Petro Poroşenko: Putin'in Usame Bin Ladin'den farkı yok!

Wagner’in şefi Prigojin’in uçak kazasında ölmesiyle gözlerin bir kez daha döndüğü Rusya Devlet Başkanı Putin’i en sert eleştiren siyasilerin başında gelen Ukrayna Eski Devlet Başkanı Petro Poroşenko Rusya’nın saldırıları başladığından beri Kiev’deki karargahından dünyaya sesleniyor, ülkesini savunmak için mücadele veriyor ve NATO ve BM’yi Putin’e karşı daha sert önlemler almaya davet ediyor.

Poroşenko ile Ukrayna savaşının en sıcak olduğu 2022 şubatında Kiev’deki karargahında bir röportaj yapmıştık, daha sonra geçtiğimiz kış elektrik kesintileri ile boğuştukları merkezlerinden bir kez daha Skype bağlantısı ile zor şartlar altında bir röportajı kabul etmişti.

Bu kez Prigojin’nin ölümünün ardından çaldım kapısını. Bu ölüme dair ne diyor? Putin’den bir sonraki hamle olarak ne bekliyor? Wagner’in akıbeti ile ilgili ne düşünüyor? Kafamda bu ve benzeri birçok soru vardı ve gördüğüm kadarıyla dünya basınından kimseye bu konuda henüz detaylı bir açıklama yapmamıştı.

Geçtiğimiz hafta çarşamba gerçekleşen uçak kazasının hemen ardından konuşmayı teklif ettim ancak Ukrayna’nın Bağımsızlık Günü idi ve çok yoğundu eski Başkan. Daha sonra hafta başı için sözleştik fakat partiden yakın bir arkadaşının Bahmut’da cephede öldüğü haberi geldi ve onun cenazesine gitmesi gerekti. Nihayet salı günü Kiev’de bir buçuk yıl önce konuştuğumuz karargahında Skype bağlantısı ile sorularımı yanıtlamayı kabul etti.

Putin’in uluslararası terörizmin destekçilerinden biri olduğunu söylemesi, Usame Bin Ladin ile kıyaslaması ve ‘sonları da aynı olacak’ cümlesi bence söyleşinin en çarpıcı kısmıydı…

-Başkan Poroşenko sizi yeniden görmek güzel, röportaj teklifimizi kabul ettiğiniz için teşekkür ederiz. Prigojin’in ölümü ile başlamak isterim. Dünyanın gözü bir anda bu uçak kazasına döndü. Siz bu kazayı nasıl yorumluyorsunuz? Sabotaj mı, kaza mı? Sizce Prigojin’inki beklenen bir son muydu?

Haziranda Moskova’ya yürüyüşü durdurulur durdurulmaz ben hemen Prigojin’e maksimum 2-3 ay vermiştim, kaderi hakkında iki olasılık görüyordum ya uluslararası mahkemelerde yargılanıp parmaklıklar arkasına gidecek ya da öldürülecek.

Şimdi bu olanla şunu bir kez daha görüyoruz ki Putin’in verdiği garantilerin hiçbir anlamı ve önemi yok. Ben bunu hep söylüyorum ve ‘Putin ile barış konuşması yapalım’ diyen müttefiklerimize hatırlatmak istiyorum: Lütfen Putin’e güvenmeyin. İkinci olarak da Putin’den korkmayın. Prigojin’in sonu bunun tipik bir örneği. Bakın Putin garanti verdi. Lukeşenko garanti verdi ama bunların hiç bir önemi yok. Bir de şunu hatırlatayım, hem Putin’in hem de Prigojin’in elleri Ukraynalıların kanı ile kaplı. 2014’te Ukrayna’da operasyon başlattılar, 20 bin Wagner savaşçısı Luhansk ve Donetsk’e konuşlandırıldı. Ukraynalıları öldürdüler, provokasyonlar yaptılar. Prigojin’in yaptıkları Putin’in yönlendirmesiydi, bu Putin tarzı. 2014 yazında yaptıkları terörist saldırılardı.

İkisi de katil, yok birbirlerinden farkları

-Peki bu iki ismi, Putin ve Prigojin’i kıyaslayabilir misiniz? Bir yandan da Prigojin’in Putin’e karşı ayaklanmasının arkasında Ukrayna’nın olduğu, Ukrayna devleti ile işbirliği içinde bulunduğu iddiaları da var. Ne dersiniz? Bu iki isim arasında benzerlik ve farklar neler? İkisini de ‘katil’ olarak nitelendirir misiniz?

Bence Prigojin Putin’in oğlu ya da kardeşi gibi, ikisi de katil elbette, bu anlamda yok birbirlerinden farkları, yüzlerce binlerce insan onların yüzünden öldü o nedenle benziyorlar ama kardeş-abi ya da baba-oğul gibi. Bu arada Putin’in sonu da benzer olacak ondan şüphem yok.

Prigojin’i keşke Putin değil Ukrayna güçleri öldürseydi

-Sonu dediniz ben bir sonraki adımını sorayım. Sizce Putin bundan sonraki hamle olarak ne yapar?

Önce şunu söyleyeyim: Beni hayal kırıklığına uğratan tek şey var ki o da Prigojin’in Ukrayna’da, Ukrayna güçleri tarafından değil Putin tarafında öldürülmüş olması. Ama onun yaptıkları tüm detaylarıyla ortaya çıkacak, bundan şüphem yok ve şunu da biliyorum ki Putin için en iyi senaryo uluslararası mahkemelerde hesap verecek olması. Onun için en kötü senaryo ise Rusya’da farklı gruplar tarafından öldürülmesi. Etrafındaki basınç ve ısı giderek artıyor.

Wagner bitti

-Sizce Wagner ‘in akıbeti ne olacak?

Büyük olasılıkla Wagner bitti. Bunlar eski mahkumlar eski katiller ve çoğu zaten Ukrayna’da öldürüldü. Binlerce Rus mahkumdan bahsediyoruz.

-Putin Wagner yerine başka bir oluşuma gider mi?

Ben Putin değilim ve nasıl düşüneceğini tahmin etmem zor ama orası kesin ki Putin bir katil şunu da biliyoruz: Kendisinin kontrol etmediği silahlı gruplardan korktu. Aynı zamanda Putin’in kişisel olarak Wagner’in finansal oluşumunda rol aldığını da hatırlatayım bu da onu terörizm sponsoru yapar. Putin uluslararası terörizmin en büyük destekçilerinden. Usame bin Ladin’den farkı yok! Sonu da onun gibi olacak.

Tahıl koridoru anlaşması Rusya’ya bağımlı olmamalı

-Sayın Başkan tahıl anlaşmasına da gelmek istiyorum. Rusya geçen ay anlaşmadan çekilmişti. Türkiye tekrar dönmesi için çok ciddi çaba harcıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önümüzdeki hafta Soçi’de Putin ile görüşmesi ve Rusya Devlet Başkanı’nı ikna etmesi bekleniyor. Bu konudaki yorumunuz nedir?

Öncelikle tahıl koridoru anlaşması Rusya’ya bağımlı olmamalı. Rusya’ya baskı yapılması Moskova’nın anlaşmaya geri dönmesi gerekir. Eğer Putin tahıl taşıyan sivil gemileri vurursa Afrika, Asya ve Ortadoğu’daki insanları doyurmak için giden tahılı engellerse bunun bir sonucu olmalı. Mesela Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın elinde bir çok kart var. Şayet Putin bir Türk gemisini vurmaya kalkarsa Erdoğan Rus gemilerinin Boğazlardan geçmesini durdurabilir ki Rus petrolünün yüzde 50’si buradan geçiyor, savaşın parasının çoğu da bu ticaretten geliyor, Türkiye’nin bunu durdurma gücü var. Ben Cumhurbaşkanı Erdoğan ve BM’nin birlikte bir çözüm bulacaklarına ve insanların aç kalmasını engelleyeceklerine eminim.

-Kırım’daki durumu da sormak isterim. Bağımsızlık gününde Ukrayna güçlerinin oraya çıktığı ve Ukrayna bayrağını yeniden dalgalandırdığı söylendi.

Kırım kesinlikle Ukrayna toprağıdır. Biz Rus işgal kuvvetlerini vurmaya ve mücadeleye devam edeceğiz ve Türkiye’nin rolüne güveniyoruz Kırım’da. Kırım’ın işgalini kabul etmemesini çok kıymetli buluyoruz.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk hükümeti ve Türk halkına teşekkürler

-Ukrayna’daki genel duruma gelelim. Rusya’nın saldırıları bir buçuk yılı geçti, Rusya hala istediğini elde edemedi.

Aslında 1,5 yıl değil 9 yıldan fazla zamandır saldırı altındayız. Ukrayna Rus saldırganlığından 9 yıldır çekiyor. Biz sert ve kararlı bir dille karşılık veriyoruz, bizim gücünüz mücadeleye kararlı olan Ukrayna ordumuz ki birçok yerde başarılı olduk ve oluyoruz. Tabii bunun için çok bedel de ödüyoruz mesela daha dün bizim partimizin üyesi çok kıymetli bir arkadaşımızın cenazesindeydim. Cephede hayatını kaybetti, bunlar her gün oluyor ama kararlılığımızdan asla vazgeçmiyoruz. Putin kesinlikle durdurulmalı çünkü durdurulmazsa diğer coğrafyalarda yayılmaya devam edecek.

Bu vesileyle Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk hükümeti ve Türkiye halkına destekleri için çok teşekkür etmek istiyorum. Özellikle ilk günlerde Bayraktarların bizim için rolü çok önemli ve hayatiydi, hala öyle. Bizim için çok kıymetli.

-Sayın Poroşenko güzel ülkenizin bir an önce barışa kavuşmasını diliyorum. Binlerce sivil kayıp için üzüntülerimi hatırlatarak teşekkür ediyorum.

Ben teşekkür ederim.