ABD illa bekleme odası arıyorsa...
ABD’nin Afganlara Türkiye’yi göç rotası göstermesi hiçbir açıdan kabul edilebilir değil. Her ne kadar konu ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkilinin 2 Ağustos’ta yaptığı açıklama ile duyulmuşsa da, Ankara Büyükelçiliği 17 Haziran tarihi itibariyle bu konuda çalışmalarını başlatmıştı. Türkiye sınırından geçecek Afganlara Iğdır, Ağrı, Van ve Hakkari sınır hattından nerelerden geçiş yapacakları bile tarif edilmişti. Öyle ki ilk grup, aileleri ile birlikte bin 800 Afgan bir ay içinde Türkiye’ye ulaştı.
Aynı ABD'li yetkili, Afganistan-Pakistan sınırının açık kalması gerektiğini, diğer göç edeceklerin de İran üzerinden Türkiye'ye gidebileceklerini söylemişti. Konu sadece Türkiye’nin adres gösterilmesi değil, aynı zamanda “bekleme odası” olarak tarif edilmesi. ABD özetle diyor ki, “Kendi imkanlarınızla gidin ve işlemleriniz tamamlanana kadar 12-14 ay orada bekleyin.” ABD bugüne kadar her koşulda gittiği ülkelerde kendisi ile çalışan kesimleri yüz üstü bırakıp çekildi. Bunu Irak’ta da Suriye’de de gördük. Suriye’de önce muhalifleri destekleyip sonra yüzüstü bıraktı. Şimdi de ABD ordusu, İstihbaratı ve STK’ları ile çalışan Afganlar için aynı şey… Ancak bu sefer 20 yıl süre ile çalıştığı Afganlar için bir ayıklama merkezi arayışında. ABD bizi bekleme odası olarak kullanıp, alacağı kişilerin seçmelerini ülkemizde yapmak niyetinde.
ABD ile işbirlikleri nedeniyle Taliban'ın misilleme riskiyle karşı karşıya olan 18 bin Afgan, aileleri ile birlikte 92 bin kişiyi buluyor. Ancak olay bununla sınırlı kalmıyor. Çünkü Türkiye’nin adres gösterilmesi, halihazırda İran sınırımızda başlayan yığılmaları daha da artıracak. ABD adına çalışmayan, tamamen güvenlik ve ekonomik gerekçelerle göç etmek isteyen binlerce kişi için özendirici olacak. İran ile Türkiye’yi karşı karşıya getirecek ciddi gerilimlere zemin hazırlayacak. Zira İran her an Afganları üzerimize baskı oluşturmak için kullanabilir.
İNSAN KAÇAKÇILIĞI ŞEBEKELERİ
İşin vahim boyutlarından biri de insan kaçakçılığının resmen ABD tarafından özendirilmesi! “Kendi imkanlarınızla Türkiye’ye girin” demenin bundan başka bir manası yok. Mültecileri geçerli belgeleri olmadan başka ülkelere sokmak, profesyonelce organize edilmiş, uluslararası bir iştir. Sadece İran-Türkiye sınır hattında benim bildiğim kadarıyla 91 suç şebekesi faaliyet gösteriyor. Suriye - Türkiye sınır hattında 129 şebeke çalışıyor. Irak sınır hattında ise kim bilir kaç şebeke iş başında? Türkiye’nin çok acil bir şekilde Suriye, Irak ve İran sınırında bu organize suç şebekelerini çökertmesi gerekiyor. 4 milyon Suriyeliye ev sahipliği yapıyoruz. 3 milyon Suriyelinin de Türkiye’ye kaçak yollardan geçebilmek için gözü sınır kapısında.
Hali hazırda İran sınırımızda yığılma başladı. Biz güvenlik önlemlerini arttırıyoruz. Ama Afganlar İran’ı transit ülke olarak görüp akın akın geliyor. Şimdilik tali çözümlerle yaraya pansuman yapılıyor. Ancak, kanama derinleşiyor. Yaptığımız pansuman bir süre sonra işe yaramayabilir. Ankara, İran yönetiminin Afganların Türkiye yolculuğuna göz yumduğunu var sayıyor. Bu doğru. Aslında bunu açık açık yapıyor. Bu yüzden İran sınırındaki duvarın inşasının tamamlanması yasa dışı göçlerin azalması için gerekli. Ama bu yetişecek mi? Şimdilik çok kolay görünmüyor.
Şu anda Türkiye açısından Afganistan’ın insani problemlerine dikkat çekmek, yeni bir mülteci akınından kaçınmak gibi konularda bölge ülkeleri ve uluslararası organizasyonlarla diyalog kurmak son derece önemli. ABD’nin Türkiye’ye danışmadan aldığı “bekleme odası” kararına Dışişleri Bakanlığı “Türkiye olarak, ABD'nin sorumsuz ve ülkemize danışmadan aldığı kararı kabul etmiyoruz” tepkisinin ardından Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun da dün yaptığı açıklamada “Türkiye kimsenin bekleme odası değildir” dedi.
ABD illa ki bir göç rotası ve bekleme odası arıyorsa Ermenistan'ı adres olarak verebilirim. İran-Ermenistan sınır hattı ABD için çalışmış Afganların alınması için uygun şartlara sahip. Zaten Afganlar normal şartlarda Ermenistan'a gitmez. Ama “bekleme odası” orada açılırsa sadece ABD için çalışan Afganlar gider. Bu da ABD için kesin çözüm olur.