İstanbul trafiğine 'ATAK' modeli: Yoğunluğa göre yeşil ışık yanacak

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) iştirak şirketi olan İstanbul Bilişim ve Akıllı Kent Teknolojileri (İSBAK) A.Ş., şehirdeki trafik yoğunluğunun azaltılarak akışın hızlanması amacıyla Adaptif Trafik Yönetim Sistemi'ni (ATAK) geliştirdi. Yaklaşık 1.5 yıldır denenen sistemde trafik ışıklarının 100 metre gerisinde, her bir şeridin ortasına yerleştirilen dedektörlerle toplanan verilerle sabit ışık süresi uygulamasından vazgeçiliyor. Kırmızı ve yeşil ışık süresi yoğunluğa göre otomatik karar veriliyor. Böylece trafik sıkışıklığına sebep olan gereksiz beklemeler ortadan kaldırılıyor.

SENSÖR YARDIMIYLA

İSBAK Sinyalize Sistemler Programlama Şefi Şafak Tuncer, "ATAK bize sinyalize kavşaklarda seyahat sürelerinde, trafik yoğunluğunda azalma gibi faydalar sağlıyor. Araç sayısı, hızı, trafik yoğunluğu gibi veriler asfalt altına yerleştirilen sensörler sayesinde ulaşım Yönetim Merkezi'ne iletiliyor. İletilen bu veriler, İSBAK tarafından geliştirilmiş algoritma sayesinde kavşaklarda araçların beklemelerini azaltıyor" dedi.

80 KAVŞAKTA

İstanbul'da halihazırda 80 kavşakta sistemin kurulu olduğunu belirten Tuncer, "Hedefimiz önümüzdeki günlerde bu sayıyı 200'e çıkarmak. Uzun vadede ise İstanbul'da yer alan 2 bin 250 sinyalize kavşakta bu sistemi uygulamak. Trafik yoğunluğundaki azalma minimum yüzde 15 seviyelerinde. Bununla beraber karbondioksit salınımı, emisyon değerlerindeki azalma yüzde 18 seviyelerine kadar düşüyor. ATAK, aynı zamanda çevreci bir sistem. Bir yönden gelen araç sayısı diğer yönden gelen araç sayısından fazlaysa, o yöne daha fazla geçiş hakkı tanınması gerekiyor. Sistem de tam olarak trafik polisi edasında otomatik olarak karar vererek bunu sahaya uyguluyor. Sistem, dünyanın gelişmiş ülkelerinde benzer şekilde uygulanıyor. Türkiye'de ise ilk defa İstanbul'da, tamamen yerli ve milli bir yazılım geliştirilerek gerçekleştirilmiş durumda" diye konuştu.

Sistem sayesinde araçlardaki yakıt tüketiminin azaldığına da dikkat çeken Tuncer, "Bu sistem bir kavşak için yıllık ortalama 700 bin TL'lik yakıt tasarrufu sağlıyor. Zaman ve emisyondan da kazançları eklersek bir kavşak için yılda toplamda 1 milyon 700 bin TL'lik fayda sağlıyor" ifadesini kullandı.

SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?

ATAK, kavşaklardaki anlık araç yoğunluklarına göre gerçek zamanlı trafik yönetimi sağlıyor. Önce kavşaklarda bulunan manyetik sensörler araç sayısı bilgisini algılıyor. Sensörler, algıladığı bu bilgileri kavşaktaki trafik sinyal denetleyicisine gönderiyor. Denetleyici, bu bilgiyi anında trafik kontrol merkezinde bulunan ATAK'a gönderiyor. Sistem kavşaktaki yoğunluk bilgisini alarak, özel algoritması sayesinde gerçek zamanlı optimizasyon yöntemlerini kullanarak hangi kavşakta hangi yöne yeşil ışığın ne kadar süre yanması gerektiğini hesaplıyor. Sonuç olarak trafik sıkışıklığına sebep olacak araçlar bekletilmeden ya da daha az bekletilerek yoğunluk yaşanan bölgeden ayrılıyor. ATAK ile trafiğe gerçek zamanlı müdahale edilerek, trafik akışı hızlandırılıyor. Sistem; İstanbul’da Ayvansaray Kavşağı, Aksaray Küçük Langa Kavşağı, Edirnekapı Yol Bakım Kavşağı, Baltalimanı Kemik Hastalıkları Hastanesi Kavşağı, Ataköy 1. Kısım Kavşağı’nın da aralarında bulunduğu 80 kavşakta yer alıyor. (GAZETE HABERTÜRK)