Yaşlı ve engelli için aileye dava
Torba Tasarı'ya konan maddeye göre ailede asgari ücret ve üzerinde geliri olan varsa, devlet dava açıp 65 yaş üstü veya yüzde 40'dan fazla engelli yakını için verdiği aylığı kesip nafaka isteyecek
Bu köşeden en son 19.12.2013 günü yayınlanan yazımızda da belirttiğimiz üzere 65 yaş ve özürlülerin muhtaç sayılma kriteri değiştirilmişti ve bu sebeple binlerce özürlünün ve 65 yaşından büyüğün aylığı kesilmiş ve geçmiş ödenenler için borçlar çıkarılmıştı. Torba Yasa ile çıkarılan borçlar siliniyor. Muhtaçlık kriteri sadece kişinin 124 liradan az gelirine bağlıydı. Daha önce yapılan değişiklik ile ailenin kişi başına düşen gelirinin net asgari ücretin (766 lira) üçte birinden (255 liradan) az olması haline çevrilmişti. Bu sebeple de binlerce özürlü ve 65 yaşından büyük muhtaçlık kriteri değiştiğinden aylıklarından olmuştu. Geçmişte ödenenler de borç olarak kendisinden istenmişti. Binlerce özürlü ve 65 yaşından büyük muhtaç sayılmaktan çıkarılmıştı. Torba Kanun ile 2022 sayılı Kanun'a eklenecek aşağıda madde ile;
"MADDE 17- 2022 sayılı Kanun'a aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GECİCİ MADDE 3- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar bu kanun kapsamında yersiz veya fazla ödenmiş aylıklar sebebiyle ilgililer adına çıkarılmış olan borç ve para cezaları ile bunlara ilişkin faizler terkin edilmiş sayılır ve haklarında herhangi bir adli, idari ve icrai takibat yapılmaz."
ARTIK 'AİLE BAKSIN' KRİTERİ GELİYOR
19.12.2013 günkü yazımızdan sonra şimdi şartlar da değiştirimler yapılarak aylıkların bazı kişiler için devam ettirilmesinin yolu da açılıyor.
Torba Yasa tasarısında 525 sıra sayılı Hükümet Tasarısı'nın 13. maddesi ile özürlü ve 65 yaşından büyük muhtaçların aylık hesaplanması ve şartları değiştiriliyor. İlgili düzenleme ile 'aile birbirine baksın' uygulaması geliyor. 2022 sayılı Kanun'da Torba Kanun ile yapılacak değişiklik ile aile üyelerine dava açılacak: İşte o düzenleme:
"...
Birinci fıkra hükümlerine göre aylık bağlanacaklar için, Sosyal Yardımlaşma Vakıfları tarafından muhtaçlık kararı verilmesinde, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 364'üncu maddesine göre tespit edilen yakınları acısından hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarının 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarına eşit veya daha fazla olup olmadığı da tespit edilir. 4721 sayılı Kanun'un 364'üncu maddesine göre tespit edilen yakınları arasında, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarına eşit veya daha fazla olduğu belirlenenlere de bu kanuna göre aylık bağlanmakla birlikte; bu durumdaki yakınlarına ilişkin bilgiler ilgili vakıf tarafından bulunduğu ilin defterdarlığına bildirilir ve defterdarlıklarca nafaka davası açılır.
Mahkemelerce hükmolunacak nafaka tutarları ilgililer adına defterdarlıklarca takip ve tahsil olunur. Tahsil olunan nafaka tutarının, bu kanuna göre ödenen aylıktan daha fazla olması halinde fazlaya ilişkin kısım hak sahiplerine verilir."
DAYANAK MEDENİ KANUN
Medeni Kanun'un 364. maddesi gereğince,
"Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlü. Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır." Bu madde gereğince, devlet muhtaç saymadığı engelli ve 65 yaşından büyük için ailenin asgari ücret kadar geliri olan diğer üyelerine nafaka davası açacak. Engelli veya 65 yaşından büyük aile bireyine her ay şu kadar para vereceksin, parayı ben alıp ilgiliye vereceğim diyecek.
UYGULAMA NASIL OLACAK?
1- 65 yaşından büyük veya yüzde 40'dan fazla engelli olup da geliri olmayanlar 2022 sayılı Kanun gereğince, devletten aylık talep edecek.
2- Ailenin kişi başı geliri 255 liradan az ise engelli veya yaşlıya aylık bağlayacak. Aynı tespit sırasında asgari ücret ve üstü geliri olan var mı bakılacak?
3- Sonra engelli veya yaşlı adına asgari ücret kadar geliri olan aile üyesine karşı, Medeni Kanun gereğince defterdarlık nafaka davası açacak.
4- Nafaka davası kazanıldığında, davayı kaybeden aile üyesi her ay nafakayı defterdarlığa yatıracak ve defterdarlık da özürlü ve yaşlıya verecek.
