Emekli 640 lira değil en az 1.250 lira alacaktı

EKİM 2008’DEKİ ‘REFORM’LA SİSTEM DEĞİŞMEMİŞ OLSAYDI

Ekim 2008'de uygulamaya giren sosyal güvenlikle ilgili düzenlemeler çalıştıkça emekli aylığının düşüşünü beraberinde getirdi. Her ay 3 liralık düşüş olmasaydı Ocak 2013'ten itibaren emekli olanlar için en düşük SSK emekli aylığı 1300 lira olacaktı. Ama şu anda 640 liraya kadar düşmüş durumda

Facebook ve Twitter'daki sahte hesaplar gibi sitelerde sürekli yazdıklarım için "Yalan" diyenler ortaya çıktı. Genelde Sosyal Güvenlik Kurumu'nda (SGK) çalışan şövalyeler bunlar ve milletin haklarını doğru öğrenmesinden hoşlanmıyorlar. Son örneği de emekli hesabı aylığı konusunda yaşadım. Bu ülkede emekli aylığı hesabını bilen ender kişilerden biriyim hem de tam detayları ile bilirim ve bildiklerimi de saklamadan anlatır, öğrenci yetiştiririm. Bugüne kadar 375 öğrenci yetiştirdim. Halen de kullanılan mülga 506 sayılı kanunun 96'ncı maddesine göre; "...aylığın alt sınırı, gösterge tablosundaki en düşük göstergenin katsayı ile çarpımının yüzde 70'inden az olamaz".

1999’DA EN DÜŞÜK SSK AYLIĞI 79 LİRAYDI

Buna göre de 9475 x 12000 x 0.70 = 79.59 YTL’dir. Bu rakamın 1.1.2008 gününe güncelleme katsayısı 8.45199 olup 1.1.2008 hali, 672.69’dur. 2013 Ocak hali de ek ödemesiz 1.250 liradır. 2008 yılı reformu yapılmasaydı bu aylık her yıl bir önceki yılın TÜFE ve Gelişme Hızı'nın (GH) çarpımı kadar artacaktı. Ancak, 2008 reformu ile TÜFE'nin tamamı, GH'nin ise sadece yüzde 30'u dikkate alınmaya başlandı. Yine eskiden olduğu gibi TÜFE ve GH'nin yüzde 100'ü dikkate alınsaydı, 1999 yılı aralık ayında 79.59 lira olan en düşük SSK aylığı Ocak 2013'ten sonra emekli olanlar için yandaki tablodan da görüleceği üzere 1.250 liraya çıkmış olacaktı. (Bu rakama yüzde 4 oranlı ek ödeme eklendiğinde 1300 liraya ulaşacaktı.) Oysa şu anda en düşük SSK emekli aylığı 640 lira. Ayrıca, 2008 yılı reformu olmasaydı bu alt sınır tüm SSK emeklilerine her yıl uygulanmaya devam edecekti. Yani, şu an 1.250 liradan az aylık alan SSK emeklilerinin eksik ödenen kısmı 2008 reformunun etkisindendir. Her çalışılan ve prim ödenen ay emekli aylıklarından 3 lira eksilmektedir.

Emekli maaşı gideri 48 milyar lira azalmış

1 Ekim 2008'de yürürlüğe giren yeni sistem sebebiyle SGK'nın 2011 yılı sonuna kadar 48 milyar lira tasarruf sağladığı belirtiliyor. Bu anlamda 48 milyar lira doğru ise bu devlet açısından iyi, millet açısından kötüdür. Zira, yapılan reform ile devlet emeklinin 48 milyar lira parasını yasal olarak vermemiş, emeklileri zarara uğratmış, kendisi de 48 milyar lira tasarruf etmiş olmaktadır. Bu olaya bakış açınız bulunduğunuz konuma göre değişir, şayet emekçi ve emekli iseniz bugüne kadar 48 milyarınızı çalmışlar, devlet yöneticisi iseniz bu kere 48 milyar lira tasarruf sağlamış demektir.

Aylık bağlama oranları yüzde 28’e kadar düştü

■ Emekli aylığınızı hesaplarken çalışma döneminizi 3'e ayıracaklar. 1 'incisi 31.12.1999 öncesi günleriniz, 2'ncisi 2000 ile 2008 arası günleriniz, 3'üncüsü de 2008'den sonraki günleriniz için ayrı ayrı emekli aylığı hesaplayacaklar. ABO'da bu 3 dönem de farklıdır.

■ Mesela, 1999 ve öncesi dönem için, gösterge tablosundan emekli olan bir SSK'lının ilk 5000 günü için aylık bağlama oranı yüzde 60 ve 5000 günden sonraki her 240 gün için yüzde 1 artırılırdı. 9000 günü olanın ABO'su yüzde 76 olurdu.

■ Yaşar Okuyanın Çalışma Bakanlığı döneminde (1999 yılında) yapılan düzenlemelerle aylık bağlama oranı hesaplaması değiştirilmiştir. İlk 3600 gün için yüzde 35, sonraki 5400 günün her 360 günü için yüzde 2, 9000 günden sonraki her 360 gün için yüzde 1.5 oranı verilmiştir. Mesela 9000 gün için bu oran yüzde 65'e düşürülmüştür.

■ Faruk Çelik'in Çalışma Bakanlığı döneminde (2008 yılında) yapılan düzenlemelerle aylık bağlama oranı hesaplaması bir daha değiştirilmiştir. Her yıl (360 gün) için oran, yüzde 2'dir. Buna göre de 9000 günü olana toplamda yüzde 50'dir.