Bitki bazlı beslenmenin şaşırtıcı faydaları

Market arabanıza g&uuml;n ge&ccedil;tik&ccedil;e daha fazla bitki bazlı gıda t&uuml;rlerinden koyduğunuzu fark ediyorsanız eğer, emin olun yalnız değilsiniz. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; uzmanlar tarafından a&ccedil;ıklanan istatistiklere g&ouml;re d&uuml;nyada bitki bazlı alışveriş yapan insanların sayısı &ouml;nceki yıllara g&ouml;re hızla artıyor. Asgari d&uuml;zeyde işlenmiş, hayvansal maddeler i&ccedil;ermeyen gıda t&uuml;rleri &ndash;sebzeler, meyveler, tam tahıllılar, bakliyatlar, kabuklu yemişler, tohumlar, baharatlar ve yağlar &ndash;sağlık a&ccedil;ısından &ccedil;eşitli faydalarla ilişkilendiriliyorlar. Amerikan Kalp Birliği (AHA) tarafından yakın zamanda yayınlanan iki farklı araştırma ise etsiz yemekleri keyifle t&uuml;ketmeye teşvik sağlayacak yepyeni kanıtlar sunuyor. İşte size beslenme d&uuml;zeninize biraz vejetaryen, vegan, Akdeniz ya da bitki bazlı &uuml;r&uuml;nler eklemeyi d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;recek 4 sebep: Kalp hastalıkları riskini d&uuml;ş&uuml;r&uuml;rler Şu anda bitki bazlı bir hayat tarzını benimsemek demek, kalbinizin ileriki yıllarda sağlıkla atması demek olabilir. Journal of the American Heart Association dergisinde yayınlanan bir &ccedil;alışma kapsamında 18-30 yaşlar arasında 4946 yetişkin katılımcının beslenme alışkanlıkları 32 yıllık bir s&uuml;re&ccedil; boyunca g&ouml;zlendi. Katılımcılardan beslenme d&uuml;zenlerini detaylı bir şekilde rapor etmeleri istendi ve bu raporlarda bahsi ge&ccedil;en besin t&uuml;rleri uzmanlar tarafından &ouml;l&ccedil;&uuml;ld&uuml;. Faydalı besinlere (meyveler, sebzeler, bakliyatlar, kabuklu yemişler ve tam tahıllılar) y&uuml;ksek puanlar verilirken, zararlı olarak kategorize edilen gıdalara (&ccedil;ok yağlı kırmızı etler, kızarmış yiyecekler, tuzlu atıştırmalıklar, hamur işleri ve meşrubatlar) d&uuml;ş&uuml;k puanlar verildi. Genetik, sigara kullanımı, egzersiz alışkanlıkları gibi risk fakt&ouml;rleri de g&ouml;z &ouml;n&uuml;nde bulundurulduğunda, uzun vadeli diyet skalasında %20&rsquo;lik &uuml;st dilime giren katılımcılarda, otuz yıl sonra kardiyovask&uuml;ler hastalıklara yakalanma riskinin yaklaşık %52 daha d&uuml;ş&uuml;k olduğu g&ouml;r&uuml;ld&uuml;. Ayrıca &ccedil;alışmanın 7 ila 20. yılları arasında beslenme tercihlerini değiştirmeye karar veren yetişkinlerin ileride kardiyovask&uuml;ler hastalıklara yakalanma risklerinin, zararlı gıda t&uuml;rleri ile beslenmeyi s&uuml;rd&uuml;ren katılımcılara kıyasla %61 daha d&uuml;ş&uuml;k olduğu ortaya kondu. Diyabet uzmanı Erin Palinski-Wade, daha fazla bitki bazlı beslenmenin kaydiyovask&uuml;ler sağlığı olumlu anlamda etkilemesi beni şaşırtmadı diyor. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; bitki odaklı bir beslenme d&uuml;zeni, yalnızca iltihaplanmayı tetikleyen doymuş yağlardan uzak durmanın sağlanması değil, aynı zamanda da antioksidan ve lif t&uuml;ketiminin de artması anlamına geliyor. Antioksidanlar a&ccedil;ıdan zengin bir beslenme d&uuml;zeni, kronik hastalıkların baş tetikleyicisi olan inflamasyonun hafiflemesine yardımcı oluyor. Ayrıca lif a&ccedil;ısından zengin beslenmek, bağırsak sağlığı &uuml;zerinde de olumlu etkiler bırakıyor, ki bu durum gelecekte kardiyovask&uuml;ler hastalıklara yakalanma riskini d&uuml;ş&uuml;r&uuml;yor. Kolesterol&uuml;n d&uuml;ş&uuml;r&uuml;lmesine yardımcı olurlar AHA tarafından y&uuml;r&uuml;t&uuml;len ikinci bir &ccedil;alışma kapsamında ise kalp hastalığı olmayan, 50 ila 79 yaşları arasında, menopoz sonrası d&ouml;nemde bulunan 123.330 kadın katılımcıyla &ccedil;alışıldı. Katılımcılar 15 yıllık bir s&uuml;re&ccedil; i&ccedil;inde beslenme ile ilgili anketler doldurdular ve bu anketler uzmanlar tarafından Portfolio Diyetine ne kadar bağlı kalındığına g&ouml;re değerlendirildiler. Portfolio diyeti kolesterol&uuml; d&uuml;ş&uuml;rd&uuml;ğ&uuml; bilinen gıdalardan, &ouml;rneğin soya, fasulye, tofu gibi bitki proteinleri ve yulaf, arpa, bamya, patlıcan, elma, dut gibi &ccedil;&ouml;z&uuml;nebilir liflerden oluşuyor. Journal of the American Heart Association dergisinde yayınlanan sonu&ccedil;lara g&ouml;re, Portfolio Diyetine bağlı kalan kadınlarda kalp yetmezliği riski %17, koroner kalp hastalığı riski %14, herhangi bir kardiyovask&uuml;ler hastalığa yakalanma riski ise %11 oranında d&uuml;ş&uuml;yor. &Ccedil;alışma kapsamında doza tepki aldığımızı g&ouml;rd&uuml;k; yani bu demek oluyor ki k&uuml;&ccedil;&uuml;k adımlarla başlayıp beslenme d&uuml;zeninize her seferinde Portfolio Diyetinden birer &ouml;ğe ekleyebilir, zaman ge&ccedil;tik&ccedil;e ve daha fazla eklemeler yaptık&ccedil;a kalp sağlığınızın iyileşmesine yardımcı olabilirsiniz diyor Toronto &Uuml;niversitesi&rsquo;nden Andrea J. Glenn. Beyniniz gen&ccedil; kalabilir Ge&ccedil;en ay, Amerikan N&ouml;roloji Akademisi, minimal d&uuml;zeyde bitki bazlı, renkli besinlerin bile &ndash; &ccedil;ilek, b&ouml;ğ&uuml;rtlen, portakal vs. de dahil &ndash;bilişsel zayıflama riskini %20 oranında d&uuml;ş&uuml;rebildiğini a&ccedil;ıkladı. Bu besinlerde bulunan belirli flavonoid t&uuml;rleri sayesinde (bitkilerde bulunan, g&uuml;&ccedil;l&uuml; antioksidan etkilere sahip bileşenler), bilişsel zayıflamanın, daha &ccedil;ok kiraz, yabanmersini gibi kırmızı, mor ve mavi besinlerden t&uuml;ketenlerde %24, daha &ccedil;ok turuncu ve sarı meyve-sebzeler t&uuml;ketenlerde ise %38 oranında d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml; g&ouml;r&uuml;ld&uuml; &ndash; bilişsel yaşın 3-4 yıl daha gen&ccedil; kalması anlamına geliyor bu. &Ccedil;alışmada en iyi sonu&ccedil;ları alan katılımcılar, g&uuml;nde en az yarım porsiyon olmak &uuml;zere, portakal suyu, portakal, biber, kereviz, greyfurt, greyfurt suyu, elma, armut gibi besinlerden t&uuml;kettiler. Bu beslenme d&uuml;zenine başlamak i&ccedil;in asla ge&ccedil; değil; &ccedil;&uuml;nk&uuml; &ccedil;alışmada, bahsi ge&ccedil;en bu koruyucu ilişki, 20 yıldır flavonoidlerle beslenenlerde de, bu maddeyi beslenme d&uuml;zenlerine yakın zamanda ekleyenlerde de g&ouml;r&uuml;ld&uuml;. Kan şekeri d&uuml;zeyinizi ve dolayısıyla ruh halinizi de iyileştirirler İngiltere&rsquo;den araştırmacılar, bitki temelli bir diyete bağlı yaşamanın etkilerini inceleyen 11 klinik deneyden (her biri yaklaşık 23 hafta s&uuml;rm&uuml;ş) elde edilmiş verileri derlediler. MJ Open Diabetes Research &amp; Care dergisinde yayınlanan bulgulara g&ouml;re, bitki temelli, hatta vegan temelli beslenme rutinleri, tip 2 diyabet hastaları a&ccedil;ısından hem fiziksel hem de psikolojik faydalar getiriyor. &Ouml;rneğin minimum d&uuml;zeyde ya da hi&ccedil; hayvansal &uuml;r&uuml;n t&uuml;ketmeyen katılımcılarda a&ccedil;lık kan şekeri seviyelerinin hızla d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;, depresyon semptomlarının ise kayda değer şekilde iyileştiği g&ouml;r&uuml;ld&uuml;. Palinski-Wade bu verilerin mantıklı olduğunu s&ouml;yl&uuml;yor. Kan gl&uuml;koz seviyesi y&uuml;kseldiğinde, bitki bazlı bir diyet bağırsak sağlığını iyileştirebilir. Sebep ise soğan, sarımsak, pırasa, kuşkonmaz, muz gibi bitki k&ouml;kenli besinlerde, sindirim sistemimizde yaşayan dost canlısı bakterilerin besin kaynağı rol&uuml;ndeki prebiyotik liflerden bolca bulunması. Bu bileşenlerin metabolizmasından salınan yararlı kısa zincir yağ asitleri inflamasyonu azaltır, ins&uuml;lin hassasiyetine iyi gelir ve dolayısıyla kan şekerini d&uuml;zenler. Ve kan şekeri dalgalanmalarının &ouml;n&uuml;ne ge&ccedil;mek, nihayetinde duygularınızı da kontrol altına almanızı sağlıyor. Kan şekerinin d&uuml;zenlenmesi ve bağırsak sağlığı ruh hali &uuml;zerinde doğrudan bir etkiye sahip olduğundan, kan gl&uuml;kozunu dengeleyen bir beslenme d&uuml;zeni ruh halinde iyileşmeleri de beraberinde getirecektir.