Savaştan dönen cihatçıların tehlikesi nasıl önlenir?

Sorel DAĞISTANLI / HT GAZETE

Paris saldırısı ve sonrasında yaşananlar, bir kez daha dikkatleri Ortadoğu’daki çatışma bölgelerine gidip kendi ülkelerine geri dönen kişilere yöneltti. Bu kişiler Suriye, Irak gibi savaşların, çatışmaların olduğu bölgelerde askeri eğitim alıp, fiili olarak çatışmalara katılıp bir süre sonra yaşadıkları ülkelere geri dönüyor. Kimisi kaçarak kimisi de örgüt tarafından gönderilerek. Adeta birer uyuyan hücreye dönüşen bu kişiler nasıl bir tehdit yaratıyor? Bu tehdit önlenebilir mi? Ortak kanaat hem Avrupa’da hem de Türkiye’de bu tip saldırıların devam edebileceği yönünde.

‘Eylemler yaza doğru artacak’

Emekli Albay-Terör Uzmanı Mithat IŞIK: Katılanlara baktığımızda, Kuzey Afrika’dan Avrupa’ya göç edenlerin çocukları ağırlıklı. Kalıcı çözüm için, bunların çocuklarının en iyi okullarda eğitilmesi gerekiyor. Gerek Suriye gerek Irak, Avrupa’ya uzak gibi görünse de, sosyal medya ile bu bölgeler ve yaşananlar onlara çok yakın oldu. Yaza doğru bu eylemler artacak, Türkiye de içinde olacak.

‘Güvenlik yeterli değil’

Araştırmacı-Yazar Faik BULUT: Sadece güvenlik tedbirleri yeterli bir önlem değil. Şimdiye kadar Avrupa ülkelerinde görüldü ki bu önlemler sonuç vermiyor. Sadece yakalananlar tutuklanıyor. Halbuki bunun sosyal ve kültürel bir altyapısı var. Bu ortamın, radikal gruplara lojistik destek, insan kaynağı sağladığının görülmesi esastır ve nasıl değiştirileceği düşünülmeli. Sosyal medyada; Twitter, Facebook gibi alanlarda nasıl topluma ulaşıldığı, nasıl yankılar yaptığı iyi araştırılmalı. Alınan güvenlik önlemleri de yeterli değil.

‘Takip edilmeliler’

Terör Uzmanı Ercan ÇITLIOĞLU: O bölgelere gidenler belli ölçüde radikalize olmuş kişiler. Cephe ve çatışma deneyimi elde ederek, hem askeri anlamda profesyonel oluyorlar hem de radikalizmleri daha da yükseliyor. Bu kişilerin geri döndüklerinde ikna edilerek topluma entegre edilmeleri çok zor. Ön istihbarat çalışmalarına ağırlık verilmesi gerekir. Geldiklerinde takibe alınmalılar, bağlantıları, temasları izlenmeli. İstihbaratı artırmak şart.

‘Bıçak gibi çözülmez’

Güvenlik Uzmanı Mete YARAR: Avrupa ve ABD dahil olmak üzere herkes yöntem bulmaya çalışıyor. Nasıl önleyeceklerini kimse bilmiyor. Bir yasa çıkarmaya çalışıyorlar. Suriye gibi, Yemen gibi, Irak gibi ülkelerin vatandaşlarının kendi ülkelerine girmelerini istemiyorlar. Tüm önlemlere rağmen bu sorun bir anda bıçak gibi çözülemez. Şu anda, ellerindeki eylem yapacak potansiyelde insanların yer aldığı liste katbekat artmış durumda.

‘Bataklığı kurutmakta geç kalındı’

Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Doç Dr. Atilla SANDIKLI: MİT Müsteşarı açıkladı, “Türkiye’den şu kadar sayıda gidecek olan kişiyi önledik” diye. Gidip gelenlerin tespit edilmesi lazım. Ağları belirlenmeli. Psikolojik destek verilmeli. Bana göre bu, sivrisineklerle uğaşmak gibidir. Asıl bataklık kurutulmalı. Bu bataklık kurutulmazsa ki geç kalındı, bu tip şeyler patlak verecektir.