En çok tercih edilen bitkisel sütler
Uzmanlara göre inek sütüne alerjisi olanlarla vegan beslenmeyi tercih edenler hayvansal sütler yerine bitki bazlı sütler tercih edebilir.
Beslenme, Diyet ve Fitoterapi Uzmanı Beyza Vural Öten, günümüzde süt çeşitliliği arttıkça hangi sütün insan sağlığına daha yararlı olduğunun tartışılmaya başlandığını belirterek, “Herkes tarafından kolayca sindirilemediği için otoimmün hastalıkların tedavisinde, inek sütü protein alerjisi olanlarda, laktoz intoleransı yaşayanlarda ya da vegan beslenme tercih edenlerde hayvansal sütler yerine bitki bazlı sütler tercih edilmelidir” dedi.
Öten, hangi sütün insan sağlığına daha yararlı olduğu tartışmalarının olduğunu ifade ederek, bu konusunda açıklamalarda bulundu. Öten, “Süt, bebeklikten yaşlanma dönemine kadar protein ve kalsiyum içeriği ile sağlığımız için çok faydalı bir besin maddesidir. Biyolojik değeri yüksek protein, yağ, çeşitli vitamin ve mineraller taşır. İnek, keçi, manda, koyun sütü ve bunlardan elde edilen yoğurtlar ve çeşit çeşit peynirler mutfağımızda oldukça geniş yer almaktadır. Ancak, herkes tarafından kolayca sindirilemediği için otoimmün hastalıkların tedavisinde, inek sütü protein alerjisi olanlarda, laktoz intoleransı yaşayanlarda ya da vegan beslenme tercih edenlerde hayvansal sütler yerine bitki bazlı sütler tercih edilmelidir. Bu sütler görünüşte inek sütü ya da diğer hayvansal sütlere benzer fakat nohut gibi baklagillerden, badem, susam gibi yağlı tohumlardan, yulaf, pirinç gibi tahıllardan veya karabuğday, kinoa gibi psödotahıllardan suda çözünür özleri çıkarılarak elde edilir” dedi.
Bitkisel sütlerin laktoz ve kolesterol içermediğini vurgulayan Öten, "Bitkisel sütler, inek sütü veya diğer hayvansal sütler gibi laktoz içermediği için gaz, şişkinlik ve hazımsızlık yapmıyor. Kolesterol içermediği için ve yüksek miktarda doymamış yağ içeriği ile kalp damar sağlığını koruyucu etkisi var. Ancak inek sütüne kıyasla kalsiyum içeriği düşüktür. Özellikle gelişme dönemindeki çocuklarda kemik sağlığının desteklenmesi gerektiği için yeterli bir besin kaynağı değildir” ifadelerini kullandı.
En çok tercih edilen bitkisel sütleri sıralayan Uzman Dyt. Beyza Vural Öten, şu bilgileri verdi:
Badem sütü
Bademler suda belirli bir süre bekletilip öğütülür ve süzülür. Elde edilen beyaz sıvı badem sütüdür. Yüksek oranda tekli doymamış yağ asitleri (MUFA), protein, lif, E vitamini, magnezyum, selenyum, potasyum, çinko, fosfor ve bakır içerir. Kardiyovasküler hastalık riskleri açısından insan sağlığına faydalıdır.
Soya sütü
Soya içerdiği esansiyel aminoasitler nedeniyle önemli bir protein kaynağıdır. Tekli ve çoklu doymamış yağ asitlerini içerir. İçerdiği fitokimyasal maddeler sayesinde kolesterol, osteoporoz ve bazı kanserleri iyileştirici etkisi vardır.
Yulaf sütü
Besleyici bir tahıldır. İyi bir aminoasit, yağ asitleri, vitamin, mineral ve antioksidan bileşiklere sahiptir. Glukan içeriğiyle sindirim sistemine kolorektal kanseri önlemede, kan glukoz ve kolesterol seviyesini düşürücü etkisi vardır.
Pirinç sütü
Hipoalerjenik bir tahıldır. Alerji sorunları olanlar için güvenilir kaynaktır. Ancak karbonhidrat içeriği yüksektir, enerjinin yüzde 89’u karbonhidrattan gelmektedir. Kalsiyum ve B12 vitamini açısından yetersiz bir kaynaktır ve arsenik içeriği nedeniyle uzun vadede tüketilmesi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Hindistan Cevizi sütü
Yüzde 95 doymuş yağ içermektedir. Laurik asit içeriğiyle Ldl (kötü) kolesterolü düşürüp Hdl (iyi) kolesterolü artırmaya yardımcıdır.”
