İstanbul'un ilçe ve semtleri isimlerini nereden alıyor?

AKSARAY

Fatih Sultan Mehmed'in sadrazamı İshak Paşa İç Anadolu Bölgesi'ndeki Aksaray'ı ele geçirdikten sonra orada yaşayan bir grup insanı "Aksaray" semtine gönderdi ve semtin adı "Aksaray" olarak kaldı.

AYRILIK ÇEŞMESİ

Anadolu yakasında, Kadıköy'den Acıbadem'e giderken Haydarpaşa'dan gelen yolda kalan bir semttir Ayrılık Çeşmesi. Eskiden Trakya ve İstanbul'dan hacca gidecek olanlar burada toplanır ve hep birlikte yola çıkardı. Hacı adayları yakınları ile burada vedalaşıp yola çıktığı için semte Ayrılık Çeşmesi adı verildi. Ayrıca Doğu seferlerinde Osmanlı ordusu ve kervanları İstanbul'dan ayrılmadan önce burada vedalaşırdı.

BAKIRKÖY

Bizanslıların "Makri Höri" dedikleri Bakırköy, 14. yüzyılda Osmanlıların eline geçince "Makriköy" adını aldı. 1925'te ulusal sınırlar içerisindeki yabancı kökenli adların değiştirilmesi üzerine semtin adı Bakırköy olarak değiştirildi.

BEBEK

Fatih Sultan Mehmed'in bölgeyi koruması için gönderdiği Bölükbaşı'nın lakabı "Bebek Çelebi ya da Bebek Çavuş" olması nedenyşe semtin adı Bebek olarak kaldı.

BEŞİKTAŞ

Semt önceden 'Konte Petro' adıyla bilinirdi. Anlamı ise 'Taş Beşik' idi. Rahip Yaşka, Hz. İsa'nın beşiğini Kudüs'ten getirip, Beşiktaş'ta kiliseye koymuştur. Hz. İsa çocukluğunda bu beşik içerisinde yıkanmış ve bu nedenle kiliseye Rumlar arasında 'Taş Beşik' denmiştir. Rahip öldükten sonra beşiğin Ayasofya'ya bırakıldığı söylenir, ancak tüm bunların bir rivayet olduğu iddia edilir. Daha güçlü bir kaynakta ise Barbaros Hayrettin Paşa, gemilerini bağlamak için limana 5 taş diktirmiştir. O dönemlerde "5 taş" olarak bilinen Beşiktaş, zamanla günümüzdeki ismine evrilmiştir.

BEYAZIT

Sultan II. Beyazıt'ın buraya kendi adıyla anılacak bir külliye yaptırmasının ardından semt, Beyazıt olarak anılır.

BEYOĞLU

Bizans döneminde semt bir yerleşim alanı değildi. Semt için "yöreye karşı yaka, öte yaka" anlamında Pera ya da Peran bağları deniliyordu. Beyoğlu denilmesine dair iki söylenti vardır. İlki Fatih Sultan Mehmed'in Trabzon Rum İmparatorluğu'na son vermesinden sonra, Kral ailesinden Prens Aleksisos Kommenos'un buraya yerleştirilmesinden dolayı bu ismi almasıdır. İkinci rivayet ise Beyoğlu, İslamiyeti kabul edip burada oturmaya başlayan 'Pontus Prensi'nden adını alır. II. Beyoğlu olarak anılan Venedik Prensi'nin burada yaşamasından dolayı semt Beyoğlu adını almıştır. Osmanlı'da yapılan yazmışlarda Beyoğlu denildiği için semt bu ismi almıştır.

BOSTANCI

Bostancı'da her türlü meyve ve sebze yetiştirilebildiği için ve bostanlardan birisinin bu bölgede olmasından almıştır.

BÜYÜKÇEKMECE VE KÜÇÜKÇEKMECE

Göllerin kenarlarında olan Küçükçekmece ve Büyükçekmece'de Anadolu'yu Batı'ya bağlayan yol üzerinde bulunan boğazları geçmek için bir sistem oluşturulmuştu. Boğazın iki yakasından sahile çakılı kazıklara bağlı halatlar gerilmeye ve bu halatlar sal çekilerek karşıya geçilmeye başlanmıştı. Bu nedenle semtlerin adı Büyükçekmece ve Küçükçekmece oldu.

CADDEBOSTAN

Bölgede çok sayıda bostan bulunuyordu, ayrıca cadı olduğuna dair söylentiler de vardı. Bu nedenle bölgeye 'cadı bostanı' denildi. Cemal Paşa, bostanları satın alıp bölgeye yerleştikten sonra semtin adı 'Caddebostan' oldu.

ÇENGELKÖY

Bizans İmparatoru Justinianos, buraya karısı Sophia için bir saray yaptırmıştır ve semte Sophianea adı vermiştir. Osmanlı döneminde ise gemi çapaları imal edildiği için adı Çengel Köyü olarak benimsendi.

DOLMABAHÇE

Yunan Mitolojisi'nde Arganut'ların kralı İason, Karadeniz seferi dönüşünde burada karaya çıkmış ve bundan dolayı antik çağdaki adı İason'dur. Dolmabahçe'de Bizans döneminde gezinti yeri olan küçük bir koy bulunuyordu. Osmanlı İstanbul'u aldıktan sonra, I. Ahmet döneminde Kaptan Derya Halil Paşa bu koyu doldurmakla görevlendirildi ve doldurma işleri II. Osman döneminde tamamlandı. Park haline getirilen koy Hünkar bahçesi adıyla anılmaya başlandı ve zamanla Dolmabahçe'ye dönüştü.

ETİLER

1950'li yıllarda bölgede 192 villa yapımı için Eitbank'ın ortaklığı ile Etiler Yapı Kooperatifi kuruldu. Semt adını bu kooperatiften alıyor.

EMİNÖNÜ

Osmanlı döneminde çarşıdaki esnaflar 'Eminler' tarafından denetleniyordu. Semt adını burada bulunan 'Gümrük Eminliği'nden alıyor.

KADIKÖY

Kadıköy'ün tarihi Bakır Çağı'na kadar uzanır. Semti Megara'lı göçmenler Khalkedon adıyla kurar (İÖ 8.yy). Orhan Gazi Khalkedon'un bir kısmını Osmanlı topraklarına katmıştır. Fatih Sultan Mehmed, İstanbul'u fethettikten sonra buranın bakımsız bir köy görünümünün düzeltilmesi için İstanbul Kadısı Hızır Bey'in semte yerleşmesi istenmiştir. Semt önceleri Kadıköyü olarak anılmış daha sonra Kadıköy olarak değiştirilmiştir.

KAZLIÇEŞME

İstanbul'un fethi sırasında su sıkıntısı yaşanıyordu. Su bulmak için kazların peşinden giden halk su kaynağına ulaştı. Ardından semtin adı 'Kazlıçeşme' olarak anılmaya başladı.

KANDİLLİ

Antik Çağ'daki adı Ekhaia'dır. Bazı zamanlar Göksu'dan deniz yolu ile saraya dönen padişahlar için yakılan kandillerden veya IV. Murad'ın şehzadelerden birinin doğuşunu ilan etmek ve kutlamak için bölgede 7 gece kandil yaktırmasından dolayı, bu semte Kandilli köy adı verildi. Zamanla Kandilli olarak değişti.

LEVENT

I. Abdülhamid tarafından dönemin deniz kuvvetleri komutanına verilen arazide çiftlikler kurulmuş ve Osmanlı donanmasında görev alan 'Levendler' burada yaşamaya başlamıştır. Böylece semtin adı zamanla Levent olmuştur.

MAÇKA

Adını Farsça Masgah'tan (Nişangah) aldığı söylenir. Zamanla Maçka'ya dönüşmüştür. Bir diğer söylentiye göre ise Fatih Sultan Mehmed'in 1461 yılında Trabzon'u fethinden sonra Trabzon'dan buraya gönderilen Maçkalılarıdan dolayı semte Maçka adının verildiği söylenir.

MECİDİYEKÖY

Rivayete göre, Sultan Abdülmecid'in buraya yerleşitirdiği muhacirler, sultanın anısına bölgeye Mecidiye Köyü demişlerdir.

OKMEYDANI

Fatih Sutan Mehmed'in otağını kurduğu bu bölgeye okçular tekkesi yaptırması üzerine adı 'Okmeydanı' olarak kalmıştır.

PENDİK

Bizans döneminde Doğu'dan gelecek saldırılardan ötürü 'Duvar' anlamına gelen 'Pantecion' olarak biliniyordu. Bu isim daha sonra 'Pendik' olarak değiştirildi.

ŞİŞLİ

Zamanında şiş işiyle uğraşan ve 'Şişçiler' olarak bilinen bir aile nedeniyle 'Şişçiler Konağı' denirdi. Ancak zamanla 'Şişçiler Konağı', Şişli'ye dönüştü.

TAKSİM

Adını 19. yüzyılda kurulan su dağıtım şebekesinden alır. Maslak, Mecidiyeköy ve Şişli yönünden gelen içme suyu burada toplanır ve dört yöne dağıtım yani taksim yapılırdı.

TARABYA

Boğaz'ın kıyısında yer alan kıyı semtin adı daha önce 'terapi' anlamındaki 'Therapia'ydı. Daha sonra 'tedavi' anlamına gelen 'Therapeia' ile değiştirildi ve son olarak Tarabya adını aldı.

TEŞVİKİYE

Sultan Abdülmecid'in bölgede bir mahalle kurulmasını teşvik etmesi üzerine semtin adı Teşvikiye olarak belirlendi.

UNKAPANI

Bazı satış yerlerinde Arapça'da 'Kappan' adını taşıyan büyük teraziler bulunduğu için önceden semtin adı 'Kapan' olarak anılıyordu. Zamanla sahilinde buğday ve arpa yüklü gemiler demir alınca, semtin adı 'Unkapanı' oldu.

ÜSKÜDAR

Bizans döneminde 'Skutari' denilen asker kışlalarının şehrin bu yakasında yer almasından dolayı bölge, 'Skutarion' diye biliniyordu. Osmanlı döneminde bu isim 'Üsküdar' olarak çevrildi.