Bu üstgeçitte bir "terslik" var mı?
Trabzon’da bir tarafı rampa diğer tarafı ise merdivenli inşa edilen üstgeçit şaşırtıyor.
Ayasofya Mahallesi Sahil Caddesi’nde Karayolları Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan ve yaklaşık bir ay önce hizmete açılan üstgeçidin bir tarafının rampa, diğer tarafının ise merdivenli olarak inşa edilmesi tartışma yarattı. Tekerlekli sandalyeleriyle ya da çocuk arabalarıyla üstgeçidi kullanmak isteyen vatandaşlar, rampa kısmından rahatlıkla çıktıkları üstgeçitten geçip iniş kısmına geldiklerinde karşılarına merdivenler çıkıyor. Bir tarafının merdivenli olmasından dolayı engelliler üstgeçidi kullanamazken, bebek arabası ya da bisikletle üstgeçitten geçmek isteyenler inişte araçlarını taşımak zorunda kalıyor. “Fıkra gibi” denilen köprünün tasarımında bir terslik var mı? Mimari bir açıklaması olabilir mi? Merdivenli tarafa asansör veya rampa yapma imkânı var mı? Mühendis, mimar ve şehir plancılarına sorduk. İşte farklı görüşler...
‘ABD’de de böyle modern üstgeçitler var kutlamak lazım’
Türkiye Müteahhitler Bir. Yön. Kur. Bşk, İstanbul Arel Üniversitesi Mimarlık Böl. Öğr. Üy. Yrd. Doç. Dr.Mehmet Erdal EREN
ÜNLÜ Amerikalı mimar Frank Lloyd Wright’ın yaptığı Guggenheim Müzesi’ne de rampayla çıkar, merdivenle inersiniz. Resimlere baktığınız için de yorulmazsınız. Çıkma ve inme eğilimini, bu iki fonksiyonu da güzel yansıtan bir mimaridir. Merdiven detayı ve işlevi, estetiğe kavuşarak sonuçlanmıştır. Günümüzde de bu gibi modern üstgeçitleri yapanları kutlamak lazım, ben çok beğendim. Zaten çıkış rampa şeklinde olur, inişte de merdivenin yanı sıra iki yönlü bir yaklaşım benimsenebilir. Merdivenin yanına balık sırtı şeklinde, tırtıklı, eğimi çıkıştaki eğimden daha hafif olan bir rampa yapılabilirdi. Yağmur ve kar olduğu zaman aşağı kayma tehlikesini önlemek, sürtünme kuvvetini azaltmak için. Ama bu haliyle de estetik, tartışarak daha iyi hale getirebiliriz.
‘İpe sapa gelmez bir şey, böyle mimari tabii ki olmaz’
Eski TMMOB 2. Başkanı, İstanbul Üniversitesi Jeofizik Müh. Böl. Öğr. Üy. Doç. Dr. Oğuz GÜNDOĞDU
BU üstgeçidin bir mantığı var elbette, Karadeniz mantığı! İpe sapa gelmez bir şey yapmışlar, böyle bir mimari tabii ki olmaz. Tehlike yaratır, insanlar denge sorunu yaşar. İstanbul’da da bu üstgeçitlerde merdiven çok kullanılıyor, insanlar eve gidiyor “Fenalaştım” deyip ölüyorlar. Metrobüslere tırmanarak biniyorlar. Ben de bu merdivenlerin yarısında tıkanıp kalıyorum, insan yoruluyor. Oraya merdiven değil yine rampa koymak gerekliydi. Yapılacak tek şey var, yıkıp yeniden yapmak.
‘Karikatür gibi, diyecek söz bulamıyorum’
Şehir Plancıları Odası İstanbul Şube Başkanı Erhan DEMİRDİZEN
KARADENİZ şehirlerinde büyük bir sorun var: Yolların konumlanması, insanların yaya olarak denize ulaşımını engellediği için belediye ve Karayolları alt ve üstgeçit inşa etmeyi tek çözüm olarak görüyor. Aslında o yolların oradan geçmemesi lazım. Kapasitesi o kadar yüksek şehirler arası yolların, kıyıları kentten ayırması yanlış. Buna uyulmadığı için de böyle çözümlerle üstgeçit ve altgeçit yapılma yoluna gidiliyor. Zaten bu kadar üstgeçit olması da doğru değil, üstgeçitten önce o yollar nasıl deplase edilir onu düşünmek gerekiyor. Yaya erişimini nasıl yapmamız lazım planlama ve kentsel tasarım açısından? Kentin içinde yaya dolaştırma dediğimiz zaman mimarinin olduğu kadar aslında kentsel tasarım ölçeğinde bir sorundan bahsediyoruz. Ve eğer yaya dolaştırmayı amaçlıyorsak, yayanın her halini dolaştırmayı amaçlamamız lazım. Yaşlıları, hamile kadınları, bebek arabalıları, engellileri... Yayanın türlü türlü çeşidi var. Karikatür gibi bir şey yapmışlar. Yazık bu çağda hâlâ böyle komedi şeyler yapılıyorsa ne diyeyim?
‘Proje hatalı, mantığını biz de kavrayamadık’
Mimarlar Odası Trabzon Şubesi Başkan Yardımcısı Levent DURMUŞ
BİZİM de televizyonda görme şansımız oldu, oradaki mantığı kavrayamadık. Yer sıkıntısından dolayı mı inişte merdiven tercih edilmiş yoksa proje hatası mı bilemiyorum. Engellilere yönelikse, çözüm hatalı. Yapılması gereken iki şey vardı: Merdivenin olduğu noktanın ucuna bir asansör konmalıydı ya da merdivenin olmaması ve bir şekilde rampanın devam etmesi gerekliydi. Engelliler için düşündüğünüzde proje hatalı gibi görünüyor.
‘Belediye başkanları ‘Ben yaptımoldu’ diyor, mimarın suçu yok’
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet SOĞANCI
ÜSTGEÇİDİ görür görmez “Mantıksız olmuş” dedim zaten. Belediye, il başkanları Türkiye’de “Ben yaptım oldu” mantığıyla bilim teknik işleri uygular, sonuç da bu şekilde olur. Bir tarafı öyle, bir tarafı böyle üstgeçit olmaz. İkisinden biri yanlış. Zaten Türkiye’de bu üstgeçitler neden yürüyen merdivenli, asansörlü yapılmaz anlayabilmiş değilim. Biz birkaç ay önce bir engelli çalıştayı düzenledik, orada da çok detaylı raporlar çıktı. Türkiye’de üstgeçit kavramı maalesef tümüyle yanlış işliyor. Ama bunda bizim mimarların, mühendislerin suçu yok. Belediye başkanları “Böyle olsun” diyor, yaptırıyor. Sanki kendi ailesel mal varlıkları üzerinde iş yaptırıyormuş gibi.
