Binali Yıldırım ve Netanyahu'dan eş zamanlı açıklama
Türkiye ile İsrail arasındaki anlaşmanın detayları iki ülkenin başbakanı tarafından açıklandı
HABERTURK.COM
Binali YıldırımBaşbakan Yıldırım'ın açıklamasının satırbaşları şöyle:
"Mutabakat metni iki tarafça uzlaşıldı ve parafe edildi. İlişkilerin normale dönmesine ilişkin süreç başlamış oldu. Yarın, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarımız ve muhatabı tarafından imzalanacak. Bundan sonra da onay süreçleri var. Meclis'te tamamlanacak. Akabinde de karşılıklı büyükelçiler faal hale gelecek.
31 Mayıs 2010 tarihinde insani yardım taşıyan Mavi Marmara gemisine yapılan baskın sonucu diplomatik ilişkilerimizi askıya almıştık. 2013 Mart ayında Netanyahu, Cumhurbaşkanımızı arayarak özür dilemişti. Böylece bu anlaşmaya giden yolda ilk adım atılmıştı. Ancak Türkiye'nin şartları özürle sınırlı değil, iki şartı daha vardı. Bir tanesi özellikle Filistin'e uygulanan ambargoların hafifletilmesi ve insani yardımların, yatırımların önünün açılması. Diğer konu da Mavi Marmara baskınında hayatını kaybeden vatandaşlarımıza tazminat ödenmesi.
Bu iki hususta da mutabakat metninde karar alındı. Hayatını kaybeden vatandaşlarımızın yakınlarına 20 milyon dolar tazminat ödenecektir. Bu mutabakatın uzun sürmesinin nedeni, Gazze'de yaşayan Filistinlilerin günlük yaşamda karşı karşıya kaldıkları zorluklardır. Bu hususta uzun uzun görüşmeler yapıldı ve nihayet burada bir karara varıldı. Bu amaca yönelik olarak cuma günü ilk gemimiz 10 bin tonu aşkın insani yardımla Aşdot Limanı'na hareket edecektir. Böylelikle Türkiye önceliğiyle kalkmış oluyor.
Gazze bölgesi başta olmak üzere elektrik ve su ihtiyacı için çalışmalara başlanacak. Filistin-Türkiye Dostluk Hastanesi'nin hizmete alınması için anlaşılan diğer bir husus. TOKİ'nin Gazze'de konut projesinin önü de açılmış oluyor. Sanayi bölgesinin hızlandırılması için mutabakata varıldı.
Filistinli kardeşlerimizin nefes almasını bu mutabakatla sağlıyoruz. Türkiye, Filistin'in haklı davasının arkasında olacak. Bu mutabakatla İsrail ile ilişkiler normalleşmiş oluyor. Filistin'e topyekun uygulanan ambargo büyük ölçüde kalkmış oluyor. Mavi Marmara'da hayatını kaybeden vatandaşlarımıza tazminat şartı yerine gelmiş oluyor. İsrail'in 2010'daki bu baskından özür dilemesi sağlanmış oluyor.
Bu görüşmelerde kurumlarımız çok büyük gayret gösterdi, teşekkür ediyorum. En büyük iradeyi ortaya koyan, Sayın Cumhurbaşkanımıza da şükranlarımızı sunuyoruz."
SORU-CEVAP
10 BİN TONLUK YARDIM: Yardım AFAD kapsamında olacak. Buna katılan birçok kurum var. Koordinasyonu AFAD yürütecek.
MECLİS SÜRECİ: Anlaşma yarın imzalanacak. Daha sonra Bakanlar Kurulu Meclis'e havale edecek.
YOL HARİTASI: Normalleşme her alanı kapsıyor. Öncelik olarak ekonomik ve bölgesel işbirliği önde geliyor.
ELÇİLERİN ATILMASI: En kısa süre demek, bu mutabakların onaylanmasından sonra başlar. Sonraki süreç haftalar anlamına gelir. Dışişleri Bakanlığı en uygun ismi atar.
KAĞIT ÜZERİNDE Mİ KALACAK, GERÇEKLEŞECEK Mİ?: Bu mutabakat yıllar aldı. Bu önemli bir adımdır. Bundan sonrası gelişmelere göre değerlendirilecek. Bu bakımdan İsrail hükümetine de, Türk hükümetine de görevler düşmektedir. İlişkileri normalleştirmek hem Türk, hem İsrail halkının yararınadır.
HAMAS'IN ÖLDÜRÜLEN ASKERLERİN CENAZELERİ İÇİN ZORLAYACAK MISINIZ?: Bu detaylara girersek, Filistin tarafının da talepleri var. Münferit olayları burada değerlendirmek doğru olmaz.
TÜRKİYE'DEKİ HAMAS OFİSİ: Türkiye'de Filistin'in ilişkilerinin takip edilmesi için diplomatik mekanizmalar olmaya devam edecek.
HAYATINI KAYBEDEN AİLELERLE GÖRÜŞME ve TAZMİNAT MİKTARI: Tazminatı anlaşma yürürlüğe girdikten sonra İsrail tarafı toptan yatıracak ve bunun hak sahiplerine ulaştırılması Türkiye'nin teminatı altında olacak. Bu ikili anlaşmadır. İkili anlaşma diğer anlaşmaların üzerindedir. Geçerli olan anlaşma bu olacaktır. Şehit olan vatandaşlarımızın yakınlarıyla da görüşmeler çok öncesinden yapılmıştır, gerekirse tekrar yapılabilecektir.
RUSYA İLE İLİŞKİLER: Rusya ile normalleşme niye olmasın. Türk ve Rus milleti bu krizin ortadan kalkmasını istiyor. İrade sahiplerine düşen de milletimizin, vatandaşlarımızın bu beklentilerini karşılamaktır. Bu yönde de güzel gelişmeler var, yakın zamanda paylaşacağız.
ELEKTRİK ve SU KONUSU: Elektrik ve su konusu acil konu. Gereken her türlü çalışma yapılacak. Katılmak isteyenler varsa memnuniyetle kabul edeceğiz.
GAZZE'YE AMBARGONUN HAFİFLETİLMESİ: Orada bir fiili durum var. Oradaki insanların dünya ile ilişkisi yok. Gayriinsani şartlarda ölüm, kalım mücadelesi veriyorlar. En temel ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlamaktır. Türkiye, mazlumların hamisi olduğunu ortaya koymuştur. Kim ne derse desin bunu önemsiyoruz.
ALMANYA'NIN İNCİRLİK TALEBİ: Türkiye izin verecek. Almanya Savunma Bakanı İncirlik'i ziyaret edebilir.
GÖTÜRÜLECEK MALZEMELER ve SU ÇALIŞMALARI: Her şey Türkiye'nin gözetimi ve kontrolünde. Orada tahrip olmuş yok olmuş yapıların yeniden yapılmasıdır. Bu amaca yönelik her türlü faaliyet, tarafımızdan koordine edilecek. İsrail hükümetinin işbirliğiyle kolaylaştırılacak.
İSRAİL DOĞALGAZININ SATIŞI ve İSRAİL ABLUKASI: Biz ilişkilerin normale dönmesini konuşuyoruz. Normalleşme başlasın, ne konuda nasıl işbirliği yapacağımızı konuşuruz. Mutabakatın içeriği bellidir. Biz Türkiye ile İsrail arasında ilişkilerin normalleşmesi konusunda mutabakata vardık. Burada üç tane husus var.
GEMİLERİN ROTASI VE TÖREN: Mersin'den hareket edecek. Gerekli katılım olacak.
NETANYAHU: DENİZDEN ABLUKA DEVAM EDECEK
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da yaptığı açıklamada, "Türkiye ile anlaşmamız sonrasında da Gazze'nin denizden ablukası devam edecek" dedi.
Türkiye ile yapılan anlaşmanın önemine vurgu yapan Netanyahu, anlaşmanın Ortadoğu'ya istikrar getireceğini söyledi.
"Gazze'deki halkın koşullarının iyileşmesi bizim de çıkarımıza" diyen Netanyahu, "Türkiye ile anlaşmamız sonrasında da Gazze'nin denizden ablukası devam edecek" ifadelerini kullandı.