Sensörlü balonlar depremi yerden değil gökyüzünden algılıyor
Gezegen bilimcileri, jeologların aksine depremi tespit etmek için yer kabuğundan değil, atmosferden yararlanıyor. Bunun için gökyüzüne bırakılan ve hassas sensörlere sahip balonlar, 2021'de büyük bir depremi yakaladı.
- 1
Bu zamana kadar depremi ölçmek için yer kabuğu hareketlerine bağlı olarak çalışan sismograflar olduğunu biliyoruz. Bu yöntem yer bilimciler için yeterli olsa da gezegen bilimcileri daha farklı bir yöntem ile deprem hareketlerini anlamaya çalışıyor.
- 2
Gezegen bilimcileri, depremi tespit etmek için yer kabuğu hareketlerine bakmak yerine atmosferi tercih ediyor. Bu kapsamda; içinde hassas sensörler barındıran balonlar kullanılıyor. Atmosferi ölçümlemek için gökyüzüne bırakılan balonlar yaklaşık 11 metre uzunluğunda ve 30 kilo ağırlığında.
- 3
Peki, deprem ve atmosfer arasında nasıl bir ilişki var? Bir deprem olduğunda titreşen zemin atmosfere infrason gönderiyor, balonlar da bu frekansın atmosferde yaptığı değişikliği algılıyor.
Bu, depremi önceden bilmek açısından yeni bir soluk olabilir çünkü 14 Aralık 2021'de Endonezya'da meydana gelen 7,3 büyüklüğündeki depremden çıkan frekansı 4 deprem balonu tespit etmeyi başardı.
(İnfrason ya da düşük frekanslı ses, insan kulağının "normal" işitme sınırı olan 20 Hz'den düşük frekanslı seslerdir.)
-
- 4
Araştırma ekibi, bu sensör verilerinden; depremin büyüklüğünü, hem deprem hem de gezegen yapısıyla ilgili diğer birkaç önemli parametreyi doğru bir şekilde yeniden hesaplayabildi. Sismik dalganın yüzey boyunca dağılımını ağlarıyla bile takip edebildiler.
- 5
Bu başarı balonla sismik izleme açısından bir ilki temsil ediyor ayrıca bu yöntem Dünya'nın kardeşi olarak adlandırılan ve hâlâ gizemini koruyan Venüs'ü anlamamız için de kullanılabilir.
Haberin detayları 2022'de Geophysical Research Letters dergisinde yayınlanan orijinal makaleye dayanmaktadır.
Fotoğraflar temsilidir.
