Hürrem'den Leh Kralı'na don!
Sergide o da yer aldı
Giriş: 23.11.2014 - 13:04 Güncelleme: 23.11.2014 - 13:33
Serkan AKKOÇ / İSTANBUL
Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü tarafından Türk-Polonya diplomatik ilişkilerinin 600. yılına özel hazırlanan “Yoldaki Elçi: Osmanlı’dan Günümüze Türk-Leh Ilişkileri” isimli kitabın tanıtımı ve aynı adlı serginin açılışında, Kanuni Sultan Süleyman’ın eşi Hürrem Sultan’dan Leh Kralı’na yazılan mektup da yer aldı.
REKLAM advertisement1
İşte Hürrem Sultan'ın yaşayan torunları!
Lara Adra Sultan - II. Abdülhamid'in torununun torununun kızı olan Lara 1986 Lübnan doğumlu. Paris'te bir bankada çalışıyor. -
Nilüfer Cem - Sultan Abdülmecid'in torunu Şehzade Burhaneddin Cem Efendi'nin kızı 1953 Amerika doğumlu. Psikoloji okudu İsviçre'de yaşıyor. -
Ayşe Gülnev Osmanoğlu Sutton - V. Murad'ın torununun torunu. 1971'de İngiltere Henley'de doğan Ayşe Gülnev hala İngiltere'de yaşıyor. -
Hanzade Önbaş - Sultan Vahideddin'in kızı Ulviye Sultan'ın torunu 1953'te dünyaya geldi. Tiyatro okudu fakat Türkiye'de Kuşadası'nda bir otel işletiyor. -
Kenize Murad - Sultan V. Murad'ın kızı Hadice Sultan'ın torunu. Gazetecilik yapan Kenize Murad, Fransa'da yaşıyor. -
Fazile İbrahim Bernard - Sultan Vahideddin'in kızının, Halife Abdülmecid Efendi'nin oğlunun torunu. Jean Alphonse Bernard'la evli hala Fransa'da yaşıyor. -
Bala Hodo - 1955 doğumlu Bala Hodo Sultan Reşad'ın torunu Rukiye Sultan'ın torunu.İstanbul Üniversitesi Alman Filolojisi Bölümü'nü bitirdi. İstanbul'da yaşıyor. -
Naciye Sultan ve kızı Mahpeyker - Osmanlı Padişahı Sultan Abdülmecit'in torunu ve Şehzade Süleyman Efendinin kızı olan Naciye Sultan, 1957'de hayatını kaybetti. -
İkbal Moneim Saviç - İkbal Moneim Saviç Neslişah Osmanoğlu'nun kızı. Halen İstanbul'da yaşıyor. -
Emel Nurcihan Hado - 1925 doğumlu Sultan Reşad'ın torunu. Ortaköy'de yaşıyor. -
Resan İris - V. Murad'ın torununun kızı, 1956 yılında Bebek'te doğdu. İstanbul'da yaşıyor antikacıda çalışıyor. -
Perihan Saadeddin - - 1963'te doğan Perihan Saadeddin, Sultan Abdülaziz'in torununun kızı. Beyrut'ta yaşıyor. -
HÜRREM SULTAN - Doğum adı Aleksandra Lisowska olan, ancak Avrupa'da Roxelana olarak bilinen Hürrem Sultan, Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ın eşidir. Bir Osmanlı padişahıyla nikahla evlenmiş tek kadın olma ayrıcalığını taşır.
HÜRREM SULTAN - Tarihçiler, Hurrem Sultan'ın Rus asıllı olduğunu, Ukrayna'da, 1506 yılında doğduğunu ifade etmektedirler. Saçının kızıla çalan rengi nedeniyle adının Roza, Rossa veya Roxialene olduğu belirtilmektedir.
HÜRREM SULTAN - Hayatı romanlara, tiyatro oyunlarına, opera eserlerine konu olmuştur. Devlet işlerinde etkin rol oynayarak Osmanlı İmparatorluğu'nda "Kadınlar saltanatı" denilen devri başlattığı kabul edilmektedir.
HÜRREM SULTAN - Avrupalılar onu Rutenyalı bakire anlamına gelen Roxelana adıyla kayıtlara geçirmişlerdir.
HÜRREM SULTAN - Tahminen 9 yaşındayken Kırım Türkleri tarafından esir edilip Kırım Sarayı'nda birkaç yıl tahsil ve terbiye gördükten sonra Kırım Hanı tarafından, Saray-ı Hümayûn'a hediye edildiği belirtilmektedir.
HÜRREM SULTAN - Avrupalılar onu Rutenyalı bakire anlamına gelen Roxelana adıyla kayıtlara geçirmişlerdir.
HÜRREM SULTAN - Hurrem Sultanın Kanuni'nin haremine ne zaman katıldığı kesin olarak bilinmemektedir. 927 yılında (1520-21) Şehzade Mehmed'i dünyaya getirmesi ile birlikte nüfuzu, sarayda ve Kanuni katındaki değeri artmıştır.
HÜRREM SULTAN - Osmanlı sarayına girdikten sonra da İslam ve Türk terbiyesiyle eğitilerek yetiştirlmiş ve sempatik tavırlarından dolayı sarayda kendisine Hürrem adı verilmiştir.
HÜRREM SULTAN - Osmanlı sarayına girdikten sonra da İslam ve Türk terbiyesiyle eğitilerek yetiştirlmiş ve sempatik tavırlarından dolayı sarayda kendisine Hürrem adı verilmiştir.
HÜRREM SULTAN - Hurrem Sultanın Kanuni'nin haremine ne zaman katıldığı kesin olarak bilinmemektedir. 927 yılında (1520-21) Şehzade Mehmed'i dünyaya getirmesi ile birlikte nüfuzu, sarayda ve Kanuni katındaki değeri artmıştır.
HÜRREM SULTAN - Aralarında on bir yaş olan Kanuni ile evlendikten sonra Hurrem Sultan'ın yedi çocuğu olmuş fakat şehzadelerden ikisi küçük yaşta vefat etmiştir.
HÜRREM SULTAN - Son kışını çok sevdiği Hünkârı Kanuni ile Edirne'de geçirdi. Rahatsızlığı artınca İstanbul'a dönerek içinde bir de hastanenin bulunduğu Eski Saray'a yerleşti. Yakalandığı kulunç hastalığından kurtulamayarak, 52 yaşında yaşamını yitirdi.
HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Külliyesi - 1551'de Haseki Hürrem Sultan, Mimar Sinan'a yaptırmıştır. Mimar Sinan'ın hassa başmimarı olduktan sonra yaptığı ilk eserdir. XIX. Yüzyıldan itibaren Haseki adıyla anılan Avratpazarı semtinde kurulmuştur. Cami Haseki caddesinin bir yanında, medrese, sıbyan mektebi, imaret ve dârüşşifâ ise diğer yanında yer almaktadır.
HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Osmanlı ailesinde güzel bir gelenek vardı. Küçük yaşta ölenler de dâhil, hanedan mensuplarından geride kalan eşyalar titizlikle saklanırdı. Yalnız hanımların ve kız çocuklarının eşyaları bu geleneğin dışında bırakılırdı. İşte bu adet Hurrem Sultan'ın vefatında değişikliğe uğradı. Merhumenin özel eşyaları sarayda ve türbesinde muhafaza altına alındı. Aralarında zarif işlemeli örtüler, kaşbastılar ve mücevherlerin de bulunduğu bu şahsi eşyalar, halen Topkapı Sarayı Müzesi ile Türk İslâm Eserleri Müzesi'nde sergilenmektedir.
HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Külliyesi - 1551'de Haseki Hürrem Sultan, Mimar Sinan'a yaptırmıştır. Mimar Sinan'ın hassa başmimarı olduktan sonra yaptığı ilk eserdir. XIX. Yüzyıldan itibaren Haseki adıyla anılan Avratpazarı semtinde kurulmuştur. Cami Haseki caddesinin bir yanında, medrese, sıbyan mektebi, imaret ve dârüşşifâ ise diğer yanında yer almaktadır.
HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Hürrem Sultan Cami - 945 (1538-39) yılında inşa edilen cami kare mekânlı ve tek kubbeli ve tek minarelidir. Daha sonra cemaate yeterli gelmemesi nedeniyle 1612 yılında Sultan I. Ahmed zamanında iki sütun ve bir kubbe daha ilave edilerek büyütülmüştür. Günümüzde de cami olarak hizmet vermektedir.
HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Hürrem Sultan Medresesi - Klasik tipte bir yapı olan medrese caminin karşısında bulunmaktadır. 946 (1539-40) yılında inşa edilmiştir. Dershanesi kapının karşısındaki revakın ortasında yer almaktadır. Dershanenin iki yanına altı, avlunun iki yanına ise on oda yerleştirilmiştir. Müderrislere günde elli akçe, on altı talebeye günlük ikişer akçe, muide ise beş akçe verilmesi şart koşulmuştur. Bugün odaları yatakhane, dershanesi ise mescid olarak kullanılmaktadır.
HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Sıbyen Mektebi - Medresenin doğusunda yer alan Sıbyan Mektebi, yanyana iki birimden meydana gelmektedir. Birinci kısmı iki cephesi sütunlu açık dershane, ikinci kısmı ise kapalı dershanedir. Binanın önünde bulunan havuzlu alanın oyun bahçesi olarak düzenlendiği düşünülüyor.Yapılış tarihi bilinmeyen mekteb sadece Müslüman çocukları için vakfedilmiş olup dini eğitim şart koşulmuştur.
HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Külliyesi İmareti - Haseki Caddesi üzerinde külliyeye girişi sağlayan üçüncü kapı imarete aittir. Kitabesinde 1550 (h.957) yılında yaptırıldığı belirtilen İmaret, kuzeyde üç, doğu ve batı yönlerinde beş kemerli bir revakla çevrilmiş ve revaklar baklava başlıklı sütunlara oturtulan pandantifli kubbelerle örtülmüştür. Günümüzde imarethanede yemek pişirilip yenmekte bir bölümü ise kütüphane olarak hizmet vermektedir.
HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Darüşşifâ - Osmanlı mimarî tarihinde bir benzeri daha bulunmayan orijinal bir yapı olan Haseki Darüşşifası giriş kapısındaki kitabeye göre, 1550 (h. 950) yılında bitirilmiştir. Mimar Sinan'ın, yaptığı eserler içinde en mükemmel mekân düzenlemesini gerçekleştirdiği yapı olarak bilinmektedir. Giriş kapısından sonra sekizgen planlı açık bir avlu ve bu avluya bakan yüksek kemerli muayene bölümleri yer almaktadır. Polikliniklerden sonra ise iç kısımlardaki kubbeli doktor ve hasta odaları bulunmaktadır.
Hürrem Sultan darüşşifada çalışacak başhekim dahil, bütün personelin güzel cümlelerle hitap etmelerini ve hastaların sorularına hoşa gidecek şekilde cevap vermelerini şart koşmuştur. Hastanede çalışanlara dolgun ücret verilmesi, fakir hastalardan doktor muayenesi ve ilâç için para alınmamasını da şart koşmuştur. - Halen külliyenin medresesi yatakhane, kapalı dershanesi mescid, imareti yemekhane, sıbyan mektebi toplantı salonu, dârüşşifâsı eğitim ve idare binası olarak kullanılmaktadır.
HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Cihangir Cami - Kanuni Sultan Süleyman tarafından oğlu Şehzade Cihangir için yaptırılmıştır. Tophaneye hakim olan büyük tepe üzerindeki mübarek camidir. - Bir rivayete göre Şehzade Cihangir, üvey abisi Mustafa'nın ,annesi Hürrem Sultan tarafından düzenlenen bir komplo sonucu öldürülmesinden sonra üzüntüsünden,22 yaşında intihar etmiştir.
HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Kudüs İmareti - Hürrem'in en önemli vakıflarından birisinin bütün dinlerce önem verilen Kudüs'ün Osmanlı Devleti'nin fethinden sonra yapılan ilk büyük Osmanlı hayrı olan Kudüs Haseki Sultan İmareti ve imarete bağlı vakıf tesisleri olduğu bilinmektedir. Kudüs'ün ilk önemli yapısıdır.
HÜRREM SULTAN'IN ESERLERİ - Haseki Hamamı - Ayasofya Haseki Hamamı, Hürrem Haseki Sultan tarafından, 1556 yılında, hayrat olması amacıyla Mimar Sinan a yaptırılmıştır. Klasik devir Osmanlı hamamları uslubundaki yapı, çifte hamam şeklinde ve 75 m uzunluğundadır. Bu hamamda, Türk hamam mimarisinde bir yenilik olmak üzere ilk defa kadınlar ve erkekler kısmı aynı eksen üzerinde yapılmıştır. - Erkeler kısmı cephesinde diğer hamamlardan farklı olarak ortasında bir kubbe olan sütunlu bir revak yer alır. Kubbe ve revak tavanı tuğla dekor ile süslüdür. - Kadınlar tarafı da erkekler tarafıyla aynı plandadır. Fakat bu kısımda soyunmalık erkekler tarafındakinden daha küçüktür.
Altın kaplama hamam tası.
Şehzade Cihangir Cami: Tophaneye hakim olan büyük tepe üzerindeki mübarek camidir. - Bağdat'ta: İmamı âzam hazretlerinin nurlu mezarı üzerine sağlam bir kale, bir cami, güzel bir imaret, yüksek bir türbe ve akıl hastanesi inşa edilmiştir. - Yine Bağdat'ta Şeyh Abdülkadir-i Geylanînin mübarek mezarı üzerindeki yüksek kubbe yenilenmiş, cami yeniden onarılmış, imaret ve daha başka hayratlar yenilenmiştir. - Konya'da: Mevlana Celaleddin hazretlerinin türbeleri yakınında iki minareli yüksek bir cami, güzel bir mescit, imaret ve dervişler için odalar ve benzerleri yapılmıştır. - Şam'da: Yüksek bir cami, medrese, imaret... - Mekke'de: Dört mezhep için ayrı ayrı dört büyük medrese bina ettirdi ve Rum ülkesinde uygulanan kurallara göre on beşer öğrenci ve birer müderris yardımcısı tayin etti.
İşte Hürrem Sultan'ın köylüleri!
Belgelere göre Kral’dan gelen mektuba cevap yazan Hürrem Sultan, iyi dileklerini iletiyor ve mektupla birlikte hediye gönderiyor. Mektupta Hürrem, “Bu sevgi yüklü mektup boş gitmesin diye uçkuruyla birlikte iki çift don ve gömlek, altı tane elbezi ve bir tane el yüz makramesi gönderildi. Bohçası ile kabul buyurup bizi hoş göresiniz” diyor.
Şehzade Selim dönemi
11. Osmanlı padişahı ve 90. İslam halifesidir. Kanuni Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan'ın oğludur.
Şehzade Selim'in çocukluğu İstanbul'da Eski Saray'da geçmiştir.
27 Haziran 1530'da kardeşleri Şehzade Mustafa ve Mehmed ile birlikte At Meydanı'nda bir hafta boyunca süren eşsiz bir eğlence ve törenle sünnet edildi.
16 yaşına kadar sarayda kalıp derin bir saray eğitiminden geçirildi. 1542'de 16 yaşındayken Konya Sancak beyi olarak atandı.
Şehzade Selim babası Kanuni Sultan Süleyman hayatta iken, özellikle 1553'den sonra, babasına varis olabilecek diğer şehzadelerle taht mücadelesine girişti. -
Kanuni'nin şehzadelerinden Mustafa, Mahmud, Murad, Mehmed, Abdullah ve Cihangir, babaları sağken ölmüşlerdi. Kanuni'nin çok bağlı olduğu karısı Hürrem Sultan kendi oğullarından Selim veya Beyazid'in taht varisi olmasını istemekteydi.
Ağustos 1553'de Kanuni Nahcivan Seferi'nde iken Konya Ereğlisi'nde o sefere katılan Şehzade Mustafa, Hürrem Sultan'ın yakın adamı olan Sadrazam Rüstem Paşa'nın tavsiyesine uyan, babası Kanuni tarafından idam ettirildi.
Tahta varis olarak Hürrem Sultan'in iki oğlu Şehzade Beyazıd ve Selim kaldı. 1558'de Hürrem Sultan ölünce bu iki kardeş birbirleriyle açık mücadeleye giriştiler.
Amasya Sancak beyi olan Şehzade Beyazıd daha atak ve isyancıydı. Sabırlı ve sağduyulu davranışlı görünen Şahzade Selim babasının desteğini kazandı.
29 Mayis 1559'da iki şehzade taraftarları ve kendi sancak orduları ile birlikte Konya yakınlarında bir muharebeye giriştiler.
Babasının desteğini almış olan Şehzade Selim bu çarpışmadan galip çıktı. Selim kaçan Beyazid'ı Hınıs'a kadar kovalayıp Konya'ya geri döndü.
Kanuni, Şah Tahmasp ile yapılan yazışmalarla isyankar oğlunun geri verilmesini istedi. 25 Eylül 1561'de Şah Tahmasp elinde bulunan şehzadeleri Kazvin'de boğdurtup naaşlarını geri gönderdi ve bu cenazeler Sivas'a getirilip gömüldüler.
Şehzade Selim, Beyazid'in ölmesinden sonra, Kanuni'nin rakipsiz tek veliahtı olarak kaldı. Bu nedenle 1562de devlet başkentine daha yakın olan Kütahya Sancak beyliğine atandı. -
Şehzade Selim babasının son seferi olan 1566 son Avusturya Seferi'ne katılmadı. -
Selim Kütahya yakınlarında Sıçanlı sahrasında avda iken, babası'nın Zigetvar Kuşatması sırasında 7 Eylül'de öldüğünü, bu ölümü herkesden gizleyen Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa'nin güya fetihname olarak gönderdiği, gizli mektubundan öğrendi. -
Hemen lalaları Hüseyin Paşa, Hoca Attaullah ve muhasibi Celal Bey ile birlikte bir alayla İstanbul'a hareket etti.
30 Eylül'de Üskudar'a vardı. Herkes babasının ölümünden habersizdi. -
Üskudar İskelesi'ne saltanat kayığı ile gelen Bostancıbası Davut Ağa Sultan Selim'in padişahlığını ilk tanıyanlardan biri olarak, onu saltanat kayığı ile Topkapı'ya geçirdi. -
O sırada Tersane ve Tophane'den saltanat topları atılıp yeni sultanın tahta geçtiği halka ilan edildi.
Sultan Selim Köşk İskelesinden şehir kapısına kadar özel murassa giyimle at üzerinde - - alayla geçti ve yolda etraftan gelen halka paralar saçıldı.
Saraya gelen Selim tahta oturtuldu ve İstanbul'da bulunan devlet ricali (İstanbul - - Muhafızı İskender Paşa, Şeyhülislam Ebussuud Efendi vb) tarafından egemenliği tanındı. -
Bu sırada yapılan harcamaları karşılamak için, özel tören isteyen devlet hazinesi açılması yapılmadı ve ablası Mihrimah Sultan tarafından borç verilen 50.000 altın kullanıldı.
Sultan Selim hemen iki gün sonra orduyu ve babasının cenazesini karşılamak üzere İstanbul'dan ayrıldı. -
Edirne, Filibe, Sofya üzerinden (genellikle 30 gün çeken yolu) çok hızla geçerek 15 günde Belgrad'a ulaştı.
Kanuni'nin ölümü seferden geri dönmekte olan orduya Belgrad'a dört menzil kala açıklandı ve Sultan Selim üzüntüden perişan orduyu Belgrad'da karşıladı. Belgrad'da kılınan cenaze namazından sonra Kanuni'nin naaşı acele İstanbul'a gönderildi.
Belgrad'da kalan Sultan Selim orada yeniden bir cülus (tahta çıkma töreni) yapılmasını reddetti. Askere dağıttığı cülus bahşişi de kapıkulu askeri tarafından az görülüp kızgınlıkla karşılandı.
Sultan Selim Kasım ayında Edirne'ye vardı ve orada bekledikten ve yollarda kapıkullarının yaptıkları isyankar hareketler altında Aralık'ta İstanbul'a gelebildi.
Turgut Reis gibi kaptanlar onun zamanında yetişti. Sokollu Mehmed Paşa gibi çok güçlü bir vezire sahipti, devlet işlerinde en önemli yardımcısı idi.
Onun zamanında İstanbul ve ülkenin çok değişik alanlarında birçok mimari eseri yapıldığı gibi, önemli onarım faaliyetlerini de gerçekleştirdi. Devrinin usta mimarı, Mimar Sinan'a Edirne'de Selimiye Camii'ni yaptırdı.
Babasından 14.892.000 km2 olarak devraldığı imparatorluk topraklarını, 15.192.000 km2 olarak bırakmıştır. 15 Aralık 1574 günü vefat etmiş, Ayasofya'daki türbesine gömülmüştür. Ölümüne kadar padişahlığını sürdürmüştür. -
Hürrem Sultan'ın oğlu Şehzade Beyazıt'ın kabrine ziyaretçi akını
Yazı Boyutu
- Son Dakika
- Yazı Boyutu
- Paylaş
-
- Kaydet
- Görüntüle
GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ
REKLAM advertisement3ndparty