Cunda'da görülmesi gereken yerler
Arnavut kaldırımlı sokaklar, eski taş evler, leziz mezeler, çıtır papalinalar, serin bir rüzgâr... Zeytin, çam ve yabani lavantaların birbirine karışan kokusu... Cunda Adası işte bu!
Ayvalık Cunda Adası’ndaki yerleşimin tarihi 3500 yıl öncesine kadar uzanıyor. Osmanlı döneminde ada, Ortodoks Rumlar için önemli bir dini merkezdi ve onların kullandığı adı da “kokulu ada” anlamına gelen “Moshonis”ti. Piri Reis 1513’te yazdığı “Kitab-ı Bahriye”de bölgeden Yunt Adaları olarak bahsediyor. Piri Reis; adaların üzerinde başıboş gezen eşek, at ve kısraklardan esinlenerek adalara Yunt ismini vermiş. Ardından Osmanlıca yazımının yanlış okunarak Cunda’ya dönüştüğü biliniyor. Ada sonradan, Kurtuluş Savaşı sırasında Ayvalık’ta düşmana ilk karşı koyan komutan Ali Çetinkaya’nın anısına “Alibey Adası” adını aldı.
Yaz Ege’de başlar mümkünse Cunda’da. Ayvalık hemen kıyısındaki Cunda ya da diğer adıyla Ali Bey Adası, özellikle hafta içleri kaçıp gittiğim köşelerin başında gelir. Kıyıya kısacık bir köprüyle bağlanan, adadan ziyade Ayvalık kıyı kasabası olan Cunda, Ege’nin en kolay ulaşılabilir adası olma özelliğini koruyor. Tabii bu durum adanın hızla betonlaşmasına neden olsa da biz Cunda’ya iyi tarafından bakalım.
Ayvalık’tan Cunda Adası’na geçerken “Türkiye’nin ilk Boğaz Köprüsü” tabelasıyla şaşırıyorsunuz. Eğer üzerinden geçtiğimiz yapıya köprü denirse haklı olabilirler. Ancak bunun iyi bir reklam fikri olduğuna şüphe yok. Cunda Adası’nın bugünkü adı Ali Bey Adası, ancak bu ismi pek kimsenin kullandığı söylenemez. Adanın bir diğer adı da Yunanlılar zamandan kalmış olan Moshonisia (Kokuluada). Eski Yunan’dan Herodot’a uzanan bir geçmişten söz ediyoruz Cunda’dan bahsederken. Ayvalık’ın betonla bezeli merkezinden uzaklaşıp eski Rum yapıları arasından, eski zeytinyağı fabrikalarının önünden geçerek, iki köprüyü ardınızda bırakarak ulaşıyorsunuz adaya. Adayı ikiye ayırmak lazım. Taksiyarhis Kilisesi ve sahildeki restoran ile mağazaların bulunduğu merkez bölüm ve Ayışığı Koyu’nun bulunduğu Milli Park.
Cunda'da gezilecek yerler
Cunda Adası'nda ne yenir?
Ayvalık, Ege’nin en zengin yemek ve meze çeşitlerine sahip bölgelerinden biri. Bilhassa otlardan yapılan meze ve salatalar bu yöreye has özellikler taşıyor. Denizin kıyısında günbatımını izlerken yenilen deniz börülcesi, radika, enginar, akvidas, sinarit, sübye ve birbirinden lezzetli mezelerin tadına doyum olmuyor. Yemek sonunda ikram edilen sakızlı kahve ve lor tatlısı ise iyi bir ikili oluşturuyor. Akşam saatlerinde balıkçı lokantalarından birine uğrayıp adanın özel balığı “papalina”yı yememek olmaz. Bu ufacık balık, kılçıkları ayıklanmadan yeniyor ve tadı damağınızda kalıyor. Adada sakızlı dondurma ve çifte kavrulmuş lokmanın da mutlaka tadına bakmalısınız. Ayvalık deyince aklınıza sadece zeytin ve zeytinyağı gelmesin; yöreye özgü sepet peyniri ve tulum peyniri de pek meşhur. Ayrıca gittiğinizde ayvalık tostu da yemeyi unutmayın.
Cunda'da neler yapılır?
- Kediler sevilmeli.
- Arnavut kaldırımlı sokaklarında yürümeli.
- Damla sakızlı kurabiyenin tadına bakılmalı.
- Dondurma kuyruğunun uzunluğuna şaşırmamalı.
- Taksiyarhis Kilisesi’ni mutlaka görmeli.