5 bin yıllık tarihe sahip: Aizanoi Antik Kenti

Aizanoi Antik Kenti en &ouml;nemli antik kentlerden biri. K&uuml;tahya&rsquo;ya yaklaşık 47 kilometre uzaklıkta bulunan &Ccedil;avdarhisar il&ccedil;esindedir. Aizanoi şehrinin Penkalas (Koca&ccedil;ay) Irmağı nın yukarı kesiminde Tanrı&ccedil;a Meter Steunene&rsquo;nin kutsal mağarası civarında yaşayan Frigyalılar ın &ouml;nc&uuml;s&uuml; olarak antik kaynaklarda ge&ccedil;en Azan adlı mitoloji kahramanının, Su Perisi Erato ile efsanevi Kral Arkas ın birleşmesinden ortaya &ccedil;ıktığı rivayet olunur. Aizanoi 1824 yılında Avrupalı gezginlerce yeniden keşfedilmiş ve incelenmiştir. 1970 yılından bu yana her yıl d&uuml;zenli olarak kazı &ccedil;alışmaları devam etmektedir. Kalıntılar arasında Anadolu&rsquo;daki en iyi korunmuş Zeus Tapınağı, d&uuml;nyanın ilk Ticaret Borsa Yapısı, d&uuml;nyada bir benzeri olmayan bitişik nizamla yapılmış Tiyatro-Stadyum kompleksi, iki hamam, s&uuml;tunlu cadde, Koca&ccedil;ay &uuml;zerinde ikisi ayakta kalmış beş k&ouml;pr&uuml;, iki agora, gymnasium, Meter Steunene kutsal alanı, nekropoller, antik birbent, suyolları, kapı yapıları bulunmaktadır. Aizanoi Antik Kenti, Efes, Bergama, Side gibi kentlerle &ccedil;ağdaştır. Aizanoi kenti, antik Frigya ya bağlı olarak yaşayan Aizanitis&rsquo;lerin ana yerleşim yeriydi. Kentin y&uuml;ksek platosu &uuml;zerinde bulunan Zeus Tapınağı nın &ccedil;evresinde yapılan kazılarda, M&Ouml; 3 bin yıllarına ait yerleşim izlerinin ortaya &ccedil;ıkmıştır. Helenistik D&ouml;nem de bu b&ouml;lge değişimli olarak Bergama&rsquo;ya ve Bithynia&rsquo;ya bağlı iken M&Ouml; 133&rsquo;de Roma egemenliğine girmiştir. Roma imparatorluk d&ouml;neminde tahıl ekimi, şarap ve y&uuml;n &uuml;retimi sayesinde zenginleşmiş ve &uuml;n&uuml; b&ouml;lge sınırlarını aşmış olan Aizanoi&rsquo;de kesin kentleşme bulgularına ancak M&Ouml; 1 nci y&uuml;zyıl sonlarına doğru rastlanmaktadır. Yine ilk sikkelerin bu d&ouml;nemde basıldığı biliniyor. Aizanoi antik kenti en parlak d&ouml;nemini MS 2 y&uuml;zyılda yaşamış, b&uuml;y&uuml;k imar faaliyetleri g&ouml;rm&uuml;ş ve bu d&ouml;nemde bir&ccedil;ok yapı inşa edilmiştir. Erken Bizans D&ouml;nemi nde piskoposluk merkezi iken, 7 nci y&uuml;zyıldan itibaren bu &ouml;nemini yitirmiştir. Tapınak d&uuml;zl&uuml;ğ&uuml; Orta &Ccedil;ağ da bir hisara d&ouml;n&uuml;şt&uuml;r&uuml;lm&uuml;şt&uuml;r. Sel&ccedil;uklular D&ouml;nemi nde &Ccedil;avdar Tatarları tarafından &uuml;s olarak kullanılmasından dolayı buraya &Ccedil;avdarhisar adı verilmiştir. Kalıntılar arasında Anadolu&rsquo;daki en iyi korunmuş Zeus Tapınağı, 15 bin kişi kapasiteli tiyatro ve tiyatroya bitişik nizamda yapılmış 13 bin 500 kişilik stadyum, iki hamam, d&uuml;nyanın ilk ticaret borsa binası, s&uuml;tunlu cadde, Koca&ccedil;ay &uuml;zerinde ikisi ayakta kalmış beş k&ouml;pr&uuml;, iki agora, gymnasium, Meter Steunene kutsal alanı, nekropoller, antik bir bent, suyolları, kapı yapıları bulunmaktadır. Aizanoi antik kenti Efes, Bergama, Side gibi kentlerle &ccedil;ağdaştır. Zeus Tapınağı Penkalas (Koca&ccedil;ay) Irmağı nın batı kıyısına 200 metre uzaklıkta etrafı s&uuml;tunlu galerilerle &ccedil;evrili alanın ortasında, bir podyum &uuml;zerine kuruludur. Frig Tanrı&ccedil;ası Meter Steunene ye adanmış olan yer altı cellasına (tapınak kutsal odası) inen ve &ccedil;atıya ulaşan bir merdiveni bulunmaktadır. Anadolu daki en iyi korunagelmiş İon d&uuml;zenindeki tapınaklardan biri olan yapının bezemelerinden &ouml;zellikle akroterleri ilgi &ccedil;ekicidir. Batı alınlığında orta akroter akant dalları ve yaprakları arasında Tanrı&ccedil;a Kybele nin b&uuml;st&uuml;yle bezenmiştir. Doğu alınlık akroterindeyse Zeus b&uuml;st&uuml; bulunmaktadır. D&ouml;rt s&uuml;tunlu avlusu ve agorasıyla M.S. 117-138 yılları arasında yapılmış tapınağın &ouml;n galeri duvarlarında; İmparator Hadrian&rsquo;ı ve Aizanoi i&ccedil;in &ouml;nemli hizmetler g&ouml;rm&uuml;ş Apuleius&rsquo;u &ouml;ven yazıtlar yer almaktadır. Agora kapısı na ulaşıldı UNESCO D&uuml;nya Miras Ge&ccedil;ici Listesi&acute;nde yer alan ve 5 bin yıllık tarihe sahip K&uuml;tahya nın &Ccedil;avdarhisar il&ccedil;esindeki Aizanoi Antik Kenti nde Zeus Tapınağı &ccedil;evresindeki alışveriş merkezine giden agora kapısı bir s&uuml;re &ouml;nce bulundu. K&uuml;tahya Valisi Ali &Ccedil;elik, agora kapısının Aizanoi Antik kente metropolis &ouml;zelliği kazandırdığını belirterek, Jeoradar (yer altı radar) sonu&ccedil;larına bakıldığında toprak altında bulunan alanların y&uuml;zde 80 inde b&uuml;y&uuml;k şehir kalıntılarına rastladık. İnsanların yaşadığı, evlerin bulunduğu alanlar da halen g&uuml;n y&uuml;z&uuml;ne &ccedil;ıkmış değil dedi. &Ccedil;avdarhisar il&ccedil;esindeki Aizanoi Antik Kenti nde K&uuml;tahya Dumlupınar &Uuml;niversitesi Arkeoloji B&ouml;l&uuml;m&uuml; tarafından s&uuml;rd&uuml;r&uuml;len kazı &ccedil;alışmasında, Zeus Tapınağı &ccedil;evresine kurulu olan alışveriş merkezine giden agora kapısı bulundu. Tapınağa yaklaşık 100 metre mesafedeki mermer zeminin alışveriş merkezine giden kapı olduğu tespit edildi. Jeoradar (yeraltı radar) sonu&ccedil;larıyla alışveriş merkezinin bulunduğu alanda y&uuml;zde 80 oranda kalıntılar olduğu belirlendi. K&uuml;tahya Valisi Ali &Ccedil;elik, bulunan Agora kapısıyla Aizanoi nin Antik Roma d&ouml;nemine y&ouml;n veren metropolis stat&uuml;s&uuml; kazandığını s&ouml;yledi. Aizanoi yi diğer Roma Antik kentlerinden ayıran farklı bir unsurun da tiyatro alanına bitişik stadyumun varlığı olduğunu kaydeden &Ccedil;elik, Aizanoi Antik Roma&acute;da metropolis olmak i&ccedil;in yarışan şehirlerden bir tanesi. O g&uuml;n&uuml;n şartlarında metropolis olmak i&ccedil;in gereken t&uuml;m yapı elemanlarını yapmak i&ccedil;in b&uuml;y&uuml;k &ccedil;aba i&ccedil;inde olduklarını g&ouml;r&uuml;yoruz. Yaklaşık 150-200 bin n&uuml;fusa sahip ve hızla n&uuml;fusu b&uuml;y&uuml;ten bir &ouml;zelliğe sahip. Bunun bir par&ccedil;ası olarak da stadyum alanını tiyatro alanı ile birleştirmişler dedi. Kazılarda agora giriş kapısına ve zeminine ulaşıldığını anlatan Vali &Ccedil;elik, Bizim a&ccedil;ımızdan sevindirici olan, metropolis olup olmadığı &uuml;zerindeki tartışmaları bir nebzede sonlandıracak ileride bulunan Zeus Tapınağına ek olarak d&ouml;nemin alışveriş merkezi olarak bilinen Agora. Bu da bizim a&ccedil;ımızdan Aizanoi&acute;nin bir metropolis adayı olduğundan ziyade bir metropolis kimliği kazandığının g&ouml;stergelerinden birisi. Zeus Tapınağı şu an t&uuml;m haşmetiyle ayakta duruyor ve b&uuml;y&uuml;k bir agorasının bulunması. Bunların hepsi Aizanoi de var. Bunlara bitişik olarak da o d&ouml;nemin gelişmiş şehirlerinde bulunan nehir ıslah &ccedil;alışmaları. İ&ccedil;inden ge&ccedil;en Penkalas &Ccedil;ayı&acute;nın her iki tarafında modern tekniklerle rıhtım duvarlarının inşa edilmesi ve k&ouml;pr&uuml;lerin yapıldığını g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor. Dolayısıyla Aizanoi, Antik Roma&acute;da metropolis olarak kendini ifade etmiş bir şehir. Bu b&uuml;y&uuml;k bir değer. Ayrıca jeoradar sonu&ccedil;larına bakıldığından toprak altında bulunan alanların y&uuml;zde 80&acute;inde ciddi bir şehir kalıntılarına rastladık. İnsanların yaşadığı, evlerin bulunduğu alanlarda halen g&uuml;n y&uuml;z&uuml;ne &ccedil;ıkmış değil diye konuştu.

Son Dakika Son Dakika

Stil Stil

Keşfet Keşfet

Canlı Yayın Canlı Yayın

Gündem Gündem

Kadın Kadın

Ekonomi Ekonomi

Yemek Tarifleri Yemek Tarifleri

Spor Spor

Magazin Magazin

Çocuk Çocuk

Teknoloji Teknoloji

Sağlık Sağlık

Dünya Dünya

Yaşam Yaşam

Gastro Gastro

Kültür Sanat Kültür Sanat

Sinema Rehberi Sinema Rehberi

Yazılar Yazılar

Grafik Haber Grafik Haber

Video Video

Akıl Oyunları Akıl Oyunları

HT Kulüp HT Kulüp

HT Hayat HT Hayat

Resmi İlanlar Resmi İlanlar

Servisler Servisler

Hafta Sonu Hafta Sonu

Vefat Haberleri Vefat Haberleri

Yerel Haberler Yerel Haberler

Tüm Manşetler Tüm Manşetler

Künye-İletişim Künye-İletişim

Yasal İçerikler Yasal İçerikler

Bize Ulaşın Bize Ulaşın

Bilgi Bilgi

Habertürk TV Habertürk TV

5 bin yıllık tarihe sahip: Aizanoi Antik Kenti

Aizanoi Antik Kenti; Anadolu'daki en iyi korunmuş Zeus Tapınağı'nın olduğu, en önemli antik kentlerden biridir. Aizanoi; Efes, Bergama, Side gibi kentlerle çağdaştır. 2012 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi´e alınan Aizanoi Antik Kenti 5 bin yıllık tarihe sahip...