larry dayanamamış, yüzüne karşı söylemişti. “Ne yapmaya çalıştığını biliyorum” diye kadını sıranın arkasına göndermişti haklı olarak.
Ama bu sefer iş değişti. Geçen hafta pazar kahvaltısında açık büfe kuyruğunda aradan kaynak yapıp tabağına patates alan orta yaşlı bir adama sıradakiler tepki gösterirken imdadına yetişen Larry David oldu.
“One minute” diye itiraz edenleri susturdu, Amerika’da insanların özgürlüğü olduğunu, adamın kaynak yapmadığını, ikinci turda büfeden azıcık bir şey alacağını iddia etti ve kalabalığı ikna etti.
Demek ki Larry David kriterlerine göre bir kere sırada beklemek şart, ama ikinci kez tabağına sadece aradan birkaç parça yiyecek alınca kaynak yapmakta sakınca yok.
İtiraz edene iki kere “One minute” diye haddini bildirdi.
Tabii kaynak yapan adam Müslüman ve Larry’nin de başında bir fetva olunca bu “One minute” olayı daha da anlam kazanıyor.
BAŞINDA FETVA VAR
HBO’nun kült dizisi “Curb Your Ethusiasm”da gerçek halinin abartılı bir versiyonunu oynayan Larry David, bu sene bir fetva konusu işliyor. Salman Rushdie’nin “Şeytan Ayetleri” romanının başına gelenleri müzikal yapmak istediğinde İran bu sefer onun hakkında fetva çıkarıyor. Tam sekiz bölüm boyunca fetva konusu işlendi, hatta bir ara diziye Rushdie bile konuk oldu.
Ama geçen pazar bu işi çözen “One minute” çıkışı oldu.
İngilizce’de aslında bizdeki gibi “Hop, dur bakalım, bir dakika!” anlamında kullanılan bir “One minute” yok. Birine dendiğinde en fazla zamana gönderme yaptığınızı düşünür.
Ne zaman ki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın meşhur Davos çıkışı yaşandı, işte o gün bugündür İngilizce’de “One minute”in algılanışı da değişti.
Larry David’in açık büfede “One minute” demesi yalnızca alttan alta Erdoğan’a yapılan bir gönderme değil. Son sezonun sekiz bölümlük akışında daha da anlam kazanıyor.
YAHUDİ MİZAHI
Birçok Yahudi komedyen gibi Larry David de sık sık dinini alay malzemesi yapıyor. Hatta ultra-muhafazakâr Yahudi taklidi yaptığı bir bölüm bile vardı. Dizinin herhalde en bilinen bölümü ise Filistin tavuğu restoranı olmalı; Ortadoğu’daki krizle ilgili bundan daha komik bir başka eser daha yok herhalde. Larry David’in tavukçuda tanışıp birlikte olduğu Filistinli kadının yatakta ona Yahudilere yönelik ağza alınmayacak küfür ve hakaretler etmesi televizyon tarihine şimdiden yazıldı.
Son sezondaki fetva hikâyesinde de Larry David’in Yahudiliği lehine işlemiyor elbette. Ama “One minute” çıkışını yapmasıyla birlikte hakkında soruşturma başlatan İranlı yetkililer onun aslında pek de dinine bağlı olmadığını, hatta sık sık dininin gereklerini ihlal ettiğini bile fark ediyor. Tabii İranlılar nezdinde bunlar artı puan. Sanırım ilk kez Davos krizi popüler kültürde de kendisine yer etmiş oldu.
